Στις 20 Μαρτίου και ενώ είχε «φουντώσει» η συνωμοσιολογία για τόνους παράνομου φορτίου χημικών υδρογονανθράκων στο εμπορικό τρένο που ενεπλάκη στο δυστύχημα των Τεμπών, ο μηχανολόγος-μηχανικός και επιστημονικός συνεργάτης του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Πασπαλάς, απέστειλε στον ειδικό εφέτη ανακριτή Λάρισας τεχνική έκθεση για τα αίτια της πυρόσφαιρας. Στις 2 Ιουνίου την επικαιροποίησε με βάση τα νέα δεδομένα που προέκυψαν στην έρευνα (πόρισμα Εγκληματολογικών Εργαστηρίων ΕΛ.ΑΣ. για τα τρία βίντεο, πόρισμα Καρώνη κ.λπ.).
Οπως παρουσιάζει αποκλειστικά το «Μανιφέστο», ο κ. Πασπαλάς, που εκπροσωπεί το ΑΠΘ σε τεχνικές επιτροπές τυποποίησης του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) για τα αέρια καύσιμα και την πυροπροστασία, αποφαίνεται ό,τι ακριβώς και οι διορισμένοι δικαστικοί πραγματογνώμονες Μπαρτζόπουλος-Βασιλάκος, νωρίτερα, αλλά και ο Δημήτρης Καρώνης και το ΕΜΠ λίγο αργότερα. Οτι δηλαδή η έκρηξη που προκάλεσε την πυρόσφαιρα δεν είχε να κάνει με κανένα παράνομο χημικό φορτίο στο εμπορικό τρένο, αλλά ήταν αποτέλεσμα του βραχυκυκλώματος και του συνοδού ηλεκτρικού τόξου που προκάλεσε η σφοδρή σύγκρουση μεταξύ των δύο τρένων, το οποίο δημιούργησε πάρα πολύ υψηλές θερμοκρασίες υπό τις οποίες κάηκαν τα λάδια σιλικόνης.
Μόνο έλαια σιλικόνης
«Δεν υπάρχει καμία φυσική απόδειξη παρουσίας άλλου καυστού υγρού, εκτός από το έλαιο σιλικόνης. Δεν υπάρχει καμία φυσική απόδειξη ύπαρξης δεξαμενών μεταφοράς αναφλέξιμων υγρών στην εμπορική αμαξοστοιχία», συμπεραίνει στο πόρισμά του ο κ. Πασπαλάς και εξηγεί τις συνθήκες υπό τις οποίες τα λάδια των μηχανών μπορούσαν να αναφλεγούν και να δημιουργήσουν το τεράστιο fireball που συνέχισε να καίει επί μισή ώρα.
«Το συμπέρασμα είναι ότι η υγρή ουσία, η οποία υπό τους όρους οι οποίοι προέκυψαν με τη σύγκρουση συμμετείχε στη δημιουργία της εκρηκτικής ατμόσφαιρας και της πυρόσφαιρας, είναι το έλαιο το οποίο χρησιμοποιείται στους μετασχηματιστές των ηλεκτραμαξών ως φορέας μετάδοσης θερμότητας για την ψύξη τους», αναφέρει στην εμπεριστατωμένη έκθεσή του προς τον ανακριτή ο κ. Πασπαλάς και εξηγεί περαιτέρω: «Η καυστότητα του ελαίου σιλικόνης είναι αποδεδειγμένη. Λόγω της υψηλότατης ενέργειας της σύγκρουσης των τρένων και της καταστροφής δομικών στοιχείων τα οποία περιείχαν ποσότητες του ελαίου δημιουργήθηκαν σταγονίδια μικρού μεγέθους. Ακόμη, η ενέργεια η οποία εκλύθηκε από τα ηλεκτρικά τόξα ήταν επαρκής για την αρχική ενεργοποίηση της ανάφλεξης σταγονιδίων και η ανάφλεξη διαδόθηκε με αλυσιδωτές αντιδράσεις στα λοιπά σταγονίδια. Αρα, επικρατούσαν ιδανικές συνθήκες για έκρηξη αερολύματος, δηλαδή ιδιαίτερες συνθήκες τις οποίες επισημαίνει το διεθνές πρότυπο IEC 60097-10-1».
Επιστημονικά εξηγήσιμα
Όπως αποκαλύπτει το «Μ», ο κ. Μπακαΐμης κάλεσε για πρώτη φορά τον κ. Πασπαλά να καταθέσει ως μάρτυρας στις 11 Απριλίου. Μετά τη νέα τεχνική έκθεση του επιστήμονα, τον κάλεσε ξανά για συμπληρωματική κατάθεση στις 11 Ιουνίου. Και στις δύο ένορκες καταθέσεις ο Κωνσταντίνος Πασπαλάς επιβεβαιώνει το συμπέρασμα της τεχνικής έκθεσής του. Δεν αποδεικνύεται από κανένα στοιχείο η μεταφορά αδήλωτων υγρών υδρογονανθράκων στην εμπορική αμαξοστοιχία 63503, ενώ η αρχική ανάφλεξη και η πυρόσφαιρα εξηγούνται επιστημονικά με βάση τους νόμους της μηχανικής και τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικράτησαν στο σιδηροδρομικό δυστύχημα.
«Οι υδρογονάνθρακες μεταφέρονται σε παλετοδεξαμενές. Οι παλετοδεξαμενές κατασκευάζονται από πλαστικό με ενίσχυση από ράβδους αλουμινίου ή επιψευδαργυρωμένου χάλυβα, ενδεχομένως με σανίδες ξύλου στο τμήμα της ενσωματωμένης παλέτας. Δεν υπάρχει καμία φυσική απόδειξη ύπαρξης δεξαμενών μεταφοράς υγρών υδρογονανθράκων. Δεν διαπιστώθηκαν ίχνη υπολειμμάτων παλετοδεξαμενών, όπως υπολείμματα των μεταλλικών ράβδων ενίσχυσης, έστω σε μορφή τηγμάτων», απαντά σε σχετική ερώτηση του εφέτη ανακριτή Λάρισας ο μάρτυρας Κωνσταντίνος Πασπαλάς.
Ο κ. Μπακαΐμης ρώτησε επίσης τον ειδικό επιστήμονα και για την πιθανότητα να οφείλονται τα αερολύματα (σταγονίδια υγρού, διασπαρμένα στον αέρα, που δημιουργούν μια εκρηκτική ατμόσφαιρα) στην έκρηξη των μετασχηματιστών των τρένων. Σχετικό αίτημα για έρευνα στο εσωτερικό των μετασχηματιστών έχει κατατεθεί από τον δικηγόρο και πατέρα θύματος, Αντώνη Ψαρόπουλο, το οποίο έχει απορριφθεί από τον κ. Μπακαΐμη.
Ο κ. Πασπαλάς αποσαφήνισε σχετικά ότι «δεν έχει καμία σχέση το εσωτερικό του μετασχηματιστή με τη δημιουργία του αερολύματος. Το αερόλυμα δημιουργήθηκε από την εκτόξευση ποσότητας ελαίου, όχι από τα ανοίγματα των μετασχηματιστών, αλλά από την καταστροφή των λοιπών δομικών στοιχείων του κυκλώματος ψύξης του μετασχηματιστή, τα οποία κυριολεκτικά καταστράφηκαν, δηλαδή αναφέρομαι στους πύργους ψύξης που περιέχουν δοχείο διαστολής, εναλλάκτη θερμότητας και τις σχετικές σωληνώσεις σύνδεσής τους».
Η απόφαση Μπακαΐμη καταρρίπτει όλες τις ιδεοληπτικές προσεγγίσεις
Στο «Μανιφέστο» μιλά ο Λεωνίδας Κουμπούρας, δικηγόρος της οικογένειας του Νίκου Πλακιά και του νεκρού μηχανοδηγού της εμπορικής αμαξοστοιχίας Δημήτρη Μασσαλή, σχολιάζοντας την τελευταία απορριπτική διάταξη του ανακριτή στο αίτημα εκταφής του πατέρα θύματος, Χρήστου Τηλκερίδη.
«Μετά και την τελευταία διάταξη του εφέτη ανακριτή σχετικά με τα ζητήματα δημιουργίας της πυρόσφαιρας, καταρρίφθηκαν εξωφρενικές-ιδεοληπτικές προσεγγίσεις και θεωρίες συνωμοσίας στην υπόθεση των Τεμπών. Εχει ερευνηθεί κατά το βέλτιστο δυνατό καθετί που μπορεί να βοηθήσει την εξακρίβωση της αλήθειας. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι σκοπός της ανάκρισης είναι η συλλογή των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων για να βεβαιωθεί η τέλεση του εγκλήματος της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών (291α ΠΚ) και να αποφασιστεί ποια πρόσωπα πρέπει να εισαχθούν σε δίκη. Αυτό έχει επιτευχθεί προ πολλού. Γνωρίζουμε τους υπαίτιους και υφίσταται πλέον μια εκκρεμότητα σχετικά με την ανακοίνωση των κατηγοριών σε βάρος των υπουργών Καραμανλή και Σπίρτζη, των υφυπουργών και γενικών γραμματέων των υπουργείων», αναφέρει στη δήλωσή του ο κ. Κουμπούρας, ζητώντας για λογαριασμό των εντολέων του τη γρήγορη διεξαγωγή της δίκης.
«Οδεύουμε στο πέρας της ανάκρισης και στον προσδιορισμό της δίκης μετά από μια εξαντλητική ανακριτική διαδικασία, κάτι το οποίο βρίσκει σύμφωνους και τους εντολείς μου (οικογένειες Πλακιά-Μασσαλή-Κατσάρα κ.λπ.) οι οποίοι επιζητούν διακαώς την τιμωρία όλων των υπαιτίων για τον άδικο χαμό των παιδιών τους», υπογραμμίζει ο έμπειρος ποινικολόγος.