Το ΠΑΣΟΚ γεννήθηκε ως κόμμα εξουσίας. Ακόμα και όταν στην αρχή του ήταν στο «αντισυμβατικό» στρατόπεδο, είχε πάντα κυβερνητικό προσανατολισμό.
Από τις εκλογές του 1977 και έπειτα, κυριάρχησε στην πολιτική ζωή της χώρας, είτε ως κυβέρνηση είτε ως αξιωματική αντιπολίτευση. Ακόμα και όταν το 2012, σε μια πολωμένη και πολύ δύσκολη περίοδο, έχασε 30 ποσοστιαίες μονάδες και βρέθηκε στο 12%, μπήκε σε συγκυβέρνηση. Το πλήρωσε λαμβάνοντας ποσοστό 4,68% στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015.
Παρά την κατακόρυφη πτώση των ποσοστών, όμως, το ΠΑΣΟΚ παρέμεινε θεσμικό κόμμα. Ναι μεν δεν μπορούσε να πείσει πως ήταν εφικτό να αποτελέσει κυβερνητική εναλλακτική και είχε καθηλωθεί σε ποσοστά κάτω του 10%, αλλά είχε μείνει η θεσμικότητα με την οποία είχε λειτουργήσει τις τελευταίες δεκαετίες.
Μπορεί να μην έπαιζε πρώτο ρόλο, μπορεί σε κάποιες προτάσεις να βρισκόταν κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ, το έκανε όμως με τρόπο κόμματος εξουσίας. Σαν τους απόγονους παλιών αριστοκρατικών οικογενειών που μπορεί να έχουν χάσει την περιουσία, τους έχουν μείνει όμως οι τρόποι.
Το σημερινό ΠΑΣΟΚ είναι κάτι διαφορετικό. Πατάει με το ένα πόδι στον θεσμικό δρόμο και με το άλλο στο πεζοδρόμιο. Λειτουργεί θεσμικά, αλλά και δεν εμπιστεύεται τη Δικαιοσύνη. Είναι συστημικό, αλλά κάνει και αντισυστημικές δηλώσεις. Είναι κατανοητό πως σε μια περίοδο που η Κεντροαριστερά ηττάται σχεδόν σε κάθε γωνιά της Ευρώπης να ψάχνει να βρει πατήματα.
Όμως, για να τα βρει, θα πρέπει να αποφασίσει τι ακριβώς είναι. Θέλει να αποτελέσει κυβερνητική εναλλακτική; Θα πρέπει να πείσει κεντρώους και κεντροδεξιούς ψηφοφόρους πως μπορεί να κυβερνήσει καλύτερα από τον Μητσοτάκη. Θέλει να γίνει κόμμα διαμαρτυρίας;
Εκτός του ότι εκεί θα βρει αυθεντικούς ανταγωνιστές, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει λόγο και να κάνει κινήσεις που δεν ξέρω εάν τις μπορεί. Θέλει να είναι θεσμικό κόμμα του 10%-15% ώστε να συμμετέχει σε συγκυβερνήσεις ως μικρός εταίρος και μέσω αυτού να προσπαθήσει να μεγαλώσει μακροπρόθεσμα; Τότε δεν μπορεί να πατάει στο πεζοδρόμιο. Ό,τι και να θέλει το ΠΑΣΟΚ, θα πρέπει να το αποφασίσει γρήγορα. Διότι η άμμος στην κλεψύδρα λιγοστεύει.
