Ανάμεσα στα μεγάλα σχέδια των Βρυξελλών συγκαταλέγονται η δημιουργία ενιαίου ευρωπαϊκού αμυντικού μηχανισμού και η εγκατάσταση ενός «τείχους drones», που θεωρούνται κρίσιμα βήματα για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αποστασιοποιηθεί από τα ευρωπαϊκά αμυντικά ζητήματα.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί εκφράζουν ανησυχία ότι η πολιτική αστάθεια στη Γαλλία ενδέχεται να απειλήσει τη σταθερότητα της Ευρωζώνης: αφενός επειδή η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης έχει ανάγκη από διεθνείς επενδύσεις, και αφετέρου διότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή γραμμή με μια ακροδεξιά κυβέρνηση στο Παρίσι.
Τα πολιτικά διλήμματα
Παρότι η θητεία του Εμανουέλ Μακρόν ολοκληρώνεται το 2027 και ο ίδιος έχει επανειλημμένα τονίσει ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί, οι φωνές που ζητούν την αποχώρησή του πληθαίνουν. Δεν είναι μόνο η Μαρίν Λεπέν της ακροδεξιάς, αλλά και ο κεντρώος Εντουάρ Φιλίπ, θεωρούμενος ως το φαβορί για τη διαδοχή Μακρόν, ο οποίος δήλωσε ότι δεν ζητά άμεση αποχώρηση του προέδρου, αλλά θα επιθυμούσε να τον ακούσει να προκηρύσσει πρόωρες εκλογές μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς.
Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η παραμονή του Μακρόν στην εξουσία και η συνέχιση της πολιτικής αστάθειας μειώνει δραματικά την επιρροή του Παρισιού στις ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις.
«Η Γαλλία θα μπορούσε, για παράδειγμα, να επηρεάσει περισσότερο τις συζητήσεις για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, εάν εκπροσωπούνταν από σταθερό υπουργό στις συνόδους των Βρυξελλών. Οι συνεχείς κυβερνητικές αλλαγές, όμως, αποδυναμώνουν τη γαλλική φωνή στις διαπραγματεύσεις», αναφέρει σε ανάλυσή του το Politico.
Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι εκτιμούν ότι οι πρόωρες προεδρικές εκλογές θα περιέπλεκαν ακόμη περισσότερο τη συμφωνία για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, ειδικά αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και επικρατήσει η ακροδεξιά.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, η Μαρίν Λεπέν ενδέχεται να πολιτικοποιήσει το θέμα και να εκτροχιάσει τις διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με πηγή της Ευρωζώνης.
Η Λεπέν έχει δηλώσει από τον Ιούλιο ότι θα είναι υποψήφια αν διεξαχθούν πρόωρες εκλογές, παρά τα δικαστικά της προβλήματα. Αν και η καταδίκη της της απαγορεύει να θέσει υποψηφιότητα για πέντε χρόνια, πληροφορίες αναφέρουν ότι θα προσφύγει στο ανώτατο δικαστήριο για να αναιρέσει την απόφαση.
Επιπλέον, ανώτατο στέλεχος του κόμματός της, «Εθνική Συσπείρωση», δήλωσε πρόσφατα πως δεν υπάρχει πρόθεση αναζήτησης αντικαταστάτη, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι η Λεπέν παραμένει το μοναδικό πρόσωπο-κλειδί.
Too big to fail
«Η Γαλλία είναι too big to fail, δηλαδή πολύ μεγάλη για να αποτύχει. Η πολιτική αστάθειά της όμως θέτει σε «κίνδυνο ολόκληρη την Ευρωζώνη», σχολίασε Ευρωπαίος διπλωμάτης μιλώντας στο Politico.
Πέρα από κινητήρια δύναμη της Ευρώπης, η Γαλλία παραμένει μέλος του G7, η μοναδική πυρηνική δύναμη της Ε.Ε. και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τα τελευταία χρόνια, ο Εμανουέλ Μακρόν υπήρξε κεντρική φιγούρα της ευρωπαϊκής ηγεσίας, σε στενή συνεργασία με τη Γερμανία.
Η πολιτική κρίση στη Γαλλία, σύμφωνα με τον Πολ Μορίς, γενικό γραμματέα της Επιτροπής Γαλλογερμανικών Σχέσεων, αποδυναμώνει τη στρατηγική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διαταράσσει τη γαλλογερμανική σχέση, η οποία είχε αναζωογονηθεί χάρη στη συνεργασία του Φρίντριχ Μερτς με τον Μακρόν.
Ο ίδιος υπενθυμίζει ότι το γαλλογερμανικό συμβούλιο υπουργών, που πραγματοποιήθηκε στην Τουλόν στα τέλη του Αυγούστου, δρομολόγησε σημαντικά σχέδια για το μέλλον της Ευρώπης στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας, της διεύρυνσης και της στρατηγικής αυτονομίας. Η παράλυση στο Παρίσι, ωστόσο, αφήνει το Βερολίνο χωρίς έμπιστο εταίρο για τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων.
Η γαλλογερμανική συνεργασία παραμένει θεμελιώδης για μια σαφή και ενιαία ευρωπαϊκή διπλωματία. Η έλλειψη πολιτικής σταθερότητας στο Παρίσι απειλεί πρωτοβουλίες όπως το Γαλλογερμανικό Συμβούλιο Άμυνας και Ασφάλειας και προγράμματα υψηλής τεχνολογίας όπως το Future Combat Air System (FCAS), το φιλόδοξο ευρωπαϊκό σύστημα μάχης του μέλλοντος.
Το Βερολίνο ενδέχεται να κινηθεί μονομερώς ή να αναζητήσει εναλλακτικές συμμαχίες, κάτι που θα αποδυναμώσει την ενιαία φωνή της Ευρώπης.
«Οι διμερείς στρατηγικές συμφωνίες της Γαλλίας με τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πολωνία και τη Βρετανία διατηρούν μεν τη συμβολική τους σημασία, αλλά η πραγματική τους ισχύς εξαρτάται από μια Γαλλία που μπορεί να κυβερνηθεί. Έτσι, η σημερινή πολιτική αστάθεια υπονομεύει όχι μόνο τη διεθνή επιρροή της Γαλλίας, αλλά και τη συνολική ισχύ της Ευρώπης», καταλήγει ο Πολ Μορίς.
