Εκτός από τις γερμανικές πολεμικές επανορθώσεις και το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, οι σχέσεις Αθήνας-Βερολίνου επιβαρύνονται και από σύγχρονα ζητήματα όπως το Μεταναστευτικό και οι παραφυάδες του.
Η μεταστροφή της Γερμανίας από πολύ φιλική σε χώρα εναντίον της μετανάστευσης (για λόγους εσωτερικής πολιτικής και δημόσιας ασφάλειας) δημιουργεί εστία αναταραχής στις σχέσεις της με Ελλάδα, Κύπρο, Ιταλία, Μάλτα και Ισπανία, τις χώρες που βρίσκονται στην «πρώτη γραμμή» και αντιμετωπίζουν περισσότερο από κάθε άλλο μέλος της Ενωσης τις προκλήσεις και τις συνέπειες του Μεταναστευτικού.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, το «Spiegel» (σε ένα δημοσίευμα αμφιλεγόμενης εγκυρότητας και στοχοθεσίας) υποστήριξε ότι το Βερολίνο τρέχει ένα πρόγραμμα επιστροφής προσφύγων που εν Ελλάδι έχει αναγνωριστεί ότι χρήζουν προστασίας περιγράφοντας τα προνόμια που θα λάβουν αφότου επιστρέψουν στη χώρα μας. Το ρεπορτάζ του γερμανικού περιοδικού οδήγησε την ελληνική κυβέρνηση σε μια μακροσκελή απάντηση μέσω πηγών. Το πιο πρόσφατο περιστατικό αφορά δικαστική απόφαση.
Στα μέσα Απριλίου, το Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο στη Λειψία έκρινε ότι δύο μετανάστες μπορούν να απελαθούν στην Ελλάδα καθώς δεν θα αντιμετωπίσουν «απάνθρωπες ή εξευτελιστικές συνθήκες υποδοχής». Σύμφωνα με την «Deutsche Welle», ένας 34χρονος ανιθαγενής που γεννήθηκε στη Βόρεια Γάζα και ένας 32χρονος Σομαλός υπήκοος που είχαν λάβει καθεστώς προστασίας στην Ελλάδα υπέβαλαν αίτηση ασύλου στη Γερμανία. Ωστόσο, οι αιτήσεις τους απορρίφθηκαν.
Εντύπωση προκάλεσαν οι αναφορές του δικαστή Ρόμπερτ Κέλερ ότι το βασικό τεστ είναι «εάν οι μετανάστες στην Ελλάδα έχουν πρόσβαση σε ψωμί, κρεβάτι και σαπούνι». Λίγες ημέρες νωρίτερα, το Δικαστήριο της Καρλσρούης απέρριψε παρόμοια προσφυγή ενός μετανάστη που ζητούσε να μην απελαθεί στην Ελλάδα.
Η είδηση περί απέλασης μεταναστών στην Ελλάδα αναπαρήχθη μαζικά και πανηγυρικά στον γερμανικό Τύπο. «Τώρα μαζικές απελάσεις προς την Ελλάδα;» διερωτάτο η «Bild Zeitung», ενώ η «Τageszeitung» είχε τίτλο «Δυνατές και πάλι οι απελάσεις στην Ελλάδα». Με προηγούμενο τις δικαστικές αποφάσεις και δεδομένης της ανόδου του ακροδεξιού AfD (λόγω και του Μεταναστευτικού) υπάρχει ο κίνδυνος μαζικών απελάσεων μεταναστών από τη Γερμανία στην Ελλάδα;
Καμία ανησυχία
Μιλώντας στο «Μανιφέστο», πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου υπογράμμιζαν ότι δεν συντρέχει το ενδεχόμενο μαζικών απελάσεων προς τη χώρα μας για μια σειρά από λόγους. Αφενός, όπως σημείωναν, προ των συγκεκριμένων, αρκετές δικαστικές αποφάσεις στη Γερμανία είχαν δικαιώσει τους προσφεύγοντες αποδίδοντάς τους άσυλο και ακυρώνοντας την απέλασή τους.
Όσον αφορά τη Συμφωνία του Δουβλίνου, την οποία επικαλούνται στο Βερολίνο και άλλες κεντροευρωπαϊκές χώρες για τις επιστροφές, αυτή προβλέπει ότι οι αιτούντες άσυλο πρέπει να ολοκληρώνουν τη διαδικασία ασύλου στην πρώτη χώρα υποδοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, σύμφωνα με ανώτερους αξιωματούχους του υπουργείου Μετανάστευσης, η Ελλάδα έχει «τα εργαλεία και τη βούληση» να πει όχι σε επιστροφές στο πλαίσιο του Δουβλίνου.
Οι ίδιοι αξιωματούχοι, μάλιστα, παρέπεμπαν στη στάση της γειτονικής Ιταλίας, που επίσης αντιμετωπίζει τεράστιο μεταναστευτικό βάρος και η οποία οριζοντίως δεν δέχεται πλέον επιστροφές λόγω Δουβλίνου.
«Σε αντίθεση με την Ιταλία, η Ελλάδα εξετάζει τα αιτήματα και αναλόγως πράττει», τόνιζαν, εξηγώντας ότι η χώρα μας έχει τεκμηριωμένες θέσεις όταν απορρίπτει επιστροφές με κυρίαρχη την πιο προφανή: τις αυξημένες πρωτογενείς μεταναστευτικές ροές που δέχεται λόγω γεωγραφικής θέσης. Παράλληλα, από το υπουργείο Μετανάστευσης σχολίαζαν σκωπτικά ότι στη Γερμανία καταγράφεται μεγάλη δυσκολία στον εντοπισμό των μεταναστών.
Όσον αφορά τις επιστροφές από τον χώρο Σένγκεν στη χώρα μας, αυτές ανέρχονται σε ορισμένες δεκάδες. Εν προκειμένω, ισχύει το εξής: ένας αιτών άσυλο που αναγνωρίζεται λαμβάνει διαβατήριο ή ταξιδιωτικά έγγραφα από τη χώρα που τον αναγνώρισε. Εάν αυτός ταξιδέψει σε άλλο κράτος του χώρου Σένγκεν και παραμείνει σε αυτό πάνω από τρεις μήνες, επιστρέφει στη χώρα που τον αναγνώρισε.
Σύμφωνα με τις αρμόδιες πηγές, ο αριθμός τέτοιου τύπου επιστροφών είναι πολύ μικρός. Επιπλέον, όταν επιστρέφουν, η Ελλάδα δεν τους αποστερεί τα διαβατήρια. Ετσι, ύστερα από ένα διάστημα τριών ή έξι μηνών έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν σε άλλη χώρα του Σένγκεν. «Οι άνθρωποι δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα. Επιστρέφουν στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη», εξηγούσαν οι αρμόδιοι.
Η «μεταναστευτική» πτυχή στις ελληνογερμανικές σχέσεις αναμένεται να έχει και άλλα επεισόδια δεδομένου ότι τις επόμενες ημέρες ορκίζεται ο νέος ομοσπονδιακός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος έχει αντιμεταναστευτικές απόψεις.
Την ίδια στιγμή, η νέα ηγεσία του υπουργείου Μετανάστευσης υπό τον Μάκη Βορίδη επιχειρεί να αντιμετωπίσει την παράνομη μετανάστευση και να επιταχύνει τις επιστροφές όσων εισέρχονται παρανόμως στη χώρα ή απορρίπτεται η αίτηση ασύλου τους. Και όλα αυτά ενώ η βελτίωση του καιρού αναμένεται να αυξήσει ξανά τις μεταναστευτικές ροές.
Τη Δευτέρα του Πάσχα, σε δύο διαφορετικά σημεία νότια της Κρήτης, εντοπίστηκαν 85 μετανάστες, οι οποίοι διασώθηκαν από τις ελληνικές αρχές.
