To σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι μεγάλο, σοβαρότατο και έχει πολιτικές, οικονομικές αλλά και ηθικές παρενέργειες. Δεν αντιμετωπίζεται με συμψηφισμούς, ολιγωρία και κρύψιμο της σκόνης κάτω από το χαλί. Έρχεται δε στην επιφάνεια σε μια περίοδο που σημαντικά κοινωνικά τμήματα βρίσκονται αντιμέτωπα με το κύμα ακρίβειας σε συνδυασμό με το χαμηλό επίπεδο μισθών.
Είναι επομένως λογικό πολλοί πολίτες να εξοργίζονται, όταν οι ίδιοι δίνουν τη μάχη για να στηρίξουν τα εισοδήματά τους, τις επιχειρήσεις τους, να ακούνε για κάποιους «κυρίους» «Φραπέ» και «Μπακάλη», που μπορούν με πονηριές να εξασφαλίσουν σημαντικά ποσά σε λαμόγια που με τη σειρά τους ζητάνε να βγάλουν χρήμα παράνομα με τη βοήθεια επίορκων υπαλλήλων, εταιρειών ειδικευμένων στην κατάρτιση «έξυπνων προτάσεων» και την ανοχή πολιτικών.
Οι πολίτες και μεγάλα ποσοστά της μεσαίας τάξης και των παραγωγικών ηλικιών οργίζονται – προσοχή όμως. Δεν δείχνουν να «πέφτουν από τα σύννεφα». Σε έρευνες φαίνεται το 75% να θεωρεί ότι υπάρχουν σαφέστατες πολιτικές ευθύνες και αυτό δεν μπορεί να αγνοείται.
Ωστόσο σε έρευνες (π.χ., εξαμηνιαίες τάσεις MRB) για το ποιος φταίει, τα αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά: το 45% απαντά ότι φταίνε όλες οι κυβερνήσεις που έχουν περάσει, το 25% αναφέρει τη συνολική παθογένεια στη λειτουργία της χώρας και το 19,7% αποδίδει τις ευθύνες αποκλειστικά στην κυβέρνηση της ΝΔ.
Τα αποτελέσματα δεν προσφέρονται για εφησυχασμό για την κυβέρνηση που όντας έξι χρόνια στο τιμόνι της χώρας δεν πρόλαβε, δεν φρέναρε αυτά τα αρρωστημένα φαινόμενα, ούτε όμως για τον πρωθυπουργό από τον οποίο σημαντικές κοινωνικές δυνάμεις έχουν αυξημένες φιλοδοξίες για τομές στο κράτος κόντρα σε συμμορίες, συμφέροντα, συντεχνίες και λαμόγια, κόντρα στην πελατοκρατία και τη διαφθορά.
Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά δείχνουν κάτι που πολλοί αγνοούν ή κάνουν ότι αγνοούν. Οι καταστάσεις αυτές μπορεί να γρατζουνίσουν τη ΝΔ, αλλά θα φθείρουν συνολικά το πολιτικό σύστημα, θα μειώσουν περαιτέρω την ήδη μειωμένη εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κομματικό σύστημα και πριν απ’ όλα τις πολιτικές δυνάμεις που κυβέρνησαν.
Ας μην υπάρχουν ψευδαισθήσεις. Υπάρχει μια συλλογική εθνική μνήμη για την «αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων» και του τι συνέβαινε και ιδιαίτερα οι 50+ τα έχουν δει, τα έχουν ακούσει και τα έχουν ζήσει όλα. Ας μη νομίζουν κάποιοι ότι η επίκληση μίας πολιτικής παρθενίας σβήνει αυτή τη μνήμη.
Γι’ αυτό άλλωστε στις έρευνες κοινής γνώμης που ολοκληρώθηκαν τις τελευταίες μέρες της προηγούμενης εβδομάδας δεν φάνηκαν ιδιαίτερες μετακινήσεις ή κάποιες φοβερές αλλαγές. Ασφαλώς το θέμα απασχολεί, νέα στοιχεία θα βγουν στην επιφάνεια και μπορεί να υπάρχουν αλλαγές. Όμως να είμαστε σαφείς. Μέχρι στιγμής δεν φαίνεται το σκάνδαλο να επιφέρει αλλαγές στους πολιτικούς συσχετισμούς.
Νομίζω ότι τα παραπάνω τα αντιλαμβάνεται ο πρωθυπουργός και γι’ αυτό, επιστρέφοντας από τις Βρυξέλλες, προχώρησε σε μια δέσμη πρωτοβουλιών –παραιτήσεις υπουργών, αντικατάστασή τους μέσα σε μια μέρα, ανάληψη πολιτικών ευθυνών με τη φράση «αποτύχαμε», ανακοίνωση σύστασης ειδικής ομάδας για την αντιμετώπιση των λαμόγιων, δέσμευση για επιστροφή των χρημάτων που εισπράχτηκαν παράνομα– που έδωσαν ένα τέμπο κατεπείγοντος.
Φάνηκε ότι ο πρωθυπουργός έμαθε από την ιστορία των Τεμπών και κινείται πιο γρήγορα, αποφασιστικά. Είναι φανερό ότι από το πόσο θα πείσει ότι «πιάνει τον ταύρο από τα κέρατα», ότι αλλάζει το κράτος, θα εξαρτηθούν πολλά και για τον ίδιο και για την κυβέρνηση αλλά και για το πολιτικό σύστημα συνολικά. Για την ακρίβεια από αυτή την προσπάθεια και από τις δεσμεύσεις-εξαγγελίες στη ΔΕΘ ίσως κριθούν όλα.