Μια από τις σημαντικότερες συνεδριάσεις της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου βρίσκεται σε εξέλιξη στο Στρασβούργο.
Οι ευρωεκλογές τον Ιούνιο του 2024 αποτελούν ένα από τα θέματα που συζητούνται, αφού η αντίστοιχη έκθεση εγκρίθηκε κατά αρχήν από την επιτροπή Συνταγματικών υποθέσεων και τώρα έρχεται στην ολομέλεια για την ψήφιση της από τους ευρωβουλευτές.
Έχοντας στην κατοχή μας το σύνολο του περιεχομένου θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τα κυριότερα σημεία της έκθεσης. Είναι αυτά που μαζί με τις τροπολογίες και το σκεπτικό του ψηφίσματος φέρνουν στην επιφάνεια μεταξύ των άλλων ως σκάνδαλο την επιλογή της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στη θέση της προέδρου της Κομισιόν.
Η παράγραφος που χρησιμοποιούν οι δύο εισηγητές Νομένεκ Ρουίζ Ντεβέζα και Ζβεν Σάιμον
Παραθέτουμε τα κεντρικά σημεία για τις αλλαγές που προτείνονται για τις εκλογές της προσεχούς πενταετίας και θεωρούνται ουσιαστικές, αναδεικνύοντας τη νέα μορφή του Ευρωκοινοβουλίου.
Οι εισηγητές και η πλειοψηφία της επιτροπής προτρέπουν τις κυβερνήσεις των κρατών μελών να επιλέξουν ευρωβουλευτές πάνω απ' όλα ευρωπαϊστές και υποψηφίους οι οποίοι θα εργασθούν για μια αναγεννημένη Ευρώπη στο πλαίσιο της ομοιογένειας των πολιτικών της ΕΕ και με γνώση της διεθνούς εικόνας και των προβλημάτων της ευρωπαϊκής Ένωσης έτσι ώστε να διατηρηθεί ο θεσμός και η ιστορία της ενότητας 450 εκατομμυρίων πολιτών των 27 κρατών μελών στα υψηλότερα επίπεδα τα οποία έχει ανάγκη απέναντι στους εχθρούς ανισοτήτων κάθε είδους. Οικονομία, σε πρώτο πλάνο, ισότητα των φύλλων και δικαιώματα των γυναικών, με την ενέργεια, αλλά και το περιβάλλον, εμπειρία και γνώση του χώρου, συμπληρώνουν το κάδρο των επιλογών υποψηφίων που εισηγούνται οι ευρωβουλευτές.
Όμως είναι εντυπωσιακό το σημείο εκλογής του προέδρου της Κομισιόν. Τονίζεται στην έκθεση η παράκαμψη της απόφασης του Ευρωκοινοβουλίου, όπως ορίζεται στη Συνθήκη της Λισαβώνας, η επιλογή της στον ικανότερο υποψήφιο και το Συμβούλιο των ηγετών πρότεινε και όρισε για την θέση προέδρου άλλον εκλεκτό (π.χ Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν) αντί του καταλληλότερου που είχε ψηφιστεί από το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Και αξίζει εδώ να σημειώσουμε το σημείο επιλογής.
Το κοινοβούλιο καλεί το Συμβούλιο να μη βιαστεί να επιλέξει τον/την πρόεδρο της Κομισιόν αλλά να αναμένει εκείνον που εγκρίνει, μετά τις αντίστοιχες διαδικασίες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Συνεχίζοντας, αποφασίσθηκε να ενημερωθούν τα κόμματα στα κράτη μέλη έγκαιρα και στο διάστημα έξι εβδομάδων πριν από τις 9 Ιουνίου, να αποστείλουν στο κοινοβούλιο το όνομα του υποψηφίου το οποίο προτείνουν.
Με τη σειρά τους οι πολιτικές ομάδες θα αποφασίσουν το ή τα ονόματα που κρίνει η πλειοψηφία ότι είναι κατάλληλα για τη θέση αυτή. Σε ψηφοφορία της ολομέλειας στο Στρασβούργο θα ανακηρυχθεί ο πρόεδρος της Κομισιόν για τα προσεχή πέντε χρόνια.
Σε μια ανάλογη θέση βρίσκονται και οι προτάσεις που εγκρίθηκαν και αφορούν τους προσεχείς Επιτρόπους. Οι υποψήφιοι θα δώσουν την καθιερωμένη συνέντευξη ενώπιον των εκπροσώπων των επιτροπών του Κοινοβουλίου που θα εκπροσωπούν τις επιτροπές στις οποίες ανήκουν.
Μια διεργασία στην οποία συμμετείχα στη διάρκεια της θητείας μου στο ευρωκοινοβούλιο ως αντιπρόεδρος της Επιτροπής Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Πολυγλωσσίας και Μέσων Ενημέρωσης.
Μια εμπειρία συναρπαστική με δεδομένη την αξία των επιλογών αφού ο υποψήφιος Επίτροπος, τον οποίο έχει επιλέξει η κυβέρνηση του, θα αντιμετωπίσει δυσκολότερη εξέταση γιατί όπως τονίστηκε από αρκετά μέλη του κοινοβουλίου, ένας σημαντικός αριθμός των νυν επιτρόπων δεν είχε ανάλογη βαθμολογία του προσδοκώμενου, στο έργο του.
Ένας ακόμα λόγος, τονίζεται στην Έκθεση, για τον οποίο το ευρωκοινοβούλιο θα έχει τον τελευταίο λόγο στην οριστική επιλογή.
Και στο σημείο αυτό έρχεται στη μνήμη μου η απόρριψη Ιταλού υποψηφίου του κόμματος του Μπερλουσκόνι, ο οποίος τοποθετήθηκε υποτιμητικά απέναντι στην ομοφοβία σε σχετική ερώτηση Άγγλου συναδέλφου. Όπως πληροφορήθηκα στη συνέχεια επρόκειτο για μέλος της επιτροπής με βαθιές τις ρίζες θρησκεύματος.
Σημαντικές εισηγήσεις σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος
Αν οι ευρωεκλογές μονοπωλούν το σύνολο των προτάσεων των δύο εισηγητών, πολλές τροπολογίες προστίθενται στην έκθεση, η οποία από την προσεχή εβδομάδα θα πάρει τον δρόμο των γραφείων του προέδρου Σαρλ Μισέλ στις Βρυξέλλες προτού παρουσιαστεί στην Σύνοδο Κορυφής των προσεχών ημερών.
Μεταξύ των άλλων με τίτλους είναι:
- Δημιουργία θέσεων εργασίας στη δίκαιη μετάβαση.
- Έλλειψη νομοθετικής παρακολούθησης από την Κομισιόν στο ψήφισμα της PEGA.
- Τριάντα χρόνια κριτήρια της Κοπεγχάγης. Περαιτέρω ώθηση στην πολιτιστική διεύρυνση της ΕΕ.
- Πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αναθεώρηση των Συνθηκών.
- Απειλή για το κράτος δικαίου συνέπεια της κυβερνητικής κρίσης στην Ισπανία για την Αμνηστία.
- Συνεχής απειλή για το κράτος δικαίου και η μη τήρηση όρων για την χρηματοδότηση της ΕΕ στην Ουγγαρία.
- Εφαρμογή της αρχής της υπεροχής του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι του Δικαίου των κρατών μελών.
- Ενθάρρυνση των κυβερνήσεων εφαρμογής επιστολικής ψήφου με στόχο την άνοδο του ποσοστού πολιτών το οποίο στις εκλογές του 2019 ήταν 50.66% ο μέσος όρος. Με 19 κράτη μέλη σημείωσαν άνοδο προσέλευσης ενώ οι σημαντικότερες αυξήσεις σε σύγκριση με το 2014 καταγράφηκαν στην Πολωνία, τη Ρουμανία, την Ισπανία, την Αυστρία, την Ουγγαρία, Γερμανία, Σλοβακία και Τσεχία.
Το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν παρέλειψε να παροτρύνει τις κυβερνήσεις στην προβολή και διαφήμιση των ευρωεκλογών γιατί θεωρεί ότι η προσεχής πενταετία θα έχει να αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις και στον τομέα των θεσμών όπου οι επιλογές των κυβερνήσεων και των ηγετών τους θα πρέπει να είναι ισχυρότερες από ποτέ και ιδιαίτερα ευρωπαϊστές και γνώστες των αρχών δημοκρατία, ελευθερία και ασφάλεια της ενότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την επιλογή των κατάλληλων και αφοσιωμένων στην ιδέα της Ένωσης.
* Ο Μανώλης Μαυρομμάτης είναι πρώην ευρωβουλευτής της ΝΔ και ειδικός Σύμβουλος στην Κομισιόν με Επίτροπο την Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα νυν πρόεδρο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
