Έντονο προβληματισμό και αντιδράσεις προκαλεί η απόφαση των αιγυπτιακών αρχών να αναστείλουν τη λειτουργία της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, του παλαιότερου εν ενεργεία χριστιανικού μοναστηριού στον κόσμο, γεγονός που έχει προκαλέσει και την δυναμική παρέμβαση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, ο οποίος κάνει λόγο για μία ακόμη ιστορική «άλωση».
Σύμφωνα με το orthodoxia.info, το ιστορικό μοναστήρι, που ιδρύθηκε πριν από περίπου 15 αιώνες από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό, αποτελεί παγκόσμιο σύμβολο της Ορθοδοξίας και έχει καταφέρει να επιβιώσει παρά τις κατά καιρούς προκλήσεις. Ωστόσο, η πρόσφατη απόφαση των αιγυπτιακών αρχών — σε περίοδο ειρήνης και χωρίς κάποια άμεση απειλή — να τερματίσουν τη λειτουργία του, εγείρει σοβαρά ζητήματα θρησκευτικών ελευθεριών.
Η Μονή φέρεται να οδεύει προς μετατροπή σε μουσειακό χώρο, ενώ η ιδιοκτησία της στην Αίγυπτο περνά στην κυριότητα του κράτους. Παράλληλα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, οι μοναχοί που διαβιούν στη Μονή αντιμετωπίζουν έξωση, καθώς οι εγκαταστάσεις αναμένεται να αξιοποιηθούν για τουριστικούς σκοπούς.
Η απόφαση έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενες δεσμεύσεις του Προέδρου της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Αιγύπτιου ηγέτη στην Αθήνα, οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει στη διατήρηση της μοναστικής ζωής στη Μονή και την αποφυγή εχθρικών νομικών ενεργειών.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει σταθεί στο πλευρό των μοναχών, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να θέτει επανειλημμένα το ζήτημα στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο.
Στη συνάντηση του Σίσι με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και οι δύο ηγέτες αναφέρθηκαν στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά, με τον πρωθυπουργό να ευχαριστεί τον Αιγύπτιο πρόεδρο για το προσωπικό του ενδιαφέρον «για την προστασία της μονής και του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της».
Ο κ. Σίσι υποστήριξε ότι επικρατεί πολυφωνία όσον αφορά τις θρησκευτικές πεποιθήσεις στην Αίγυπτο και ότι περιποιεί τιμή για τη χώρα του η ύπαρξη της μονής.
Όμως, η νέα δικαστική απόφαση, η οποία εκδόθηκε χθες (28/05), ανατρέπει τις προσδοκίες, θέτοντας οριστικό τέλος σε μια μακρά περίοδο δικαστικής διαμάχης που οι μοναχοί δίνουν απέναντι στο αιγυπτιακό κράτος. Οι διώξεις ξεκίνησαν από την εποχή της διακυβέρνησης των «Αδελφών Μουσουλμάνων» και φαίνεται να συνεχίζονται, παρά τις υποσχέσεις για προστασία της Μονής.
Ιερώνυμος: Ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση»
Με έντονη συναισθηματική φόρτιση ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος καταδίκασε την απόφαση των αιγυπτιακών αρχών να διακόψουν τη λειτουργία της ιστορικής Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά.
Σε δήλωσή του, ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέφρασε την «απέραντη θλίψη» αλλά και την «εύλογη οργή» του για την εξέλιξη αυτή, καλώντας σε άμεση κινητοποίηση τόσο τις ελληνικές όσο και τις διεθνείς Αρχές.
Όπως σημείωσε, η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται, ενώ ο ίδιος χαρακτήρισε την κατάσταση ως «υπαρξιακή απειλή» για έναν από τους σημαντικότερους πνευματικούς φάρους της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού.
«Δεν θέλω και δεν μπορώ να αποδεχθώ πως στις μέρες μας ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία υφίστανται μια ακόμη ιστορική “άλωση”», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αρχιεπίσκοπος, τονίζοντας με έμφαση πως «δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε».
Ασκώντας σφοδρή κριτική στην Αιγυπτιακή κυβέρνηση, έκανε λόγο για κατάργηση κάθε έννοιας δικαίου και προσπάθεια εξαφάνισης της ίδιας της ύπαρξης της Μονής, παρά τις πρόσφατες διαβεβαιώσεις του Προέδρου Σίσι προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό.
Ο Μακαριώτατος επεσήμανε πως με την εν λόγω απόφαση πλήττεται όχι μόνο το λατρευτικό και πνευματικό έργο της Μονής, αλλά και η πολιτιστική της προσφορά που παραμένει αναλλοίωτη επί 15 αιώνες.
Ο Αρχιεπίσκοπος απηύθυνε έκκληση προς όλους τους αρμόδιους φορείς, εσωτερικούς και διεθνείς, να αναγνωρίσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης και να επέμβουν για την προστασία των θρησκευτικών ελευθεριών. Παράλληλα, κάλεσε την Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να αναλάβει πρωτοβουλίες, ώστε να αποκατασταθεί η κανονικότητα και να διαφυλαχθεί το ιστορικό και πνευματικό καθεστώς της Ιεράς Μονής του Σινά.
Αναλυτικά η δήλωση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου:
«Ύστερα από την χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…
Ουσιαστικά, η ίδια η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.
Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.
Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.
Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή.
Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την Αδελφότητα και προς τον Καθηγούμενο Αυτής, Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Σινά και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.
Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω ,τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση».
Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.»
Η πρώτη αντίδραση του Υπουργείου Εξωτερικών
Η Εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, σε απάντηση ερώτησης δημοσιογράφου για τις πρόσφατες εξελίξεις αναφορικά με την Ι.Μ. Αγίας Αικατερίνης του Όρους Σινά, επεσήμανε τα εξής:
«Οι Κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου εργάστηκαν συστηματικά το τελευταίο διάστημα για μία συμφωνία, η οποία θα διασφαλίζει τον ιερό Ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της περιοχής. Είμαστε εν αναμονή της αποστολής της απόφασης του αιγυπτιακού δικαστηρίου που εξεδόθη χθες.
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε αμέσως με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου και κατέστησε σαφές ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, η οποία εκφράστηκε από τους ηγέτες των δύο χωρών στο πλαίσιο του πρόσφατου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Αθήνα».