Η Ισπανία φλέγεται, κυριολεκτικά κάηκε, όπως μαρτυρούν τα αποτελέσματα των τελευταίων πυρκαγιών και –όπως και στην Ελλάδα– σε πολλές περιπτώσεις οι φωτιές δεν ήταν «αθώες», όπως υποστηρίζει με εκτενή ρεπορτάζ ο ισπανικός Τύπος. Στο χθεσινό φύλλο της έγκυρης καθημερινής εφημερίδας της Μαδρίτης, «ABC», δημοσιεύεται άρθρο που αναφέρεται στους συλληφθέντες νεαρής ηλικίας εμπρηστές στην περιφέρεια της Γαλικίας. Αυτό που κάνει ξεχωριστό το ρεπορτάζ της εφημερίδας είναι η αποκάλυψη ότι οι συλληφθέντες, όταν ρωτήθηκαν από τον εισαγγελέα για ποιον λόγο έβαλαν τις φωτιές, αυτοί απάντησαν ότι το κάνουν από εκδίκηση! Και μάλιστα το διασκέδαζαν!
Η Εισαγγελία Περιβάλλοντος της Ισπανίας είναι πεπεισμένη ότι έχουμε να κάνουμε με ένα νέο είδος εμπρηστών με τα εξής χαρακτηριστικά: είναι νέοι, στην πλειονότητά τους γυναίκες, που καίνε τα δάση όχι γιατί αποσκοπούν στο κέρδος, αλλά από κακία!
Καθώς προχωρά η έρευνα, γράφει η «ABC», το παραδοσιακό πρότυπο –ένας μεσήλικας άνδρας, κάτοικος της περιοχής, με μεσαίο έως χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, χωρίς ποινικό μητρώο και ποικίλους λόγους για να βάλει φωτιά στο δάσος– εξακολουθεί να είναι διαδεδομένο. «Αλλά τα πράγματα έχουν αλλάξει. Τώρα, εκτός από αυτό το προφίλ, το οποίο εξακολουθεί να υπάρχει, βλέπουμε και πολύ νεότερους ανθρώπους, ακόμη και γυναίκες», δήλωσε στην εφημερίδα η Κάρμεν Εϊρο, αναπληρώτρια εισαγγελέας Περιβάλλοντος στη Γαλικία.
Προς το παρόν, ωστόσο, το μόνο άτομο που έχει συλληφθεί σε σχέση με τις πυρκαγιές που μαστίζουν το Ορένσε είναι εκείνο που φέρεται να είναι υπεύθυνο για τη φωτιά στην Οΐμπρα, η οποία έχει καταστρέψει περισσότερα από 8.000 εκτάρια: ένας 46χρονος άνδρας που κατηγορείται για βαριά αμέλεια και τρεις ακόμη κατηγορίες για σοβαρή σωματική βλάβη, καθώς τρεις πυροσβέστες τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια της προσπάθειας κατάσβεσης. Εργαζόταν με το τρακτέρ του παρά τον ακραίο κίνδυνο πυρκαγιάς.
Ωστόσο, η αμέλεια και τα ατυχήματα μαζί δεν ευθύνονται για περισσότερο από το 20% των πυρκαγιών που καταγράφονται ετησίως στη Γαλικία. Περισσότερες από τις μισές πυρκαγιές που κατέστρεψαν τα βουνά της περιοχής την τελευταία δεκαετία ήταν σκόπιμες. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Μονάδας Διερεύνησης Δασικών Πυρκαγιών (UIFO), το 2024, το 64% των πυρκαγιών στη Γαλικία ξεκίνησε σκόπιμα. Και μόλις το 2% προκλήθηκε από φυσικά αίτια. Με λίγα λόγια, αυτό το μοτίβο διατηρείται σταθερά σε κάθε ετήσια έκθεση, ανεξάρτητα από το αν τα καλοκαίρια έχουν περισσότερες ή λιγότερες πυρκαγιές.
Οι έρευνες για τις κύριες πυρκαγιές του καλοκαιριού στο Ορένσε βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Ωστόσο, δεδομένων των χαρακτηριστικών τους, τόσο η Εισαγγελία Περιβάλλοντος όσο και η UIFO (Ενωση Περιβάλλοντος) υποθέτουν ότι σχεδόν όλες ήταν εμπρησμοί.
«Πρόκειται για πυρκαγιές σε περιοχές που είναι πολύ δύσκολο να προσπελαστούν, οι οποίες ξεκινούν τη νύχτα όταν τα μικρά αεροπλάνα δεν μπορούν να πετάξουν. Αυτό γίνεται από κάποιον που γνωρίζει τα βουνά, κάποιον που ξέρει ότι αν πιάσει φωτιά, θα είναι μαζική», εξηγεί ο αναπληρωτής εισαγγελέας Περιβάλλοντος στη Γαλικία. Ο Aurelio Mosteiro, συντονιστής του UIFO, συμφωνεί: «Τις ξεκινούν αυτές τις μέρες σε ακραίες συνθήκες. Είναι άνθρωποι που είναι πολύ εξοικειωμένοι με το έδαφος, που μετακινούνται κρυφά, με τα πόδια, σε περιοχές που είναι πολύ δύσκολο να προσπελαστούν».
Περισσότερες από τις μισές πυρκαγιές στη Γαλικία, επομένως, είναι σκόπιμες. Στην επαρχία Ορένσε, επιπλέον, αυτό το ποσοστό τείνει να είναι ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο της Γαλικίας. Το 2024, έφτασε το 72%. Και παρόλο που η πρόληψη βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη μέσω ερευνών, όλα δείχνουν ότι οι περισσότερες από τις μεγάλες πυρκαγιές στο Ορένσε φέτος ξεκίνησαν επίσης σκόπιμα. Και τότε τίθεται το μεγάλο ερώτημα: Γιατί οι άνθρωποι βάζουν φωτιά στα βουνά; Γιατί το κάνουν;
Προσωπικά συμφέροντα
Δεν υπάρχει, ούτε υπήρξε ποτέ στη Γαλικία, τουλάχιστον όχι όσο μπόρεσε να αποδείξει η Εισαγγελία, οργανωμένο σχέδιο για την πυρπόληση των βουνών, αν και κατά καιρούς πολιτικοί αναφέρουν συχνότερα την έννοια της «τρομοκρατίας του εμπρησμού», όπως ο ηγέτης του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος, Αλμπέρτο Νούνιες Φεϊχόο, ο οποίος είχε ήδη χρησιμοποιήσει παρόμοιες εκφράσεις σε άλλες περιπτώσεις ως πρόεδρος της κυβέρνησης της Γαλικίας. Ούτε υπάρχουν εμπρηστές, δηλαδή άτομα με ψυχικές παθήσεις που βάζουν πυρκαγιές. «Από το 2005, έχω δει μόνο έναν στο Ορένσε», εξηγεί η Κάρμεν Εϊρο, η οποία είναι η εκπρόσωπος της Εισαγγελίας Περιβάλλοντος στην εν λόγω επαρχία εδώ και 20 χρόνια. «Και θα τολμούσα να πω, αν και με επιφύλαξη, επειδή δεν έχω όλα τα δεδομένα, ότι στην υπόλοιπη Γαλικία δεν έχουν υπάρξει πια», λέει η Εϊρο, η οποία διαδέχθηκε τον Αλβαρο Γκαρσία Ορτίθ ως περιφερειακό συντονιστή της Εισαγγελίας Περιβάλλοντος όταν, το 2020, ο νυν γενικός εισαγγελέας του κράτους μετακόμισε στη Μαδρίτη.
Συχνά υπάρχουν προσωπικά συμφέροντα πίσω από τις πυρκαγιές. Αλλά όχι κυρίαρχα οικονομικά ή πολεοδομικά ζητήματα. Είναι πιο συνηθισμένες. Δεν είναι οργανωμένες πλεκτάνες, αλλά μάλλον μεμονωμένες πράξεις που διαπράττονται τη νύχτα, με προμελετημένη κακία, μια χούφτα αναπτήρες και ένα δοχείο βενζίνης είναι αρκετά. Και πάντα εκτελούνται από ντόπιους που γνωρίζουν καλά την περιοχή.
Τα κίνητρα μπορεί να είναι ποικίλα, εξηγεί ο Aurelio Mosteiro στην «ABC». Μερικές φορές πρόκειται για κτηνοτρόφους που νομίζουν ότι μπορούν να τρομάξουν τους λύκους ή τους αγριόχοιρους. Αλλες φορές, πρόκειται για γειτονικές διαμάχες για τη χρήση βοσκοτόπων. Ή ακόμα και για απλή εκδίκηση. Αλλά τόσο ο συντονιστής του UIFO όσο και ο περιβαλλοντικός εισαγγελέας καταρρίπτουν τον μύθο της υλοτομίας, της αστικής ανάπτυξης ή των σημαντικών οικονομικών συμφερόντων.
Οι νέοι εμπρηστές έχουν μοναδικό κίνητρο να προκαλέσουν χάος και το κάνουν για να διασκεδάσουν!
*Πηγή ABC
