Η νέα διάταξη του εφέτη ανακριτή έρχεται να ρίξει φως στην υπόθεση των Τεμπών, επιβεβαιώνοντας το πόρισμα Καρώνη, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγαν τα Ellinika Hoaxes.
Σύμφωνα με τα Ellinika Hoaxes:
Στις 7 και στις 9 Ιουλίου 2025, δύο διαδοχικά δημοσιεύματα του in.gr, σε ρεπορτάζ του γνωστού αστυνομικού συντάκτη Βασίλη Λαμπρόπουλου, μας ενημέρωσαν, ότι το πόρισμα Καρώνη “αναιρείται” και “ακυρώνεται πλήρως”, από τις δικαστικές αρχές, μέσα από Διάταξη του Εφέτη Ανακριτή Λάρισας, που για πρώτη φορά εξηγεί το φαινόμενο σχηματισμού της πυρόσφαιρας. Η ιστορική αυτή διάταξη αποδίδει την πυρόσφαιρα στη βίαιη εκτίναξη των ελαίων σιλικόνης υπό τη μορφή σταγονιδίων (εκνεφώματα), ως απόρροια της σύγκρουσης, και της επαφής τους με τα ηλεκτρικά τόξα υψηλής έντασης.
Ωστόσο τα δημοσιεύματα παρουσιάζουν επιλεκτικά σημεία της Διάταξης, υποστηρίζοντας παραπλανητικά και αβάσιμα ότι ο Εφέτης Ανακριτής υιοθετεί μόνο την επιστημονική άποψη του μηχανολόγου-ηλεκτρολόγου του Α.Π.Θ. κ. Κωνσταντίνου Πασπαλά εις βάρος του πορίσματος Καρώνη, γεγονός που διαψεύδεται από την ίδια τη Διάταξη, την οποία παρουσιάζουμε στο παρόν άρθρο.
Στα ίδια δημοσιεύματα γίνεται αναφορά στην πρόσφατη κατάθεση και τεχνική έκθεση του κ. Κωνσταντίνου Πασπαλά, με τον ισχυρισμό ότι “απορρίπτουν” και αυτές με τη σειρά τους τη θεωρία Καρώνη. Στην πραγματικότητα, τα δύο εξεταζόμενα δημοσιεύματα προβαίνουν σε σειρά ανακριβών διατυπώσεων, σε επιλεκτική παρουσίαση πληροφοριών, καταλήγοντας να δρουν παραπλανητικά προς το κοινό αναφορικά με το πόρισμα Καρώνη και τις ενέργειες του Εφέτη Ανακριτή. Στο παρόν άρθρο παρέχουμε επιπρόσθετες πληροφορίες και τεκμήρια, εξηγώντας τι πραγματικά ισχύει αναφορικά με τα προβληματικά σημεία των δημοσιευμάτων.
Συγκεκριμένα, θα εξετάσουμε τέσσερις ισχυρισμούς των παραπάνω δημοσιευμάτων του in.gr:
- Ότι η Διάταξη 25/2025 του Εφέτη Ανακριτή Λάρισας “«διαψεύδει» κι αναιρεί το πόρισμα του κ. Καρώνη”.
- Ότι η κατάθεση και τεχνική έκθεση Πασπαλά “απορρίπτει το πόρισμα Καρώνη”.
- Ότι η εκτίμηση Καρώνη για σχηματισμό πυρόσφαιρας από έκλυση αερίων ελαίων σιλικόνης παρουσία ηλεκτρικού τόξου αποτελεί μια “καινοφανή θεωρία”.
- Ότι το πόρισμα Καρώνη “απορρίπτει” τη θεωρία σχηματισμού πυρόσφαιρας από σταγονίδια ελαίων σιλικόνης.
1. Η Διάταξη Μπακαΐμη δεν ακυρώνει, αλλά υιοθετεί την ουσία του πορίσματος Καρώνη
Στο δημοσίευμα της 9ης Ιουλίου 2025, το in.gr υποστηρίζει ότι η “διάταξη του κ. Μπακαΐμη «διαψεύδει» κι αναιρεί το πόρισμα του κ. Καρώνη”, παραθέτοντας συγκεκριμένο απόσπασμα της διάταξης όπου ο Εφέτης Ανακριτής αναφέρεται στην επιστημονική άποψη του κ. Κωνσταντίνου Πασπαλά.
Τα Ellinika Hoaxes έλαβαν γνώση της από τις 30.6.2025 Διάταξης 25/2025 και την παραθέτουν ολόκληρη για πρώτη φορά.
Η Διάταξη 25/2025, που υπογράφεται από τον Εφέτη Ανακριτή Λάρισας από κοινού με τον Αντιεισαγγελέα Εφετών Λάρισας, αποτελεί το πρώτο επίσημο έγγραφο των δικαστικών αρχών που εξηγεί το σύνθετο φαινόμενο του σχηματισμού της πυρόσφαιρας στο δυστύχημα των Τεμπών στις 28.2.2023.
Από την εξέταση της ανωτέρω Διάταξης, διαπιστώνουμε ότι η παράθεση του συγκεκριμένου αποσπάσματος από το in.gr λειτουργεί παραπλανητικά προς το κοινό δίνοντας την εντύπωση ότι ο Εφέτης Ανακριτής υιοθετεί την άποψη Πασπαλά εις βάρος του πορίσματος Καρώνη. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Η Διάταξη 25/2025 είναι το επίσημο έγγραφο μέσα από το οποίο ο Εφέτης Ανακριτής Λάρισας απαντά και απορρίπτει το σχετικό αίτημα του κ. Αντώνη Ψαρόπουλου για διερεύνηση του εσωτερικού των μετασχηματιστών για τυχόν ίχνη καύσης και έκρηξης. Στην αιτιολόγηση του σκεπτικού της απορριπτικής αυτής απόφασης, ο Εφέτης Ανακριτής παραθέτει όλες εκείνες τις πραγματογνωμοσύνες που φαίνεται να θεωρεί ότι εξηγούν επαρκώς, η καθεμία με τη δική της συνεισφορά, το φαινόμενο σχηματισμού της πυρόσφαιρας, ως απάντηση στην απόρριψη του αιτήματος του κ. Ψαρόπουλου για εξέταση των μετασχηματιστών.
Οι τέσσερις αυτές επίσημες εκθέσεις αφορούν αυτή του Γενικού Χημείου του Κράτους, την πραγματογνωμοσύνη των Δρ. Βασιλάκου και Μπατζόπουλου, την τεχνική έκθεση του κ. Πασπαλά, και το πόρισμα του καθηγητή Καρώνη, στο οποίο γίνεται και εκτενής αναφορά (σελ. 12-14). Τα σημεία του πορίσματος Καρώνη που επικαλείται και αποδέχεται η Διάταξη είναι τα εξής:
Η αναφορά σε πρόκληση εύφλεκτων αερίων από τα έλαια σιλικόνης υπό συνθήκες ηλεκτρικού τόξου, κατά συμφωνία με τις διαπιστώσεις του ΓΧΚ, σε συνδυασμό με τη διαθέσιμη βιβλιογραφία.
Το γεγονός της αποδοχής του σεναρίου σχηματισμού εκνεφωμάτων υπό τις συνθήκες ηλεκτρικού τόξου.
Η αναφορά σε ύπαρξη εξωγενών παραγόντων ανάφλεξης, π.χ. σπινθήρες
Η αποδοχή της ύπαρξης ηλεκτρικών εκκενώσεων
Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι η Διάταξη του Εφέτη Ανακριτή, όχι απλώς δεν αναιρεί και αποσύρει το πόρισμα Καρώνη, όπως παραπλανητικά ισχυρίστηκε το in.gr, αλλά αντίθετα υιοθετεί συγκεκριμένα σημεία του πορίσματος Καρώνη, ιδιαίτερα αυτά που αναφέρονται στην πρόκληση εύφλεκτων αερίων από τη διάσπαση των ελαίων σιλικόνης παρουσία ηλεκτρικού τόξου.
Οι τέσσερις πραγματογνωμοσύνες συγκλίνουν μεταξύ τους στην αποδοχή των ακολούθων: 1) την ύπαρξη ηλεκτρικών εκκενώσεων, 2) τη βίαιη εκτίναξη των ελαίων σιλικόνης σε υγρή και αέρια μορφή ως απόρρροια της πρόσκρουσης και 3) τη δημιουργία ενός εύφλεκτου μίγματος που ανεφλέγη τάχιστα εξαιτίας της μεταξύ τους επαφής.
2. Ο παραπλανητικός ισχυρισμός ότι η κατάθεση και έκθεση Πασπαλά απορρίπτουν το πόρισμα Καρώνη
Το in.gr χρησιμοποιεί αποσπάσματα της επιστημονικής άποψης του κ. Πασπαλά, αλλά και της κατάθεσής του στον Εφέτη Ανακριτή για να τα παρουσιάσει ως απορρηπτικά του πορίσματος Καρώνη, αναφέροντας ότι “η σχετική μελέτη κι η κατάθεση του κ. Πασπαλά […] απορρίπτει την «θεωρία Καρώνη»”, επειδή:
Ο κ Πασπαλάς όταν ρωτήθηκε από τον κ Μπακαΐμη για την αναφορά του κ. Καρώνη για «εκρηξη στους μετασχηματιστές», ήταν απολύτως αρνητικός κι απορριπτικός λέγοντας δεν έχει καμιά σχέση το εσωτερικό του μετασχηματιστή με τη δημιουργία αερολύματος.
Αρχικά, τα Ellinika Hoaxes επικοινώνησαν με τον κ. Πασπαλά, ο οποίος δήλωσε κατηγορηματικά ότι η αυτόβουλη παρουσία του στον Εφέτη Ανακριτή δεν είχε σε καμία περίπτωση ως σκοπό να προσβάλει ή να ακυρώσει τον κ. Καρώνη και το πόρισμά του. Εξηγώντας μας τα κίνητρά του, ο κ. Πασπαλάς υποστήριξε την απουσία της αξιοποίησης συγκεκριμένων προτύπων και μεθοδολογιών σε άλλες τεχνικές εκθέσεις, οι οποίες οδηγούνταν σε ανακριβή αποτελέσματα, και ότι ήθελε να προσφέρει επιπλέον στοιχεία με συγκεκριμένους υπολογισμούς, υποστηρίζοντας ότι η κύρια πηγή έναυσης της αρχικής ανάφλεξης ήταν τα ηλεκτρικά τόξα με τα οποία ήρθαν σε επαφή τα έλαια σιλικόνης του συστήματος ψύξης των μετασχηματιστών, υπό τη μορφή σταγονιδίων.
Σημείωση: Ο κ. Κωνσταντίνος Πασπαλάς είναι διπλωματούχος μηχανολόγος-ηλεκτρολόγος, ο οποίος εκπροσωπεί το ΑΠΘ σε Τεχνικές Επιτροπές Τυποποίησης του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης ΕΛΟΤ για τα Αέρια Καύσιμα και την Πυροπροστασία και αντίστοιχα τον ΕΛΟΤ στην Ευρωπαϊκή Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης CEN/TC 234 Infrastructure.
Στη συνέχεια, λάβαμε και εξετάσαμε την επικαιροποιημένη τεχνική έκθεση του κ. Πασπαλά, η οποία κατατέθηκε στον Εφέτη Ανακριτή στις 30 Ιουνίου 2025, όπου διαπιστώσαμε ότι αν και εκφράζει διαφωνίες σε επίπεδο ορολογίας και άλλων ζητημάτων με το πόρισμα Καρώνη, υπάρχουν σημεία που ο κ. Πασπαλάς αντλεί στοιχεία μέσα από το πόρισμα του καθηγητή, για την πραγματοποίηση συγκεκριμένων υπολογισμών.
Η έκθεση του κ. Πασπαλά πραγματοποιεί πληθώρα μαθηματικών υπολογισμών, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει σε τέτοια έκταση από τις διαθέσιμες πραγματογνωμοσύνες και χαρακτηρίζεται από τη Διάταξη 25/2025 ως “εμπεριστατωμένη”.
Για παράδειγμα, ο κ. Πασπαλάς τεκμηριώνει ότι δεν χρειάζεται να καεί όλη η ποσότητα ελαίων σιλικόνης για να σχηματιστεί η παρατηρούμενη πυρόσφραιρα.
Συγκεκριμένα, αρκεί και 1kg (κιλό) σταγονιδίων ελαίων σιλικόνης για να ξεκινήσει το φαινόμενο της καύσης, το οποίο με τη σειρά του θα μπορούσε να “ανάψει” το επόμενο, σαν ντόμινο, τροφοδοτώντας μια αλυσιδωτή αντίδραση. Έτσι εξηγείται πώς σχηματίστηκε και εξαπλώθηκε η τεράστια πυρόσφαιρα.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι την ίδια ακριβώς παρατήρηση έχει κάνει και ο Δρ. Γεώργιος Μαραγκός, από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, στην προσομοίωση της ανάφλεξης 250 κιλών ελαίων σιλικόνης υπό συνθήκες υψηλής εξωτερικής πηγής θερμότητας, αναφέροντας χαρακτηριστικά:
“Για όσους αναρωτιούνται, το ηλεκτρικό τόξο (αρχική πηγή θερμότητας) δεν αναφλέγει όλα τα σταγονίδια του λαδιού σιλικόνης ταυτόχρονα. Δεν είναι καν δυνατόν, αφού η διάρκεια του συμβάντος του ηλεκτρικού τόξου (0,2 s) είναι πολύ μικρότερη από τη διάρκεια της έγχυσης των σταγονιδίων (5 s). Ωστόσο, το συμβάν του ηλεκτρικού τόξου είναι αρκετό για να θερμανθεί, να εξατμιστεί το υγρό καύσιμο σε αέριο και τελικά να αναφλεγεί ένα μικρό μέρος των σταγονιδίων ελαίου σιλικόνης. Η προκύπτουσα φωτιά είναι αρκετά μεγάλη και παρέχει την απαραίτητη θερμική ανατροφοδότηση (μέσω συναγωγής και ακτινοβολίας) για να θερμανθεί προοδευτικά, να εξατμιστεί το υγρό καύσιμο σε αέριο και τελικά να αναφλεγεί και το υπόλοιπο των σταγονιδίων του ελαίου σιλικόνης”. Πηγή
Σημείωση: Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ συνεργάστηκε με το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, στο πλαίσιο επικύρωσης της εγκυρότητας και αξιοπιστίας της μεθοδολογίας CFD για τον υπολογισμό της απαιτούμενης ποσότητας καυσίμου για τον σχηματισμό της πυρόσφαιρας. Όμως, η έκθεση του Πανεπιστημίου της Γάνδης, την οποία υπέγραψαν ο Δρ. Γεώργιος Μαραγκός και ο καθηγητής Μπαρτ Μέρσι διαστρεβλώθηκε και λήφθηκε επιλεκτικά και όχι ουσιαστικά υπόψη από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, όπως έχουμε δείξει σε παλαιότερο άρθρο μας, με τίτλο “ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ. Πανεπιστήμιο Γάνδης: “Δεν εγκρίνουμε, ούτε συμφωνούμε με τα συμπεράσματα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Τα λάδια σιλικόνης μπορούν να αναφλεγούν””.
Επιπλέον, η τεχνική έκθεση Πασπαλά εντοπίζει συγκεκριμένο σημείο από το οποίο εκτοξεύτηκαν τα έλαια σιλικόνης υπό τη μορφή σταγονιδίων, εξαιτίας “της υψηλής ενέργειας η οποία εκλύθηκε κατά την σύγκρουση των ηλεκτραμαξών”, στους εναλλάκτες θερμότητας, τα δοχεία διαστολής και στις σωληνώσεις του συστήματος ψύξης των μετασχηματιστών (σελ. 12-13, τεχνικής έκθεσης Πασπαλά).
“…Οι εναλλάκτες θερμότητας, τα δοχεία διαστολής και οι σωληνώσεις (τουλάχιστον 2 ηλεκτραμαξών) υπέστησαν μεγάλες καταστροφές, κυριολεκτικά διαλύθηκαν. Η καταστροφή τους είναι εκτενέστερη λόγω θέσης και κατασκευής. Με την σφοδρή σύγκρουση οι εναλλάκτες θερμότητας και τα δοχεία διαστολής συνεθλίβησαν μεταξύ των τμημάτων των ηλεκτραμαξών τα οποία βρίσκονται μπροστά τους και των τμημάτων των ηλεκτραμαξών τα οποία βρίσκονται μετά και διερράγησαν, με αποτέλεσμα να εκτοξευθούν με υψηλές ταχύτητες και να σταγονιδιοποιηθούν ποσότητες των ψυκτικών ελαίων”.
Ένα ακόμη παράδειγμα, είναι ο ακριβής υπολογισμός του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου για την εκκίνηση του φαινομένου και τη μετάδοση της θερμότητας, ο οποίος υπολογίζεται σε 0,32 δευτερόλεπτα. Με την τεκμηρίωση αυτή καταρρίπτεται η άποψη του καθηγητή του Α.Π.Θ. κ. Κωνσταντόπουλου, ο οποίος είχε υποστηρίξει ότι ο χρόνος δεν επαρκεί: “…δεδομένου του κατά προσέγγιση χρόνου των 0,4 δευτερολέπτων για την αρχική ανάφλεξη και την ανάπτυξη της πύρινης σφαίρας, δεν υπάρχει κανένας ρεαλιστικός τρόπος να υποθέσουμε ότι μια τέτοια μεταφορά ενέργειας και ανάφλεξη και καύση λαδιού σιλικόνης θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβεί στο δεδομένο χρονικό πλαίσιο και ρυθμό ανάπτυξης της καύσης της πύρινης σφαίρας” (σελ. 106, 485, πόρισμα ΕΟΔΑΣΑΑΜ).
Ακόμη, ο κ. Πασπαλάς αποδεικνύει μέσα από μαθηματικούς υπολογισμούς ότι τα σταγονίδια που δημιουργήθηκαν στην ατμόσφαιρα ήταν πολύ μικρά, πολύ ελαφριά σε βάρος, άρα αιωρούμενα και αναφλέξιμα εύκολα, με τη διάμετρο των σταγονιδίων να προσδιορίζεται στα 0,5 mm. Οι υπολογισμοί αυτοί μας λένε ότι σε 1 κιλό έχουμε περίπου 168 εκατομμύρια σταγονίδια, με το συνολικό εμβαδόν ενός κιλού σταγονιδίων που εκτίθεται στην υπερθερμασμένη ατμόσφαιρα των ηλεκτρικών τόξων να υπολογίζεται σε 13,2 τετραγωνικά μέτρα. Όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι μεγάλη ποσότητα αιωρούμενουν σταγονιδίων απορροφά μεγάλη ποσότητα ενέργειας, σε πολύ μεγάλη επιφάνεια, ευνοώντας, έτσι, την ταχεία ανάφλεξη και μετάδοση της καύσης.
Η παραδοχή της διαμέτρου των σταγονιδίων στα 0.5mm αντλεί από τους υπολογισμούς του σουηδικού ινσιτούτου RI.SE., στο οποίο προσέφυγε ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τη διερεύνηση του φαινομένου του σχηματισμού της πυρόσφαιρας. Στην έκθεσή τους, υποστηρίζουν ότι το πιθανότερο σενάριο είναι η ανάφλεξη ατμοποιημένων σταγονιδίων ελαίου σιλικόνης, τα οποία εκτινάχθηκαν σε μεγάλη επιφάνεια ως απόρροια της πρόσκρουσης, υπολογίζοντας το εύρος της διαμέτρου των σταγονιδίων που εκτοξεύτηκαν από συγκεκριμένες οπές σε τουλάχιστον 0.5mm ή και λιγότερα εξαιτίας της δευτερογενούς ατμοποίησης. Η έκθεση, ωστόσο, του RI.SE. αξιολογήθηκε ως μη επαρκής και ελλιπής από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, όπως εξηγεί ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ σε σχετικό έγγραφο από τις 27.3.2025 προς τον Εφέτη Ανακριτή κατόπιν αιτήματος για παροχή στοιχείων.
Συνολικά, τόσο ο κ. Πασπαλάς όσο και ο κ. Καρώνης αποδέχονται την εκτόξευση των ελαίων σιλικόνης και τη δημιουργία εύφλεκτου μίγματος που ανεφλέγη εξαιτίας της ύπαρξης εξωγενούς πηγής θερμότητας η οποία δημιουργήθηκε από τα παρατηρούμενα ηλεκτρικά τόξα στα διαθέσιμα βίντεο. Η έκθεση του κ. Πασπαλά, σε αντίθεση με το πόρισμα Καρώνη, όμως, προβαίνει σε πολύ συγκεκριμένους υπολογισμούς και τεκμηριώνει έναν διαφορετικό μηχανισμό, αλλά και τρόπο με τον οποία τα έλαια σιλικόνης διασπάστηκαν στην ατμόσφαιρα.
“Η ενέργεια η οποία εκλύθηκε από τα ηλεκτρικά τόξα ήταν επαρκής για την αρχική ενεργοποίηση της ανάφλεξης σταγονιδίων και η ανάφλεξη διαδόθηκε με αλυσιδωτές αντιδράσεις στα λοιπά σταγονίδια… Η υγρή ουσία, η οποία υπό τους όρους οι οποίοι προέκυψαν με την σύγκρουση συμμετείχε στην δημιουργία της εκρηκτικής ατμόσφαιρας και της πυρόσφαιρας, είναι το έλαιο το οποίο χρησιμοποιείται στους μετασχηματιστές των ηλεκτραμαξών ως φορέας μετάδοσης θερμότητας για την ψύξη τους” (σελ. 19, τεχνικής έκθεσης Πασπαλά).
3. Η εκτίμηση του πορίσματος Καρώνη υποστηρίζεται από τον Μάιο του 2023 με παραλλαγές από αρκετούς επιστήμονες
Μία ακόμη παρερμηνεία του δημοσιεύματος της 7ης Ιουλίου εντοπίζεται στην αναφορά στα συμπεράσματα της έκθεσης Καρώνη. Ο συντάκτης υποστηρίζει ότι ο καθηγητής Καρώνης “απεφάνθη” υπέρ μιας συγκεκριμένης θεωρίας για το πού “οφείλεται” η πυρόσφαιρα, την οποία χαρακτηρίζει ως “καινοφανή”. Συγκεκριμένα:
Όμως ο κ. Καρώνης στο πόρισμα του που παρέδωσε τον περασμένο Μάιο (ΣΣ παρουσιάστηκε από στελέχη του κυβερνώντος κόμματος σαν την «μεγάλη αλήθεια για την έκρηξη που καταρρίπτει οριστικά κι αμετάκλητα της θεωρία του παράνομου φορτίου») απεφάνθη ότι η φονική έκρηξη οφείλεται σε έκλυση αερίων των ελαίων σιλικόνης από έκρηξη λόγω «ηλεκτρικού τόξου» – βραχυκυκλώματος εντός του μετασχηματιστή. Δηλαδή σε μία καινοφανή θεωρία που αμφισβητήθηκε από πολλούς πραγματογνώμονες.
Καταρχάς, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή ότι ο καθηγητής Καρώνης δεν δίνει μία απόλυτη απάντηση για το πού οφείλεται η πυρόσφαιρα. Αυτό που διαπιστώνουμε ότι επιχείρησε να κάνει στο πόρισμά του (διαθέσιμο εδώ) ήταν να εξετάσει κάτω από ποιες συνθήκες είναι πιθανό ή/και εφικτό να σχηματιστεί πυρόσφαιρα.
Αφού εξέτασε τις διαθέσιμες επιστημονικές και τεχνικές εκθέσεις που έχουν κατατεθεί στον ανακριτή, κατέληξε, με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία, να υποστηρίξει ως “ένα πιθανό ενδεχόμενο” ο σχηματισμός της πυρόσφαιρας να οφείλεται στη θερμική διάσπαση των ελαίων σιλικόνης, παρουσία ηλεκτρικού τόξου, υποδεικνύοντας ως πηγή έκλυσης των αερίων το εσωτερικό του μετασχηματιστή της επιβατικής (σελ. 117-19 του πορίσματος). Συγκεκριμένα:
“Όπως αναφέρεται στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ που έχει διερευνήσει διεξοδικά το τραγικό συμβάν, καταγράφηκαν στα βίντεο 3 έντοντες αναλαμπές που χαρακτηρίζονται ως ηλεκτρικό τόξο […] Με βάση τις ανωτέρω παρατηρήσεις ο σχηματισμός πύρινης σφαίρας υπό συνθήκες ηλεκτρικού τόξου υψηλής έντασης ρεύματος είναι εφικτός. Αυτό σημαίνει πως και στην περίπτωση του υπό διερεύνηση τραγικού δυστυχήματος, είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο, αφού έχουν καταγραφεί αναλαμπές που αποδίδονται σε ηλεκτρικό τόξο. Σύμφωνα με τις σχετικές βιβλιογραφικές αναφορές, η επίδραση του ηλεκτρικού τόξου οδηγεί στον σχηματισμό αερίων που περιλαμβάνουν κυρίως υδρογόνο καθώς και ακετυλένιο και μεθάνιο. Από τη διάρρηξη των τοιχωμάτων του μετασχηματιστή της επιβατικής αμαξοστοιχία (η μόνη που ανεφλέγη) εξήλθε όχι μόνο έλαιο αλλά και τα αέρια που προέκυψαν από τη διάσπαση του ελαίου σιλικόνης. Το υδρογόνο και το ακετυλένιο έχουν πολύ χαμηλή ελάχιστη ενέργεια έναυσης, ευρέα όρια αναφλεξιμότητας και υψηλή ταχύτητα φλόγας. Τα πολύ ευρέα όρια αναφλεξιμότητας των δύο αερίων σημαίνουν ότι είναι πολύ εύκολο να σχηματιστεί αναφλέξιμο μίγμα με τον αέρα”.
Επιπλέον, είναι άξιο αναφοράς ότι το πόρισμα Καρώνη δεν αναφέρεται ρητά σε “βραχυκύκλωμα εντός του μετασχηματιστή”. Αντίθετα, παρά τη μεγάλη αβεβαιότητα για τις πραγματικές συνθήκες που επικράτησαν κατά τη σύγκρουση των δύο τρένων, ο κ. Καρώνης υποστηρίζει ότι η διάρρηξη του μετασχηματιστή προήλθε από την πρόσκρουση, και όχι από εσωτερικό βραχυκύκλωμα, όπως υποστηρίζει ο κ. Λαμπρόπουλος.
Συνιστά αυτή η εκτίμηση του καθηγητή Καρώνη μια “καινοφανή θεωρία” όπως υποστηρίζει το δημοσίευμα του in.gr της 7ης Ιουλίου;
Το σενάριο της επίδρασης του ηλεκτρικού τόξου στον σχηματισμό της πυρόσφαιρας δεν αποτελεί νέα θεωρία, αλλά έχει διατυπωθεί ήδη από τους πρώτους μήνες μετά το δυστύχημα. Παραθέτουμε αυτούσιο το σχετικό απόσπασμα του άρθρου μας “Παραπλανητικοί ισχυρισμοί για το πόρισμα Καρώνη – Τι λέει (και τι δεν λέει) για την πυρόσφαιρα” που παρέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που καταρρίπτουν τον ισχυρισμό περί “καινοφανούς θεωρίας”:
Συγκεκριμένα, ήδη από τις 10 Μαΐου 2023, στην αρχική έκθεση του Γενικού Χημείου του Κράτους γίνεται η πρώτη επίσημη αναφορά στα παράγωγα της “θερμικής διάσπασης των ελαίων σιλικόνης” και σε “ηλεκτρική εκκένωση με σπινθήρα”, κατά την οποία “παρατηρείται παραγωγή αερίων όπως υδρογόνο, μεθάνιο, αιθάνιο, αιθένιο και ακετυλένιο που είναι όλα εξαιρετικά εύφλεκτα”. Λίγο αργότερα στις 29 Ιουνίου 2023, η δικαστική πραγματογνωμοσύνη αναφέρει (σελ. 87) ότι “η φωτιά που προκλήθηκε αμέσως μετά την σύγκρουση των αμαξοστοιχιών οφείλει την έναρξή της στις ηλεκτρικές εκκενώσεις που δημιουργήθηκαν από την κοπή των καλωδίων τροφοδοσίας των ηλεκτραμαξών, ονομαστικής τάσης 25000 Volt”, σε συνδυασμό, όπως σημειώνουν, με διασπορά σταγονιδίων ελαίων σιλικόνης, το λεγόμενο “εκνέφωμα”. Στις 6 Ιουλίου 2023, η Συμπληρωματική Αυτοψία της Πυροσβεστικής κάνει εκτεταμένη αναφορά στην παρουσία του ηλεκτρικού τόξου (σελ. 17-18), το οποίο σύμφωνα με τη βιβλιογραφία που παρατίθεται στην έκθεση “μπορεί να φτάσει και τις 20000°C”. Εξαιτίας αυτού, όπως σημειώνουν, “επήλθε… ακαριαία ανάφλεξη, η οποία έλαβε χώρα εντός ορισμένων millisecond“. Λίγο αργότερα, στις 25 Ιουλίου 2023, η τεχνική πραγματογνωμοσύνη του Yves Carton (επικυρωμένη μετάφραση στα ελληνικά εδώ), για λογαριασμό της Hellenic Train υποστηρίζει (σελ. 11-12) ότι υπάρχουν “αρκετές ενδείξεις ότι το ψυκτικό υγρό του μετασχηματιστή της επιβατικής είναι η κύρια πηγή δημιουργίας της πυρόσφαιρας και της πυρκαγιάς”, μεταξύ των οποίων οι κακώσεις του μετασχηματιστή που υποδηλώνουν ότι “έσκασε από μια έκρηξη στο εσωτερικό του”, κάτι που θα σήμαινε την ανάπτυξη θερμοκρασιών της τάξης των 5000°C, ενώ η απόχρωση του χάλυβα του μετασχηματιστή υποδεικνύει ότι αναπτύχθηκαν θερμοκρασίες άνω των 600°C.
Για τη σφαιρικότερη κατανόηση του πλαισίου, αξίζει να σημειώσουμε, ότι ο χαρακτηρισμός “καινοφανής” δεν μπορεί να πιστωθεί αποκλειστικά στον κ. Λαμπρόπουλο, συντάκτη των εξεταζόμενων δημοσιευμάτων. Ο πραγματογνώμονας κ. Κώστας Λακαφώσης χαρακτήρισε την εκτίμηση του πορίσματος Καρώνη ως “μια νέα θεωρία”, υποστηρίζοντας ότι είναι “διαφορετική εντελώς από οποιαδήποτε έχει προταθεί στο παρελθόν”, σε αντίστοιχο δημοσίευμα του in.gr, λίγες ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση του πορίσματος.
Συνεπώς, η επίδραση του ηλεκτρικού τόξου ως κύρια πηγή έναυσης της αρχικής ανάφλεξης δεν αποτελεί “μια νέα θεωρία” που είναι “εντελώς διαφορετική από οποιαδήποτε έχει προταθεί στο παρελθόν”, όπως ισχυρίστηκε ο κ. Λακαφώσης, ούτε για μια “καινοφανή θεωρία” όπως ισχυρίστηκε ο κ. Λαμπρόπουλος, αλλά αντίθετα για μια άποψη που από τον Μάιο του 2023 υποστηρίζεται με παραλλαγές από αρκετούς επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένων και του σουηδικού ινστιτούτου RI.SE1 και εν μέρει και του Πανεπιστημίου της Γάνδης2.
4. Το πόρισμα Καρώνη αποδέχεται τη θεωρία των εκνεφωμάτων, αλλά δεν μπορεί να τη μελετήσει
Το δημοσίευμα της 7ης Ιουλίου συνεχίζει παρουσιάζοντας μέρος της κατάθεσης του κ. Κωσταντίνου Πασπαλά, στις 11 Ιουνίου 2025, ως τεκμήριο της ύπαρξης νεότερων εξελίξεων “που κλονίζουν περαιτέρω το «πόρισμα Καρώνη»”. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα:
Ο εν λόγω επιστήμονας του οποίου η άποψη θεωρείται πλέον καθοριστική για την έρευνα επανέφερε την θεωρία ότι η έκρηξη οφείλεται στο «εκνέφωμα»- σπρέι σταγονιδίων των ελαίων σιλικόνης κάτι το οποίο ο κ Καρώνης αμφισβητούσε πλήρως στο έγγραφο του.
Ισχύει ότι ο καθηγητής Καρώνης “αμφισβήτησε πλήρως” το σενάριο ο σχηματισμός της πυρόσφαιρας να οφείλεται σε σπρέι σταγονιδίων των ελαίων σιλικόνης;
Όχι. Αντίθετα, ο καθηγητής Καρώνης ξεκινάει τη διερεύνηση αυτής της πιθανότητας με την ακόλουθη παραδοχή (σελ. 115 του πορίσματος):
“Μία περίπτωση σχηματισμού πύρινης σφαίρας από μη πτητικά υλικά είναι ο σχηματισμός εκνεφώματος (oil mist) σε πολύ λεπτό διαμερισμό (σταγονίδια με πολύ μικρή μέση διάμετρο)”.
Το σενάριο σχηματισμού πυρόσφαιρας από σταγονίδια ελαίου σιλικόνης το συναντούμε για πρώτη φορά στην έκθεση που κατέθεσαν στις 19.6.2023 στον Εφέτη Ανακριτή οι δύο δικαστικοί πραγματογνώμονες, Απόστολος Βασιλάκος και Σταύρος Μπατζόπουλος. Το πόρισμα Καρώνη διερευνά αυτή την πιθανότητα αναφέροντας μια σειρά παραμέτρων που συνηγορούν αντίστοιχα υπέρ και κατά του σεναρίου αυτού.
Ενδεικτικά, όπως αναφέρεται στο πόρισμα (σελ. 115-17), “η χαμηλή πίεση” του ελαίου εντός του μετασχηματιστή, “το υψηλό ιξώδες και το μεγάλο άνοιγμα που είναι ορατό μετά το τέλος του όλου συμβάντος δεν είναι συνθήκες που ευνοούν το σχηματισμό σταγονιδίων”. Από την άλλη, όμως, “η υψηλή ταχύτητα του ελαίου (λόγω της υψηλής ταχύτητας των συρμών πριν τη σύγκρουση) και της εκτιμώμενης σταδιακής ρήξης του τοιχώματος του μετασχηματιστή είναι συνθήκες που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ευνοϊκές για το σχηματισμό σταγονιδίων“, ωστόσο για αυτή την περίπτωση, ο καθηγητής Καρώνης υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να προβεί στους απαραίτητους υπολογισμούς.
Συνεπώς, ο καθηγητής Καρώνης – αντίθετα με το δημοσίευμα – εκκινεί από την παραδοχή ότι είναι εφικτός ο σχηματισμός πυρόσφαιρας από την ανάφλεξη σταγονιδίων ελαίου σιλικόνης, αλλά αδυνατεί να προβεί στους απαραίτητους υπολογισμούς για τις συνθήκες που εκτιμά ως ευνοϊκές αυτού του σεναρίου.
Ο ισχυρισμός αυτός επαναλήφθηκε και στο άρθρο της 9ης Ιουλίου, αλλά και από τον κ. Αντώνη Ψαρόπουλο, σε συνέντευξη που παραχώρησε στις 10 Ιουλίου 2025 στο Kontra, όπου υποστήριξε ότι “επανερχόμαστε στα αιωρούμενα σωματίδια, το εκνέφωμα, το οποίο το πόρισμα Καρώνη το καταρρίπτει”.
Συμπέρασμα
Στις 7 και 9 Ιουλίου 2025, δύο δημοσιεύματα του in.gr, σε ρεπορτάζ του αστυνομικού συντάκτη Βασίλη Λαμπρόπουλου, έκαναν λόγο για απόλυτη ανατροπή και απόρριψη του πορίσματος Καρώνη, μέσα από τη Διάταξη 25/2025 του Εφέτη Ανακριτή, αλλά και την κατάθεση και τεχνική έκθεση του κ. Κωνσταντίνου Πασπαλά. Πρόκειται για δύο δημοσιεύματα τα οποία περιέχουν σειρά ανακριβών διατυπώσεων γύρω από το πόρισμα Καρώνη και παραθέτουν επιλεκτικά αποσπάσματα της Διάταξης που επικαλούνται, οδηγώντας στον σχηματισμό λανθασμένων εντυπώσεων για την ανακριτική πράξη και παραπληροφορώντας το κοινό. Η Διάταξη του Εφέτη Ανακριτή συνιστά το πρώτο επίσημο έγγραφο των δικαστικών αρχών που εξηγεί για πρώτη φορά το φαινόμενο σχηματισμού της πυρόσφαιρας στο δυστύχημα των Τεμπών, επικαλούμενο τέσσερις πραγματογνωμοσύνες, που θεωρεί ότι συμβάλλουν στην κατανόηση και εξήγηση του φαινομένου, συμπεριλαμβανομένου και του πορίσματος Καρώνη. Η Διάταξη φαίνεται να αποδέχεται πως το σύνθετο φαινόμενο της πυρόσφαιρας προκλήθηκε από τη βίαιη εκτίναξη των ελαίων σιλικόνης υπό τη μορφή σταγονιδίων (εκνεφώματα), ως απόρροια της σύγκρουσης και της επαφής τους με τα ηλεκτρικά τόξα υψηλής έντασης.
