Το αποτέλεσμα της 10ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ αποτύπωσε τη συναντίληψη των τριών χωρών σε μια σειρά ζητημάτων.
Πέραν της εμβάθυνσης της συνεργασίας σε Ενέργεια, Διασυνδεσιμότητα και Ασφάλεια, το αποτέλεσμα της 10ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ, που πραγματοποιήθηκε χθες στην Ιερουσαλήμ, αποτύπωσε τη συναντίληψη των τριών χωρών σε μια σειρά ζητημάτων· όχι μόνο στην περιοχή του άμεσου ενδιαφέροντός τους, δηλαδή τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά σε ένα γεωγραφικό εύρος που εκτείνεται από την Ινδία έως την Ευρώπη, ακριβώς όπως η πορεία του διαδρόμου IMEC.
Οι Κυριάκος Μητσοτάκης, Νίκος Χριστοδουλίδης και Μπέντζαμιν Νετανιάχου εστίασαν σε Διασυνδεσιμότητα και Ενέργεια και ήταν φειδωλοί περί Ασφάλειας. Περισσότερα για αυτήν, αν και κάπως ασαφή, περιλαμβάνονταν στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε.
Σε αυτό υπογραμμιζόταν ότι, προκειμένου να ενισχυθεί η τριμερής συνεργασία που αποσκοπεί στην ασφάλεια και την ανθεκτικότητα των εμπλεκόμενων εθνών, επιβεβαιώθηκε η ανάγκη για «συντονισμένη δράση για την υπέρβαση των υφιστάμενων και αναδυόμενων προκλήσεων». Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφερόταν, οι τρεις χώρες αποφάσισαν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε θέματα ασφάλειας, άμυνας και στρατιωτικού χαρακτήρα.
Για το περιεχόμενο της στρατιωτικής συνεργασίας και οι τρεις πλευρές τηρούν σιγήν ιχθύος. Σύμφωνα με ορισμένους Ισραηλινούς αξιωματούχους, το βασικό σκέλος αφορά την πώληση όπλων στην Ελλάδα με σημαντικές βαλλιστικές ικανότητες, ενώ η σχετική συζήτηση για τα πιο στρατιωτικά χαρακτηριστικά θα συνεχιστεί μεταξύ των αρμόδιων επιτελείων.
Παρότι οι τρεις ηγέτες επιχείρησαν να εκπέμψουν ότι η τριμερής δεν στρέφεται εναντίον κανενός, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εξαπέλυσε ένα «καρφί» προς την Τουρκία χωρίς να την κατονομάζει: «Οσοι φαντασιώνονται ότι μπορούν να ανασυστήσουν τις αυτοκρατορίες τους, τους λέω “ξεχάστε το, μην το σκέφτεστε, δεν θα συμβεί”», είπε, προσθέτοντας ότι αυτό δεν θα επιτραπεί από τον άξονα της Τριμερούς.
Εν συνεχεία, ωστόσο, όταν ρωτήθηκε ονομαστικά από Ισραηλινούς δημοσιογράφους –οι οποίοι μόνο αυτοί είχαν δικαίωμα ερωτήσεων και μόνο προς τον πρωθυπουργό τους– περί Άγκυρας, ο κ. Νετανιάχου, χρησιμοποιώντας τη λέξη coalition –που μεταφράζεται τόσο ως συνασπισμός όσο και ως συμμαχία– τόνισε ότι δεν επιδιώκει αντιπαράθεση με κανέναν. Εξέφρασε την άποψη ότι οι τρεις χώρες υπερασπίζονται τη σταθερότητα, την ευημερία, την ειρήνη στην περιοχή και τους κανόνες του δικαίου.
Στην Τουρκία, πάντως, η τριμερής προσλαμβάνεται ως πρωτοβουλία εχθρική. Αυτό φάνηκε από τα δημοσιεύματα του Τύπου τις προηγούμενες ημέρες αλλά και από το ότι χθες η τουρκική πολεμική αεροπορία προέβη σε επτά παραβιάσεις του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου και τρεις παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας, ενώ από τα τρία αεροσκάφη τα δύο ήταν οπλισμένα.
Ανώτερη κυβερνητική πηγή υπογράμμιζε ότι η τριμερής συνεργασία με την Κύπρο και το Ισραήλ «δεν λογίζεται ως μία συμμαχία εναντίον ουδενός». Επιπλέον, η ίδια πηγή έκανε λόγο ότι υπάρχει «γενικότερο ενδιαφέρον» για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ –το γνωστό και ως GSI– και από την Ιερουσαλήμ, προκειμένου να αποκτήσει το project νέα δυναμική. Τούτο, αποτυπώθηκε και στις δηλώσεις των ηγετών αλλά και στην «ισχυρή δέσμευση» που αναφερόταν στη διακήρυξη για την υλοποίηση του έργου.
Το καλώδιο, μάλιστα, περιλήφθηκε και στο πλαίσιο του οικονομικού διαδρόμου IMEC, στον οποίο υπήρξαν πολλαπλές αναφορές. Οι τρεις συμφώνησαν στη σύσταση ομάδων εργασίας που θα συνεδριάζουν σε τακτική βάση «για την επίτευξη αυτού του στρατηγικού στόχου».
Ο κ. Νετανιάχου ανέφερε ότι συζητήθηκε πρακτικά το πώς θα προχωρήσει το έργο και προανήγγειλε ότι θα θέσει το ζήτημα του διαδρόμου στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατά την προσεχή επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο. Από την πλευρά του, ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για την ανάγκη ύπαρξης «συγκεκριμένων παραδοτέων» στο συγκεκριμένο project, αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για ένα έργο με πολλές προοπτικές.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι στο κοινό ανακοινωθέν, το οποίο αγγίζει μια σειρά θεμάτων –από την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ από την Κύπρο, τις αμερικανικές πρωτοβουλίες στη Γάζα, τις σχέσεις του Ισραήλ με τον Λίβανο και το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, έως την ίδρυση κοινής ομάδας για την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη σύσταση Τριμερούς Ομάδας Εργασίας για την Ετοιμότητα και την Αντιμετώπιση Εκτάκτων Αναγκών– απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στο Παλαιστινιακό.
Νωρίτερα, οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχαν κατ’ ιδίαν συνάντηση, ενώ την ίδια ώρα πραγματοποιούνταν συναντήσεις μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργου Γεραπετρίτη και Γκίντεον Σάαρ, αντίστοιχα, καθώς και της υφυπουργού Εξωτερικών Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου με αξιωματούχους του Ισραηλινού ΥΠΕΞ. Η κυρία Παπαδοπούλου έφτασε στα Ιεροσόλυμα το Σάββατο και πραγματοποίησε σειρά επαφών, μεταξύ των οποίων και με την Ισραηλινή ομόλογό της, Σάρεν Χάσκελ.
Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε διευρυμένη συνάντηση των δύο χωρών, στο επίκεντρο της οποίας –όπως διεφάνη και από τη σύνθεση της ισραηλινής πλευράς– βρέθηκαν η ασφάλεια και η Ενέργεια.
Αργότερα, ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτζογκ, στην κατοικία του γιατρού Δημήτρη Καρούση, πατέρα του δολοφονηθέντος από τρομοκράτες Ιωνά. Την ίδια ώρα, στο ξενοδοχείο πραγματοποιούνταν διμερείς συναντήσεις μεταξύ Κυπρίων και Ισραηλινών. Και μετά τις 18:00 το απόγευμα εκκίνησε η Τριμερής.
Το πρωί της Δευτέρας, ο κ. Μητσοτάκης επισκέφθηκε τη Ραμάλα, όπου συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, στον οποίο εξέφρασε την πρόθεση της Ελλάδος για συμβολή στην ανοικοδόμηση της Γάζας, καθώς και την άποψη της Αθήνας για τη λύση των δύο κρατών.
Ανώτερη κυβερνητική πηγή εκτιμούσε ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζεται ως «ιδιαίτερα αξιόπιστος συνομιλητής» από την Π.Α., σημειώνοντας ότι η αξιοπιστία ενισχύεται ακόμη περισσότερο από τη στρατηγική σχέση που έχει παράλληλα με το Ισραήλ, κάτι που εκτιμάται ότι δικαίωσε την κυβέρνηση που δεν λειτούργησε ως επισπεύδουσα στην τρέχουσα συγκυρία στο θέμα της αναγνώρισης του κράτους της Παλαιστίνης.
