Επτά τεχνικές εκθέσεις με υπογραφές εκ των εγκυροτέρων επιστημόνων της χώρας έχει στο συρτάρι του ο εφέτης ανακριτής Λάρισας, που την περασμένη Παρασκευή κήρυξε το πέρας της μακράς ανακριτικής διαδικασίας για το πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών, και όλες τους κατατείνουν στο ίδιο συμπέρασμα: στο εμπορικό τρένο δεν υπήρχε παράνομο εύφλεκτο φορτίο, αλλά η πυρόσφαιρα προκλήθηκε από τις συνθήκες που επικράτησαν κατά τη σφοδρή σύγκρουση.
Η τελευταία σχετική έκθεση εστάλη στον ανακριτή λίγες μόνο ώρες μετά την περαίωση της ανάκρισης, γι’ αυτό και δικονομικά στο παρόν στάδιο δεν είναι δυνατόν να περιληφθεί στην τεράστια δικογραφία που έχει σχηματιστεί. Είναι ωστόσο βέβαιο ότι θα εισφερθεί από οικογένειες θυμάτων στο δικαστήριο, κατά την έναρξη της πολυαναμενόμενης δίκης. Πρόκειται για την τεχνική έκθεση του μηχανολόγου- ενεργειακού μηχανικού Κωνσταντίνου Κάπου, που λίγες εβδομάδες νωρίτερα έλαβε προφορική εντολή από οικογένειες θυμάτων να συντάξει πόρισμα για τα αίτια της έκρηξης και της πυρόσφαιρας μεταξύ των δύο τρένων.
Οι λόγοι της έκρηξης
Όπως συμπεραίνουν στα πορίσματά τους οι διορισμένοι πραγματογνώμονες από τον εφέτη ανακριτή, κ. Μπαρτζόπουλος και Βασιλάκος, οι εντεταλμένοι επίσης από τον κ. Μπακαΐμη πραγματογνώμονες καθηγητές του ΕΜΠ, κ. Καρώνης και Τσακιρίδης, ο εντεταλμένος για λογαριασμό του ΔΣΑ Κωνσταντίνος Δέδες, ο Κωνσταντίνος Πασπαλάς, ομοίως και ο κ. Κάπος, καταλήγουν στη βεβαία κρίση ότι το εμπορικό τρένο 63503 που ενεπλάκη στο σιδηροδρομικό δυστύχημα δεν μετέφερε αδήλωτους χημικούς υδρογονάνθρακες και η αιτία της έκρηξης εντοπίζεται στις δυνάμεις της μηχανικής σε συνδυασμό με τα υλικά που υπήρχαν στο σημείο της σύγκρουσης.
«Θα πρέπει να αποκλειστεί η πιθανή ύπαρξη κάποιας αδήλωτης εύφλεκτης ουσίας, η οποία είχε φορτωθεί είτε στην επιβατική είτε στην εμπορική αμαξοστοιχία και η πιθανή συμμετοχή της στη δημιουργία της πυρόσφαιρας από υποηχητική ανάφλεξή του», συμπεραίνει στο πόρισμα των 33 σελίδων ο κ. Κάπος και εξηγεί σε οκτώ σημεία τους λόγους που αποκλείουν την ύπαρξη χημικών υδρογονανθράκων στο σημείο της τραγωδίας.
Κατ’ αρχάς το βιντεοληπτικό υλικό που προσκόμισε η εταιρεία Interstar οικεία βουλήσει στον κ. Μπακαΐμη, το οποίο πιστοποιήθηκε από τα εγκληματολογικά εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ. ως γνήσιο, αποτυπώνει την εμπορική αμαξοστοιχία να διέρχεται μέσα από τα τούνελ και στα τρία πρώτα βαγόνια με τις λαμαρίνες δεν φαίνεται να υπάρχει καμία ύποπτη δεξαμενή. Αποκλείεται η τοποθέτηση σχετικής δεξαμενής στον χώρο των μηχανοδηγών, καθώς και οι δύο βρέθηκαν νεκροί από τραύματα και όχι απανθρακωμένοι από έκρηξη, αναφέρει ο ειδικός επιστήμονας. Ο κ. Κάπος στην έκθεσή του στηλιτεύει τις «εικασίες» στις οποίες προχώρησαν ορισμένοι τεχνικοί σύμβουλοι για «παρουσία ξυλολίου, βενζολίου και άλλων αρωματικών υδρογονανθράκων στο χώμα σε απειροελάχιστες ποσότητες». Αυτές οι ουσίες ανήκουν στην κατηγορία των «ρυπαντών», εξηγεί ο κ. Κάπος, και «συναντώνται γύρω από οποιοδήποτε σημείο στο οποίο έχει επέλθει ατελής καύση συνθετικών υλικών (πλαστικών, μονωτικών, αφρωδών) και ξύλου και εύκολα θα μπορούσαν να εντοπίσουν τέτοιες συγκεντρώσεις γύρω από το σημείο ενός τροχαίου ατυχήματος, εάν κάποιο όχημα αναφλεγεί».
«Πρόσφατα, ακριβώς επειδή δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί η ποσότητα εύφλεκτου υγρού για την οποία μιλούσαν αρχικά ορισμένοι τεχνικοί σύμβουλοι (40 τόνοι, που σταδιακά έγιναν 3 τόνοι), η έρευνά τους λειτουργεί με αντίστροφη λογική, δηλαδή ποια χημική ένωση θα μπορούσε να δημιουργήσει τη μετρηθείσα πυρόσφαιρα με την ελάχιστη ποσότητα και δημοσιοποιούν απόψεις περί πρώτων υλών για την παραγωγή συνθετικών ναρκωτικών!», σημειώνει σκωπτικά ο κ. Κάπος καταγγέλλοντας πρακτικές που έχουν ακολουθήσει ορισμένοι εκ των τεχνικών συμβούλων οικογενειών θυμάτων.
Ο συντάκτης του πορίσματος απορρίπτει τις αιτιάσεις του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Τεμπών περί «μπαζώματος» του τόπου της τραγωδίας για να καλυφθούν τα ίχνη των επικίνδυνων και αδήλωτων υλικών.
«Οι εργασίες αυτές έλαβαν χώρα σε ένα 10%-15% της συνολικής έκτασης του δυστυχήματος και εάν υπήρχε πραγματική πρόθεση απομάκρυνσης ή κάλυψης κάποιας παράνομης ουσίας, η έκταση αυτή θα έπρεπε να προσδιοριστεί μετά από εκατοντάδες χημικές αναλύσεις δειγμάτων που θα λάμβανε κάποιο χημικό εργαστήριο κατά την ίδια χρονική περίοδο που τα συνεργεία διάσωσης και αποκομιδής των συντριμμιών επιχειρούσαν επί του πεδίου, πράγμα που δεν συνέβη, οπότε γεννάται το ερώτημα πώς ακριβώς γνώριζαν κάποιοι το ακριβές σημείο που κατέληξε το παράνομο φορτίο, χωρίς τις σχετικές χημικές αναλύσεις;». Προς επίρρωσιν των λεγομένων του, φιλοξενείται η επιστημονική άποψη του καθηγητή Αναλυτικής Χημείας του ΑΠΘ ότι τέτοιες χημικές ουσίες μπορούν να ανιχνευθούν ακόμα και σε συγκεντρώσεις 1 μέρους στο τρισεκατομμύριο!
Ο μηχανολόγος-ενεργειακός μηχανικός καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «με δεδομένο ότι δεν αποδείχθηκε με κανένα τρόπο η ύπαρξη κάποιου λαθραίου εύφλεκτου υλικού στις δύο αμαξοστοιχίες, η πυρόσφαιρα και η επακόλουθη πυρκαγιά αποτελούν τραγικά γεγονότα ενός εξαιρετικά βίαιου δυστυχήματος που μπορούν να εξηγηθούν επαρκώς από τη συμπεριφορά του λειτουργικού φορτίου που έφεραν οι ηλεκτράμαξες».
Περιύβριση νεκρού
Στο μεταξύ, ραντεβού στα πολιτικά δικαστήρια δίνει η οικογένεια του νεκρού μηχανοδηγού της εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503, Δημήτρη Μασσαλή, για ηθική βλάβη και περιύβριση νεκρού. Όπως ανέφερε σε συνέντευξή του, ο δικηγόρος της οικογένειας Μασσαλή, που παράλληλα εκπροσωπεί και την οικογένεια του Νίκου Πλακιά, Λεωνίδας Κουμπούρας, άγνωστοι βανδάλισαν το εκκλησάκι στη μνήμη του νεκρού μηχανοδηγού. Ο κ. Κουμπούρας μίλησε για δημοσιολογούντες, δημοσιογράφους, πολιτικούς και τεχνικούς συμβούλους που «τοποθετούσαν μπιτόνια μέσα σε καμπίνες», λασπολογώντας τον 33χρονο άτυχο μηχανοδηγό ότι μετέφερε παράνομο χημικό φορτίο εν γνώσει του.