Τα πρώτα συμπεράσματα για τη λειτουργία των σχολείων κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς συζητήσαμε με την υφυπουργό Παιδείας Ζέττα Μακρή. Στόχος τουυπουργείου είναι οι διορισμοί των εκπαιδευτικών να συνεχιστούν προκειμένου να αντιστραφεί το ποσοστό μόνιμων και αναπληρωτών και οι τελευταίοι να καλύπτουν μόνο έκτακτες ανάγκες. Η Ζέττα Μακρή μάς μιλά για τη μεγάλη καινοτομία της φετινής σχολικής χρονιάς με τη λειτουργία του ψηφιακού φροντιστηρίου και μας δίνει το χρονοδιάγραμμα για την εισαγωγή του πολλαπλού βιβλίου σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Είστε ικανοποιημένη από την έναρξη του σχολικού έτους σε ό,τι αφορά τα κενά σε σχολεία της χώρας;
Κατ’ αρχάς να ευχηθούμε καλή σχολική χρονιά σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς! Και έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι αυτή θα είναι μια πολύ καλή χρονιά, καθώς ξεκίνησε με σημαντικές αλλαγές στα σχολεία και με 10.000 διορισμούς, που προστίθενται στους 27.500 και δίνουν ένα σύνολο 37.500 διορισμών, σε πέντε χρόνια, από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Φέτος, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση οι διορισμοί ξεπερνούν τους 2.800, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι περισσότεροι από 5.000 ενώ στην ειδική αγωγή καλύπτονται περισσότερες από τετραπλάσιες, σε σχέση με το προηγούμενο έτος, θέσεις ειδικοτήτων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και οκταπλάσιες θέσεις Ειδικού Εκπαιδευτικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες. Επιπλέον, με την υπό υλοποίηση στρατηγική του υπουργείου Παιδείας, με την εκκίνηση της σχολικής χρονιάς θα έχουν καλυφθεί σχεδόν στο σύνολό τους οι ανάγκες παράλληλης στήριξης για τις μαθήτριες και τους μαθητές των τάξεων νηπιαγωγείου, Α΄ και Β΄ Δημοτικού. Η κάλυψη των κενών στα σχολεία είναι μια άσκηση πεδίου που γίνεται κάθε χρόνο και οι αποφάσεις προκύπτουν από τη συνεννόηση και τη συνεργασία του αρμόδιου γενικού γραμματέα Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής με τους περιφερειακούς διευθυντές με στόχο τον εξορθολογισμό των απαιτήσεων. Στόχος μας είναι, κάθε χρόνο, να έχουμε τα λιγότερα, δυνατά, κενά και όσα προκύπτουν να τα καλύπτουμε, τάχιστα, για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων και την ομαλή διεξαγωγή της μαθησιακής διαδικασίας. Φέτος ξεκινήσαμε με 6.000 περισσότερους εκπαιδευτικούς καθώς, ήδη, για τη σχολική χρονιά 2024-2025 έχουμε προσλάβει 28.807 αναπληρωτές. Οι διορισμοί των εκπαιδευτικών θα συνεχιστούν με την ίδια ένταση και τα επόμενα χρόνια, ώστε να αντιστραφεί το ποσοστό μόνιμων και αναπληρωτών εκπαιδευτικών και οι αναπληρωτές να καλύπτουν μόνο έκτακτες ανάγκες.
Σας κατηγορούν πάντως ότι προχωρήσατε σε πολλές συγχωνεύσεις τμημάτων...
Προτεραιότητα του υπουργείου Παιδείας είναι η παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης και η καλύτερη δυνατή οργάνωση και λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος. Η καλύτερη κατανομή μέσω των συγχωνεύσεων είναι απαραίτητη, καθώς γίνεται στο πλαίσιο του εξορθολογισμού τμημάτων και στοχεύει σε καλύτερα εκπαιδευτικά αποτελέσματα. Ναι, αντιδράσεις υπάρχουν, αλλά θα ήθελα να τονίσω ότι οι αποφάσεις για τις συγχωνεύσεις τμημάτων σχολικών μονάδων αφορούν μόνο, περίπου, 700 από τα 71.000 τμήματα της επικράτειας και περιπτώσεις που είναι απολύτως προφανείς και στις περισσότερες εξ αυτών πρόκειται για καταργήσεις τμημάτων και μεταγραφών σε άλλο σχολείο, οι αποστάσεις από την παλιά σχολική μονάδα στη νέα είναι πολύ κοντινές. Οπως είπε και ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης «έχουμε ανοιχτά αυτιά για να ακούσουμε περιπτώσεις παιδιών που έχουν πρόβλημα ή καλούνται να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις και θα τις αντιμετωπίσουμε».
Τι συμπεράσματα βγήκαν από τις πρώτες ημέρες λειτουργίας του ψηφιακού φροντιστηρίου;
Μαζί με τον πρωθυπουργό, τον υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη και την υφυπουργό Ιωάννα Λυτρίβη, την Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου, παρακολουθήσαμε την έναρξη λειτουργίας του ψηφιακού φροντιστηρίου. Η μεγάλη καινοτομία της φετινής σχολικής χρονιάς πραγματοποίησε την εκκίνησή της με την πρώτη σύγχρονη παράδοση του δωρεάν ψηφιακού φροντιστηρίου για το μάθημα της Ιστορίας της Γ΄ Λυκείου. Στις συνεδρίες της πρώτης και δεύτερης ημέρας καταγράφηκαν 4.000 ταυτόχρονες συνδέσεις ανά ημέρα ενώ η νέα υπηρεσία είναι προσβάσιμη στα παιδιά με προβλήματα ακοής και θα μπει και υποτιτλισμός. Η υπηρεσία του ζωντανού δωρεάν ψηφιακού φροντιστηρίου για τις μαθήτριες και τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου απαλλάσσει τον οικογενειακό προϋπολογισμό από τα κόστη για εξωσχολικά μαθήματα και φροντιστήρια και υποστηρίζει, μέσω της τεχνολογίας, την προσπάθεια των παιδιών που κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές. Σε πρώτη φάση προσφέρεται ενισχυτική διδασκαλία για 11 πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα. Επίσης, η διδασκαλία θα αφορά και 10 μαθήματα Ειδικής Αγωγής για τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια και Λύκεια. Στην ολοκληρωμένη εκδοχή της, η σύγχρονη τηλεκπαίδευση θα παρέχει υποστήριξη, με τη συνδρομή 79 καθηγητών, σε 45 μαθήματα, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών μαθημάτων, όπως γραμμικό και αρχιτεκτονικό σχέδιο, γερμανικά και γαλλικά. Παράλληλα, το ψηφιακό φροντιστήριο παρέχει τη δυνατότητα στους μαθητές όλων των υπόλοιπων τάξεων να παρακολουθούν το σύνολο της διδακτέας ύλης σε ηλεκτρονική μορφή. Στο digitalschool.gov.gr έχουν, ήδη, ανεβεί βιντεοσκοπημένες διαλέξεις από εκπαιδευτικούς στα μαθήματα της Γλώσσας και των Μαθηματικών της Α΄, Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου και το ίδιο μοντέλο ψηφιακού μαθήματος θα λειτουργήσει για το σύνολο της ύλης από την Ε΄ Δημοτικού μέχρι και τη Β΄ Λυκείου.
Μπορεί η κυβέρνηση να λύσει το πρόβλημα στέγης των εκπαιδευτικών που διορίζονται σε περιοχές αλλά δεν βρίσκουν πού να μείνουν;
Το πρόβλημα της στέγης παραμένει ένα ζήτημα που απασχολεί πολλούς από τους λειτουργούς της εκπαίδευσης που ως αναπληρωτές μετακινούνται και προς περιοχές με ιδιαίτερη τουριστική κίνηση, κάτι που διαμορφώνει τόσο τα ενοίκια όσο και τη διαθεσιμότητα των σπιτιών προς ενοικίαση. Στην αντιμετώπιση του προβλήματος θα μπορούσαν οι δήμοι να επέμβουν, όπως και γίνεται σε κάποιες περιπτώσεις. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Δήμο Μυκόνου και την Υδρα, που πήραν κτήρια, τα ανακατασκεύασαν και είναι διαθέσιμα για εκπαιδευτικούς, γιατρούς και άλλους δημόσιους υπαλλήλους. Χρειάζεται δράση από τους δήμους στο πρόβλημα της δυσεύρετης στέγης.
Κρίνετε ότι η απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων θα έχει αποτέλεσμα ως προς τη μείωση των φαινομένων bullying στα σχολεία; Μόνο αυτό χρειάζεται;
Η εκπαιδευτική κοινότητα ζητούσε, πολύ ορθά, ένα συγκεκριμένο πλαίσιο συνεπειών στην αντιμετώπιση του φαινομένου της χρήσης των κινητών τηλεφώνων στο σχολικό περιβάλλον. Πιθανότατα, γνωρίζετε ότι προϋπήρχε μια εγκύκλιος που απαγόρευε τα κινητά τηλέφωνα στα σχολεία, όμως δεν προβλέπονταν συνέπειες για τη χρήση τους. Απαγορεύεται, λοιπόν, ρητά η εμφανής κατοχή και η χρήση κινητών ακόμη και στο διάλειμμα και οι κυρώσεις θα είναι αυστηρές για τους μαθητές που φωτογραφίζουν, μαγνητοφωνούν ή βιντεοσκοπούν συμμαθητές ή καθηγητές τους μέσα στο σχολείο, ξεκινώντας από ημερήσια έως και πενθήμερη αποβολή και θα καταλήγουν ακόμα και στην αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος για παιδιά που παραβίασαν τα προσωπικά δεδομένα των συμμαθητών τους. Το μέτρο εφαρμόζεται ήδη και θα επιμείνουμε στην εφαρμογή του για ένα ασφαλές σχολείο, ένα σχολείο με κανόνες. Με την παρότρυνση «τα κινητά στην τσάντα» απευθυνόμαστε στις μαθήτριες και στους μαθητές και ελπίζουμε στη συνεργασία τους. Το ξέρουν άλλωστε και οι ίδιοι, πέρα από τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, ότι αυτό το μέτρο είναι για τη δική τους προστασία και ευημερία. Το μέτρο είναι σωστό και απαραίτητο και αποτελεί μέρος ενός καθορισμένου και δομημένου πλαισίου συνεπειών που συνδέεται σε πολλές περιπτώσεις και με εκδηλώσεις ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού. Αυτή η μέριμνα είναι ένα ακόμα βήμα προς την αντιμετώπιση του bullying στα σχολεία. Σε συνδυασμό με την πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr για την καταγραφή καταγγελιών από γονείς και μαθητές, τον διπλασιασμό των ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, τη θεσμοθέτηση του συμβούλου σχολικής ζωής, τις 150.000 επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, την ενδυνάμωση των υποστηρικτικών φορέων με αύξηση του συνολικού προϋπολογισμού τους κατά 152%, τη συνεργασία με αρμόδιους φορείς για στοχευμένες παρεμβάσεις στα σχολεία, την ένταξη αρχών και αξιών στη διδασκαλία των παιδιών μας, όπως ο σεβασμός, η ανεκτικότητα, η διαφορετικότητα κ.ά. μέσω των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων, την υλοποίηση των νέων Προγραμμάτων Σπουδών και τις δράσεις Ενεργού Πολίτη, στοχεύουμε στην ευαισθητοποίηση, την πρόληψη, την καταγραφή και την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού.
Πότε θα είναι διαθέσιμο το πολλαπλό βιβλίο που το ακούμε, αλλά δεν το έχουμε δει;
Το πολλαπλό βιβλίο είναι μια ριζική αλλαγή, που προετοιμάζουμε, στον τρόπο μάθησης μέσα από τη δυνατότητα των πολλαπλών επιλογών, που απομακρύνει τους μαθητές από την αποστήθιση και καλλιεργεί την κριτική σκέψη. Η πιλοτική εισαγωγή του θα γίνει τον Σεπτέμβριο του 2025 και το πολλαπλό βιβλίο θα βρίσκεται στα Δημοτικά, τα Γυμνάσια και την Α΄ Λυκείου σε ψηφιακή μορφή, όπως ακριβώς έχει ανακοινώσει ο υπουργός Παιδείας, ενώ η έγχαρτη μορφή του θα εισαχθεί στην εκπαίδευση από το σχολικό έτος 2026-2027 και θα ακολουθήσει η διαδικασία για τη Β΄ και Γ΄ Λυκείου, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να επιλέγουν το βιβλίο που θέλουν, ανάμεσα στα εγκεκριμένα βιβλία του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής ενώ, ταυτόχρονα, μαθητές και εκπαιδευτικοί θα έχουν πρόσβαση και στα υπόλοιπα εγκεκριμένα διδακτικά βιβλία σε ψηφιακή μορφή, καθώς και σε πλούσιο συμπληρωματικό ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό. Το νέο, ανοιχτό, σχολείο περιλαμβάνει σειρά αλλαγών που στοχεύουν στη διεύρυνση των οριζόντων των μαθητών, στην κατανόηση των κειμένων και στην απομάκρυνση από την αποστήθιση, μέσω της ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας και της καλλιέργειας της δημιουργικής σκέψης. Με αυτό κατά νου, από τη φετινή διδακτική χρονιά, εισάγουμε την ανάγνωση ολόκληρων λογοτεχνικών έργων, αντί αποσπασματικών κειμένων όπως συνέβαινε έως σήμερα. Σε όλες τις τάξεις, από το νηπιαγωγείο έως και τη Γ΄ Λυκείου, θα διανεμηθούν από ένα έως τρία λογοτεχνικά βιβλία, πάνω στα οποία οι μαθητές θα κάνουν εργασίες και εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Κορυφαίοι Ελληνες και ξένοι συγγραφείς θα βοηθήσουν τα παιδιά να αγαπήσουν το βιβλίο και να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα και σκέψη.
Σας προβληματίζουν οι εικόνες από επικίνδυνες κτηριακές σχολικές υποδομές σε περιοχές της χώρας που είναι ακατάλληλες για τους μαθητές;
Αυτό που θέλουμε είναι ασφαλή κτήρια για τα παιδιά μας και τους εκπαιδευτικούς μας. Το θέμα της συντήρησης των 12.812 σχολικών υποδομών μάς αφορά άμεσα και σοβαρά και γι’ αυτό, ως κυβέρνηση, προτεραιοποιούμε την οικονομική στήριξη των δήμων, στην αρμοδιότητα και ευθύνη των οποίων είναι τα σχολικά κτήρια. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε από την 88η ΔΕΘ το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» για την ανακαίνιση σχολικών εγκαταστάσεων, για το οποίο θα διατεθούν 250 εκατομμύρια ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ενώ συζητήθηκαν δυνατότητες αύξησης του προϋπολογισμού μέσω δωρεών. Σε πρώτο στάδιο, με συνεργασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τους διευθυντές των σχολείων, θα γίνει αναλυτική καταγραφή των αναγκών των σχολικών μονάδων και προτεραιοποίηση των έργων, που προγραμματίζεται να αρχίσουν στις αρχές του 2025.
