Ενώ τον Μάιο οι υποψήφιοι βουλευτές επιδίωκαν άμεση επικοινωνία με τους ψηφοφόρους, ώστε να τους «σταυρώσουν», τώρα θέλουν αύξηση της δύναμης του κόμματος συνολικά για να εκλεγούν όσο το δυνατόν περισσότεροι.
Αν υπάρχει κάποιο κέρδος από τις απανωτές εκλογές που επέβαλε στη χώρα η απλή αναλογική, είναι τα μαθήματα Δημοκρατίας που παίρνουμε από αυτές. Τα σημαντικότερα θέματα (αν δηλαδή το σύστημα της απλής αναλογικής είναι αποτελεσματικό ή αν το σύστημα του σταυρού είναι καλύτερο από της λίστας) απαιτούν μεγάλη συζήτηση. Εδώ μπορούμε να ασχοληθούμε με τα κάπως «μικρότερα», τα οποία όμως αποτελούν εξίσου μαθήματα Δημοκρατίας, αλλά και απασχολούν την καθημερινότητά μας με αμεσότερο τρόπο.
Ενα, επομένως, πρακτικό αποτέλεσμα του εκλογικού συστήματος της λίστας, σύμφωνα με το οποίο θα γίνουν οι εκλογές της 25ης Ιουνίου, είναι η εξάλειψη των SMS των υποψηφίων από τα inbox/εισερχόμενά μας. Πιθανότατα το έχετε παρατηρήσει όλοι, ενώ στις εκλογές της 21ης Μαΐου καθημερινά κατακλυζόμασταν από επικοινωνίες υποψηφίων βουλευτών, αυτή η πρακτική έχει σχεδόν πλήρως εξαλειφθεί σε αυτές τις εκλογές. Τη θέση τους έχουν πάρει οι απευθείας επικοινωνίες από τα κόμματα, οι οποίες έχουν αντίστοιχα αυξηθεί.
Πρώτα πρώτα να διευκρινίσω ότι θεωρώ τα SMS των υποψηφίων απαραίτητα και καθόλου ενοχλητικά. Αν δεν ενημερωθούμε για τους υποψηφίους της περιφέρειάς μας, τότε πώς ακριβώς θα ψηφίσουμε; Πώς θα επιλέξουμε; Θα πάει η ψήφος μας μόνο στους ήδη γνωστούς πολιτικούς; Πώς θα ανανεωθεί έτσι το πολιτικό μας σύστημα;
Σε κάθε περίπτωση, οι εκλογές με σταυρό ολοκληρώθηκαν και τώρα εξαναγκαζόμαστε να προχωρήσουμε σε εκλογές με λίστα. Οι υποψήφιοι βουλευτές στις προσεχείς εκλογές εκλέγονται αναλόγως της σειράς με την οποία εμφανίζονται στο ψηφοδέλτιο. Επομένως, η προτεραιότητά τους αλλάζει: Ενώ στις προηγούμενες εκλογές επιδίωκαν την άμεση επικοινωνία με τους ψηφοφόρους, ώστε να τους «σταυρώσουν», τώρα επιδιώκουν την αύξηση της εκλογικής δύναμης του κόμματος συνολικά, ώστε να εκλεγούν όσο το δυνατόν περισσότεροι από τη λίστα. Αυτή η αλλαγή προτεραιοτήτων γίνεται φανερή στον καθέναν μας από τα πολιτικά μηνύματα που λαμβάνει (ή έπαψε πλέον να λαμβάνει) καθημερινά.
Αν αυτό είναι καλό ή κακό, είναι δύσκολο να αποφασίσει κανείς – όπως είπαμε, αυτή είναι μια ευρύτερη συζήτηση σχετικά με το ποιο σύστημα είναι προτιμότερο, η λίστα ή ο σταυρός. Οι απανωτές εκλογές όμως στις οποίες εξαναγκαζόμαστε δίνουν μια μοναδική ευκαιρία σε όλους μας να δούμε τα δύο συστήματα δίπλα δίπλα, να τα συγκρίνουμε και, όταν έρθει η ώρα, να αποφασίσουμε.
*Καθηγητής Νομικής Πανεπιστημίου Βρυξελλών, δικηγόρος, υπεύθυνος Προσωπικών Δεδομένων ΝΔ