O Kώστας Σημίτης πέρασε στη Ιστορία σαν ένας από τους πιο σημαντικούς πολιτικούς και τους καλύτερους πρωθυπουργούς στην ιστορία της χώρας. Άφησε το αποτύπωμά του ως άνθρωπος σοβαρός, σεμνός, μεθοδικός, αξιοπρεπής και με εδραιωμένες προοδευτικές, εκσυγχρονιστικές ιδέες για τις οποίες έδωσε μάχες.
Έδωσε μάχη την εποχή του «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» μέσα στο ΠΑΣΟΚ, σταθερός από τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης στην ευρωπαϊκή προοπτική, ενώ την ώρα που εκδηλωνόταν απίστευτος λαϊκισμός από το κόμμα του αλλά και απ’ όλο το πολιτικό σύστημα αυτός έγραφε βιβλία και λάμβανε πρωτοβουλίες που προέβαλλαν τους κινδύνους από τον κάθε είδους λαϊκισμό και για την ανάγκη μας συνεχούς προσπάθειας εκσυγχρονισμού.
Καλούνταν να εξυγιάνει τα οικονομικά της χώρας κάθε φορά που αυτά ξέφευγαν και το έπραττε με επιτυχία, παρά το κόστος αρκετών, ακόμη και συντρόφων του, που τον έλεγαν «λογιστή», «δεξιό». Είναι άλλωστε γνωστό ότι σ’ αυτήν τη χώρα όποιος σεβόταν το δημόσιο χρήμα βαφτιζόταν ως νεοφιλελεύθερος, δεξιός, ενώ σταθερά όσοι το κατασπαλατούσαν με διορισμούς, αυξήσεις, επιδόματα κάθε είδους ήταν οι αριστεροί ή οι φιλολαϊκοί κάθε παράταξης.
Τον Κώστα Σημίτη δεν τον ενδιέφεραν όλα αυτά. Συχνά έλεγε ότι θέλει να είναι χρήσιμος στη χώρα και όχι αρεστός. Ετσι προχώρησε και όταν ανέλαβε πρωθυπουργός περνώντας από τη δίνη ενός Συνεδρίου που έκοβε ανάσες. Ο Σημίτης διεκδίκησε και κέρδισε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και την πρωθυπουργία εκφράζοντας ανοιχτά την αντίθεσή του σε αυτά που το ίδιο του το κόμμα είχε κάνει επί πολλά χρόνια σημαία.
Το αφήγημα του «εκσυγχρονισμού», με το οποίο ταυτίστηκε εξ αρχής, συνδέθηκε με την ανάγκη διαρθρωτικών αλλαγών, τη φιλοευρωπαϊκή πολιτική και τη δημοσιονομική πειθαρχία. Ο Σημίτης δεν ήταν ρήτορας, δεν ξεσήκωνε τα πλήθη, δεν ήταν «λαϊκός» κολακεύοντας τον λαό αλλά προσπαθώντας να τον υπηρετήσει.
Εθνικοί στόχοι
Toν ξεχώριζε η στοχοπροσήλωση και αυτό τον οδήγησε να πετύχει δύο εθνικής σημασίας στόχους: Πρώτα την είσοδο στην ΟΝΕ, που λίγοι πίστευαν ότι μπορεί να συμβεί και αποδείχτηκε, αν μη τι άλλο, σωτήρια επιλογή τις κρίσιμες ώρες της χρεοκοπίας, αλλά και έφερε την Ελλάδα στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων.
Δεύτερον, την είσοδο της Κύπρου στην ΕΕ, κάτι που κανείς δεν πίστευε ότι θα συμβεί όσο η Κύπρος παραμένει διχοτομημένη.
Και μόνο η επίτευξη αυτών των δύο στόχων αρκεί για να περάσει στο κάδρο των επιτυχημένων πρωθυπουργών. Σ’ αυτά ας προσθέσουμε τη μεταμόρφωση της χώρας με εκατοντάδες μεγάλα και μεσαία έργα, τη θέσπιση του ΕΚΑΣ, των ΑΣΕΠ κ.ά., το συμβολικό αλλά πολύ σημαντικό για το τι χώρα έχουμε θέμα των ταυτοτήτων.
Υπήρξαν προβλήματα. Δεν μπόρεσε να περάσει τον νόμο Γιαννίτση κόντρα σε μια κοινωνία που βρέθηκε στα κάγκελα με επικεφαλής τις συνδικαλιστικές ηγεσίες που ανήκαν στο ΠΑΣΟΚ. Υπήρχαν θέματα διαφθοράς για τα οποία κάποιοι τιμωρήθηκαν.
Υπάρχουν πολλά που θα μπορούσε κάποιος να πει και να γράψει. Δεν αλλοιώνουν όμως την παρακαταθήκη ενός κορυφαίου πολιτικού που δίδαξε τον αντιλαϊκισμό, την ανάγκη γνώσης και μιας προσπάθειας εκσυγχρονισμού χωρίς ημερομηνίες λήξης, με θάρρος, στέρεες απόψεις και καθαρές κουβέντες. Αυτή την παρακαταθήκη την έχει ανάγκη η κοινωνία και ο πολιτικός κόσμος.
* Διευθυντής Ερευνών της OPINION POLL, πολιτικός αναλυτής
