Η μαζική νυχτερινή επίθεση που εξαπέλυσε η Ρωσία σε πολλαπλούς στόχους στην Ουκρανία αποτελεί απόδειξη ότι η Μόσχα επιχειρεί να αποφύγει τις συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου, ο οποίος συνεχίζεται εδώ και περισσότερα από τρία χρόνια, τόνισε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του το βράδυ της Πέμπτης, ο Ουκρανός πρόεδρος επεσήμανε: «Τώρα τα μηνύματα από τη Ρωσία είναι, για να είμαι ειλικρινής, απλά ανάρμοστα».
Reuters: Οι όροι Πούτιν για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία
Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, απαιτεί από την Ουκρανία να παραδώσει ολόκληρη την ανατολική περιοχή του Ντονμπάς, να αποκηρύξει τις φιλοδοξίες της για ένταξη στο ΝΑΤΟ, να διατηρήσει ουδέτερη στάση και να κρατήσει τις δυτικές στρατιωτικές δυνάμεις εκτός της χώρας, ως προϋπόθεση για τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας.
Όπως αναφέρει το Reuters, επικαλούμενο τρεις πηγές με γνώση του θέματος, η πρόταση αυτή διατυπώθηκε μετά τη συνάντηση του Πούτιν με τον Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα, την Παρασκευή, στην πρώτη Σύνοδο Κορυφής Ρωσίας-ΗΠΑ. Η σχεδόν τρίωρη κλειστή συνάντηση επικεντρώθηκε σε πιθανές παραμέτρους ενός συμβιβασμού για την Ουκρανία, σύμφωνα με πηγές που ζήτησαν να παραμείνουν ανώνυμες.
Μετά τη συνάντηση, ο Πούτιν δήλωσε δίπλα στον Τραμπ ότι ελπίζει η συνάντηση να ανοίξει τον δρόμο για την ειρήνη στην Ουκρανία, χωρίς ωστόσο να δοθούν λεπτομέρειες για τα ακριβή θέματα που συζητήθηκαν.
Στην πιο αναλυτική έως τώρα ρωσική αναφορά για την πρόταση του Πούτιν, το Reuters κατέγραψε τα βασικά σημεία που η Μόσχα θα ήθελε να περιλαμβάνει μια ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία, στον πόλεμο που έχει προκαλέσει εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους και τραυματισμούς.
Σύμφωνα με τις ρωσικές πηγές, ο Πούτιν έκανε συμβιβασμούς στις αρχικές εδαφικές απαιτήσεις που είχε θέσει τον Ιούνιο του 2024, οι οποίες ζητούσαν από το Κίεβο να παραχωρήσει το σύνολο των τεσσάρων επαρχιών που η Μόσχα διεκδικεί: το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ (Ντονμπάς) στην ανατολή, καθώς και τη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια στο νότο.
Οι τρεις πηγές ανέφεραν ότι η νέα πρόταση επιμένει στην πλήρη απόσυρση της Ουκρανίας από τα τμήματα του Ντονμπάς που ελέγχει, με αντάλλαγμα τη διακοπή των εχθροπραξιών σε Ζαπορίζια και Χερσώνα. Σημειώνεται ότι η Ρωσία ελέγχει περίπου το 88% του Ντονμπάς και το 73% της Ζαπορίζια και της Χερσώνα, σύμφωνα με αμερικανικές εκτιμήσεις και στοιχεία από ανοιχτές πηγές.
Η Μόσχα δηλώνει επίσης διατεθειμένη να επιστρέψει τα μικρότερα τμήματα των περιοχών Χάρκοβο, Σούμι και Ντνιπροπετρόφσκ που ελέγχει, στο πλαίσιο πιθανής συμφωνίας. Ο Πούτιν εξακολουθεί να απαιτεί την εγκατάλειψη των φιλοδοξιών της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, νομικά δεσμευτικές υποσχέσεις ότι η συμμαχία δεν θα επεκταθεί ανατολικά, περιορισμούς στον ουκρανικό στρατό και απαγόρευση ανάπτυξης δυτικών δυνάμεων στην Ουκρανία ως μέρος ειρηνευτικής δύναμης.
Ωστόσο, η απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών παραμένει μεγάλη, περισσότερα από τρία χρόνια μετά την εισβολή χιλιάδων ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και τις παρατεταμένες μάχες στην ανατολική χώρα μεταξύ υποστηριζόμενων από τη Ρωσία αυτονομιστών και των ουκρανικών δυνάμεων.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας δεν έκανε άμεσα σχόλια για τις ρωσικές προτάσεις. Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει επανειλημμένα απορρίψει την απόσυρση από διεθνώς αναγνωρισμένα εδάφη, τονίζοντας ότι το Ντονμπάς λειτουργεί ως φρούριο που εμποδίζει τη ρωσική προέλαση. Όπως δήλωσε, «Αν μιλάμε απλώς για απόσυρση από την ανατολή, δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Είναι θέμα επιβίωσης της χώρας μας, που αφορά τις ισχυρότερες αμυντικές γραμμές».
Η ένταξη στο ΝΑΤΟ παραμένει στρατηγικός στόχος και κατοχυρώνεται στο σύνταγμα της Ουκρανίας, τον οποίο το Κίεβο θεωρεί αξιόπιστη εγγύηση ασφαλείας. Ο Ζελένσκι ξεκαθάρισε ότι δεν είναι στη διακριτική ευχέρεια της Ρωσίας να αποφασίζει για την ένταξη στη συμμαχία.
Ο Λευκός Οίκος και το ΝΑΤΟ δεν έκαναν άμεσα σχόλια για τις ρωσικές προτάσεις. Ο πολιτικός επιστήμονας Σάμιουελ Σαράπ επισήμανε ότι η απαίτηση για αποχώρηση της Ουκρανίας από το Ντονμπάς παραμένει πολιτικά και στρατηγικά αδύνατη. Όπως σχολίασε, «Η θέση για ''ειρήνη'' με όρους κατηγορηματικά απαράδεκτους για την άλλη πλευρά θα μπορούσε να είναι περισσότερο μια παράσταση για τον Τραμπ παρά ένα σημάδι πραγματικής προθυμίας για συμβιβασμό», προσθέτοντας ότι ο μόνος τρόπος για να αξιολογηθεί η πρόταση είναι η έναρξη σοβαρής διαδικασίας διαλόγου σε επίπεδο εργασίας.
