Την θυμάστε φαντάζομαι την περίφημη θέση 108 στην οποία οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα κατέταξαν την Ελλάδα όσον αφορά στην ελευθερία του Τύπου. Άλλωστε ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται καθημερινά σ’ αυτήν εδώ και μήνες. Και οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα συνεχίζουν να σφυρίζουν αδιάφορα χωρίς να μπαίνουν στον κόσμο να μας εξηγήσουν πώς σ’ αυτήν την λίστα τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν όλες οι χούντες του κόσμου. Ανάμεσά τους και η Μπουρκίνα Φάσο με τα εννιά πραξικοπήματα – από τα οποία τα δύο μέσα στον τελευταίο χρόνο, τον Ιανουάριο και τον Σεπτέμβριο του 2022 – για την οποία υπάρχουν φρέσκα νέα. Μέσα στην απόλυτη σιωπή τόσο από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, όσο και από πλευράς της γνωστής Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης.
Γράφει η Σοφία Βούλτεψη*
Στη γνωστή λίστα, η Μπουρκίνα Φάσο, μια χώρα όπου η επικράτηση του τζιχαντισμού και των αλλεπάλληλων στρατιωτικών καθεστώτων έχει καταργήσει κάθε έννοια ανθρώπινου δικαιώματος και πολιτικής ελευθερίας, καταλαμβάνει την περίοπτη θέση 41. Μια θέση πάνω από τις Ηνωμένες Πολιτείες και… 17 ολόκληρες θέσεις πάνω από την Ιταλία!
Μάλιστα, η συγκεκριμένη χώρα βρισκόταν σε ακόμη καλύτερη θέση, την θέση 37, το 2021 όταν δολοφονήθηκαν εκεί δύο δημοσιογράφοι – αλλά ουδείς ενδιαφέρεται να
πληροφορηθεί ποιος τους σκότωσε και ουδείς φωνάζει επειδή το έγκλημα δεν έχει εξιχνιαστεί.
Και βέβαια, στον δείκτη πολιτικής κατάστασης (της ίδιας οργάνωσης) η Μπουρκίνα έλαβε τον καταπληκτικό βαθμό 23 και η Ελλάδα βρέθηκε στο 72. Στον δείκτη πολιτικής κατάστασης βρέθηκε στη θέση 23, η Ιταλία βαθμολογήθηκε με 57 και η Ελλάδα με 72. Στον δείκτη οικονομικής κατάστασης, η Μπουρκίνα Φάσο έλαβε τον βαθμό 26, με την Ιταλία στο 67 και την Ελλάδα στο 113. Στο νομοθετικό δείκτη, η Μπουρκίνα Φάσο έλαβε τον βαθμό 52, η Ιταλία τον βαθμό 59 και η Ελλάδα τον βαθμό 70. (Εδώ σημειώστε ότι στην Μπουρκίνα Φάσο έχουν ψηφιστεί ένα σωρό νόμοι που περιορίζουν την ελευθερία του Τύπου). Στον κοινωνικό δείκτη, η Μπουρκίνα Φάσο έλαβε 21, η Ιταλία 49 και η Ελλάδα 103 – παρά το γεγονός ότι η χώρα είναι βυθισμένη στη φτώχεια. Και στον δείκτη ασφαλείας, η Μπουρκίνα Φάσο έλαβε 113, η Ιταλία 68 και η Ελλάδα 128!
Δηλαδή μας λένε ότι η χούντα δεν… είναι χούντα και οι δολοφονίες, απαγωγές και τρομοκρατικές ενέργειες που καταγράφονται εκεί ελάχιστα απέχουν από την κατάσταση στην Ελλάδα!
Η απέλαση των δημοσιογράφων
Πάμε τώρα στα φρέσκα κουλούρια – για τα οποία ΣΥΡΙΖΑ και λοιποί σφυρίζουν αδιάφορα:
Προχθές, 1 Απριλίου σωτηρίου έτους 2023, από την Μπουρκίνα Φάσο απελάθηκαν οι ανταποκρίτριες των γαλλικών εφημερίδων Le Monde (Σοφί Ντους) και Libération (Ανιές Φεβρ). Αυτό ανακοίνωσαν χθες οι αρχισυντάκτες τους, κάνοντας λόγο για «απαράδεκτη» και «αυθαίρετη» ενέργεια.
Για τη Libération, πρόκειται για την επιβεβαίωση ότι «η ελευθερία του Τύπου στην Μπουρκίνα Φάσο απειλείται σοβαρά». Μήπως να το έλεγαν και στους Δημοσιογράφους χωρίς Σύνορα;
Νωρίτερα, στις 28 Μαρτίου, είχαν διακοπεί οι μεταδόσεις του γαλλικού τηλεοπτικού
δικτύου France24, ενώ στις αρχές Δεκεμβρίου 2022, η χούντα υποχρέωσε σε αναστολή την μετάδοση του Radio France Internationale (RFI), του ιδίου ομίλου με το France 24, δηλαδή του France Medias Monde.
Η Libération ανέφερε επίσης ότι πρόκειται για αντίδραση στην δημοσιοποίηση, στις 27 Μαρτίου, της έρευνας της Libération με βίντεο που έδειχνε παιδιά και εφήβους να εκτελούνται σε στρατώνα, από τουλάχιστον έναν στρατιώτη. Προφανώς αυτό ήταν που προκάλεσε την δυσαρέσκεια της χούντας που κυβερνά την Μπουρκίνα Φάσο.
Μάλιστα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αυτής της χώρας Ζαν-Εμανουέλ Ουεντράγκ, ανέφερε πως «η κυβέρνηση καταδικάζει σθεναρά την χειραγώγηση αυτή υπό το πρόσχημα της δημοσιογραφίας προκειμένου να αμαυρωθεί η εικόνα μιας χώρας έντιμων ανθρώπων. Ο Στρατός ενήργησε με απόλυτο σεβασμό στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο»…
Και βέβαια, οι δημοσιογράφοι απελάθηκαν από την αγαπημένη των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα χώρα. Για την οποία ακόμη και σήμερα γράφουν πολύ προσεκτικά – προφανώς για να μην παραδεχτούν το ατόπημά τους.
Ήταν… ιστορία επιτυχίας, λόγω… ερευνητικής δημοσιογραφίας!
Όπως αναφέρουν «μέχρι πρόσφατα η Μπουρκίνα Φάσο θεωρείτο μια από τις ιστορίες επιτυχίας της Αφρικής όσον αφορά στην ελευθερία του Τύπου. Αλλά η αυξανόμενη βία και η πολιτική αστάθεια, που συνδέονται με το στρατιωτικό πραξικόπημα του Ιανουαρίου 2022, όταν ανετράπη ο πρόεδρος Καμπορέ, θέτει σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια των δημοσιογράφων και την πρόσβαση στις πληροφορίες». Επιμένουν, ωστόσο, ότι η Μπουρκίνα Φάσο διαθέτει «ένα δυναμικό, επαγγελματικό και πλουραλιστικό περιβάλλον ενημέρωσης» και πως η… «κουλτούρα της ερευνητικής δημοσιογραφίας είναι εξαιρετικά διαδεδομένη, αλλά η επιδείνωση της ασφάλειας και της πολιτικής κατάστασης έχουν οδηγήσει σε άνοδο των έξωθεν πιέσεων και της αυτολογοκρισίας»!
Και συνεχίζουν, γράφοντας: «Αν και η ελεύθερη άσκηση της δημοσιογραφίας αποτελεί μια πραγματικότητα (σ.σ. έτσι ακριβώς!) στην Μπουρκίνα Φάσο, η προηγούμενη κυβέρνηση έτεινε να προτεραιοποιεί τη μάχη κατά των απειλών εις βάρος της δημόσιας ασφάλειας σε σχέση με την ελευθερία της ενημέρωσης. Τον Μάιο του 2021, ένας Γάλλος δημοσιογράφος και ένας Βέλγος κινηματογραφιστής, διαπιστευμένοι και οι δύο, απελάθηκαν από την χώρα. Ο αβάσιμος λόγος ήταν ότι αποτελούσαν «απειλή για την κρατική ασφάλεια». Μετά το πραξικόπημα του Ιανουαρίου 2022 παρατηρούνται προβλήματα στις διαδικτυακές συνδέσεις».
Αλλά παρ’ όλα αυτά… στη θέση 41 η Μπουρκίνα Φάσο και στη θέση 108 η Ελλάδα, όπου η λεγόμενη «ερευνητική δημοσιογραφία» γράφει ό,τι της γουστάρει!
Βέβαια, τώρα καταδικάζουν τις απελάσεις και τις απαγορεύσεις, αλλά είναι πια αργά!
Έχουν δώσει επιχειρήματα στον ΣΥΡΙΖΑ και στην εγχώρια «ερευνητική δημοσιογραφία»!
10.000 νεκροί, 2 εκ. εκτοπισμένοι!
Επιπλέον, δεν έχουν καμιά δικαιολογία. Είναι γνωστό ότι η χώρα σπαράσσεται εδώ και χρόνια και δεινοπαθεί εξαιτίας της δράσης οργανώσεων που ορκίζονται πίστη είτε στο Ισλαμικό Κράτος είτε στην Αλ Κάιντα. Μια δραματική κατάσταση που από το 2015 έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 10.000 ανθρώπους, ενώ δύο εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να εκτοπιστούν.
Αλλά από το 2015 οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα δεν έχουν παρατηρήσει τίποτε άλλο εκτός από έναν… δυναμικό και ελεύθερο Τύπο! Παρά το γεγονός ότι δεν χρειάζεται να είσαι δημοσιογράφος για να καταλάβεις πως σε τέτοιες συνθήκες ελευθερία του Τύπου δεν μπορεί να υπάρχει!
Άλλωστε, διάφορες ΜΚΟ καταγγέλλουν κάθε τόσο εξωδικαστικές εκτελέσεις από τους τζιχαντιστές ή τον Στρατό, απαγωγές γυναικόπαιδων και σφαγές ολόκληρων χωριών, των οποίων οι κάτοικοι διηγούνται πως ζουν νύχτες τρόμου. Μάλιστα συχνά επιβάλλεται απαγόρευση κυκλοφορίας στη διάρκεια της νύχτας, λόγω της δράσης των τζιχαντιστών!
Στις 18 του περασμένου Φεβρουαρίου οι Γιατροί χωρίς Σύνορα ανέστειλαν τις δραστηριότητές τους στη χώρα, μετά των θάνατο δύο μελών τους σε επίθεση.
Λίγες μέρες αργότερα, ο μεταβατικός πρωθυπουργός του Μάλι, επισκεπτόταν την Μπουρκίνα Φάσο για να δηλώσει πως… «η δημοκρατία έρχεται μετά την ασφάλεια», καλώντας τους πολίτες στις δυο πλευρές των συνόρων να υποστηρίξουν τις ένοπλες
δυνάμεις τους στον αγώνα εναντίον των τζιχαντιστών που λυμαίνονται τις δυο χώρες οι οποίες κυβερνώνται από στρατιωτικά καθεστώτα.
Μπορεί να λειτουργεί και μάλιστα… παραδειγματικά η ενημέρωση κάτω από τέτοιες συνθήκες; Και ας μην προσπαθήσουν να μας πουν πως όλα αυτά συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό, δηλαδή μετά τα πραξικοπήματα του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου, όταν ο 34χρονος λοχαγός Ιμπραήμ Τραορέ κατέλαβε με πραξικόπημα την εξουσία, ανατρέποντας τον προηγούμενο δικτάτορα, τον σντισυνταγματάρχη Πολ-Ανρί Σανταόγκο Νταμίμπα.
Όταν μια χώρα έχει γνωρίσει εννιά πραξικοπήματα από το 1958, οπότε και απέκτησε την ανεξαρτησία της, δεν μπορούμε να μιλάμε για ελευθερία του Τύπου.
10 χρόνια φυλακή στους δημοσιογράφους!
Άλλωστε, οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα γνωρίζουν πολύ καλά πως τουλάχιστον από το 2020 οι αρχές δεν επιτρέπουν στους δημοσιογράφους να επισκέπτονται τους καταυλισμούς όπου ζουν οι άνθρωποι που βρέθηκαν εκτοπισμένοι μέσα στην ίδια τους τη χώρα. Με επίσημη δικαιολογία την… προστασία της αξιοπρέπειας των εκτοπισμένων και την ασφάλεια των δημοσιογράφων.
Επιπλέον, οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα γνωρίζουν πολύ καλά πως από το 2019 στην Μπουρκίνα Φάσο έχει ψηφιστεί νόμος που προβλέπει 10ετή φυλάκιση στους
δημοσιογράφους που δημοσιεύουν «δυσφημιστικά» για το στράτευμα ρεπορτάζ.
Παρ’ όλα αυτά, είχαν το 2021 τοποθετήσει την χώρα στη θέση 37… ανάμεσα στο 33 του Ηνωμένου Βασιλείου και στο 44 των ΗΠΑ!
Μετά, την πήγαν στη θέση 41, ενώ γνώριζαν πως η δολοφονία του δημοσιογράφου
Νόρμπερτ Ζόνγκο, που συνέβη το 1998, δεν εξιχνιάστηκε ποτέ. Όπως και καμιά από τις δολοφονίες που ακολούθησαν, όπως αυτές των Ντέιβιντ Μπεριάν και Ρομπέρτο Φράιλ, τον Φεβρουάριο του 2021.
Φυσικά αυτά είναι ψιλά γράμματα για τους εγχώριους δήθεν υπερασπιστές της ελευθερίας του Τύπου και της δήθεν ερευνητικής δημοσιογραφίας, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και οι… παραφυάδες του!
*Η Σοφία Βούλτεψη είναι Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος
