Μετά από τρία χρόνια σιγής στις απευθείας διαπραγματεύσεις, Ρωσία και Ουκρανία συναντήθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο στην Κωνσταντινούπολη, σε μια πολυαναμενόμενη, αν και περιορισμένης διάρκειας, ειρηνευτική επαφή.
Σύμφωνα με πηγή του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, οι συνομιλίες ολοκληρώθηκαν έπειτα από περίπου δύο ώρες, σηματοδοτώντας την πρώτη προσπάθεια τεχνικής διαπραγμάτευσης από την έναρξη της κλιμάκωσης του πολέμου.
Ωστόσο, λίγο αργότερα, πηγές της ουκρανικής αντιπροσωπείας και το ρωσικό πρακτορείο Tass έκαναν λόγο για «διάλειμμα στις διαπραγματεύσεις». «Έχουμε παύση, όχι το τέλος», ανέφεραν οι ουκρανικές πηγές στο Novosti Live.
Τελικά και σύμφωνα με νεότερη ενημέρωση, οι συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στην Κωνσταντινούπολη έχουν ολοκληρωθεί και οι αντιπροσωπείες έχουν αποχωρήσει.
«Οι διαπραγματεύσεις έχουν ολοκληρωθεί. Οι αντιπροσωπείες έχουν διαλυθεί και εργάζονται πάνω σε τεχνικές εκθέσεις. Προετοιμάζονται οι δηλώσεις για τον Τύπο», ανέφερε πηγή στο Tass.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο ιστορικό παλάτι Ντολμά Μπαχτσέ υπό την αιγίδα του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, ο οποίος έδωσε το «παρών» στην έναρξη των συνομιλιών, που ξεκίνησαν στις 13:45. Η Άγκυρα, η οποία εδώ και καιρό διαδραματίζει ρόλο διαμεσολαβητή, κάλεσε εκ νέου για μια άμεση κατάπαυση του πυρός και επανέλαβε την ανάγκη να ανοίξει ο δρόμος για μια συνάντηση σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο.
Τι συζήτησαν και πού συμφώνησαν
Διπλωματική πηγή της Ουκρανίας δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ότι οι απαιτήσεις της Ρωσίας κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη είναι μη ρεαλιστικές και υπερβαίνουν κατά πολύ ό,τι είχε συζητηθεί προηγουμένως.
Η Μόσχα φέρεται διατεθειμένη να κρατήσει Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ, δηλαδή τις δύο επαρχίες του Ντονμπάς, που η Ρωσία διεκδικεί, αλλά εμφανίζεται τώρα πρόθυμη να τις ανταλλάξει, επιστρέφοντας τη Χερσώνα.
Η πηγή δήλωσε ότι ορισμένες από τις απαιτήσεις της Ρωσίας περιλαμβάνουν την αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από το έδαφός της για την εφαρμογή της εκεχειρίας. Υπήρχαν και άλλες απαιτήσεις που δεν μπορούσαν να οδηγήσουν σε γόνιμες συνομιλίες, δήλωσε η πηγή.
Οι πρώτες αντιδράσεις και τα αρχικά σημάδια από τις διαπραγματεύσεις Ουκρανών και Ρώσων στην Κωνσταντινούπολη, δεν δείχνουν καμία πρόοδο στο φλέγον ζήτημα της κατάπαυσης πυρός.
Μια ουκρανική πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων δήλωσε στο CNN ότι η ρωσική αντιπροσωπεία «δεν είχε εντολή (από τον Πούτιν) να λάβει σημαντικές αποφάσεις». «Δεν είναι έτοιμοι να αποφασίσουν τίποτα ουσιαστικό για τον τερματισμό του πολέμου», είπε χαρακτηριστικά.
Με αφορμή τις διαρροές, ουκρανική διπλωματική πηγή κατηγόρησε τη Μόσχα ότι υπονομεύει τις συνομιλίες θέτοντας εκ των προτέρων όρους και προϋποθέσεις, ενώ έχει αποκλειστεί από το Κίεβο κάθε συζήτηση για την Κριμαία.
Η ρωσική αντιπροσωπεία επιβεβαίωσε πάντως ότι στη διάρκεια των συνομιλιών με την Ουκρανία στην Κωνσταντινούπολη επετεύχθη συμφωνία για την ανταλλαγή 1.000 αιχμαλώτων πολέμου από κάθε πλευρά – η μεγαλύτερη από την έναρξη της εισβολής το 2022.
Οι επικεφαλής των δύο αντιπροσωπειών δεν ανέφεραν πότε θα λάβει χώρα η ανταλλαγή, αλλά ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας ανέφερε πως θα συμβεί «στο εγγύς μέλλον. Γνωρίζουμε την ημερομηνία, αλλά δεν θα την γνωστοποιήσουμε ακόμη».
Ο Βλανίμιρ Μεντίνσκι στις δηλώσεις του ανέφερε πως Ρωσία και Ουκρανία θα παρουσιάσουν το όραμά τους για μια πιθανή μελλοντική κατάπαυση του πυρός και στη συνέχεια οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν.
«Συμφωνήσαμε ότι κάθε πλευρά θα παρουσιάσει το όραμά της για μια πιθανή μελλοντική κατάπαυση του πυρός. Θα το περιγράψει λεπτομερώς. Αφού παρουσιαστεί ένα τέτοιο όραμα, πιστεύουμε ότι θα ήταν σκόπιμο, και συμφωνήσαμε και σε αυτό, να συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις μας», είπε.
Σύμφωνα με δηλώσεις της ρωσικής πλευράς, η Ουκρανία ζήτησε να υπάρξει απευθείας συνάντηση των ηγετών των δύο χωρών, Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Βλαντίμιρ Πούτιν, χωρίς να διευκρινίζεται αν αυτό το ενδεχόμενο έγινε αποδεκτό.
Η ρωσική αντιπροσωπεία δήλωσε «ικανοποιημένη από τα αποτελέσματα των συνομιλιών» και ανακοίνωσε πρόθεση να συνεχιστεί η διαπραγματευτική διαδικασία. Ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο της συνέχισης των διαπραγματεύσεων, κάθε πλευρά θα κληθεί να καταθέσει αναλυτικά τη δική της πρόταση για μια μελλοντική κατάπαυση του πυρός.
Ανακοίνωσε επίσης ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία με την Ουκρανία για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων, μόλις κάθε πλευρά παρουσιάσει αναλυτικά το σχέδιό της για μια μελλοντική κατάπαυση του πυρός.
Η πρόταση που απέρριψε η Μόσχα και η απειλή στο Κίεβο
Ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας στη συνάντηση με Ουκρανούς εκπροσώπους στην Κωνσταντινούπολη, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, απέρριψε την πρόταση του Κιέβου να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις μόνο μετά από κατάπαυση του πυρός.
«Ο πόλεμος και οι διαπραγματεύσεις πάνε πάντα χέρι-χέρι στην ιστορία», είπε ο Μεντίνσκι. Σχολιάζοντας το περιεχόμενο των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη, ο Ρώσος εκπρόσωπος δήλωσε ότι «ήταν πολύ σημαντικό να θυμηθούμε τι συμφωνήσαμε στο Γόμελ στα τέλη Φεβρουαρίου 2022».
«Πώς θα μπορούσαν να είχαν τελειώσει όλα αυτά αν η Ουκρανία είχε συμφωνήσει στην ειρήνη στα τέλη Φεβρουαρίου; Δεν συμφώνησαν, άργησαν και μετά από αυτό το επόμενο στάδιο των συμφωνιών ήταν ήδη στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν κάπως πιο δύσκολο σε σχέση με την πραγματικότητα επί του πεδίου από αυτό που προτάθηκε στο Γόμελ (σ.σ. Λευκορωσία). Αλλά, δυστυχώς, η διαδικασία της Κωνσταντινούπολης διαταράχθηκε επίσης λόγω άμεσης παρέμβασης από τη Δύση», δήλωσε ο Μεντίνσκι.
Η Ρωσία απείλησε την Ουκρανία με «αιώνιο πόλεμο» κατά τη διάρκεια των άμεσων ειρηνευτικών συνομιλιών που πραγματοποιήθηκαν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το Sky News επικαλούμενο σχετική πηγή.
Η πηγή ανέφερε στο βρετανικό δίκτυο ότι οι Ρώσοι δεν ήταν έτοιμοι να συζητήσουν τις τεχνικές λεπτομέρειες μιας εκεχειρίας και περίμεναν την έγκριση των ανωτέρων τους.
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, φέρεται να δήλωσε προς την ουκρανική αντιπροσωπεία, σύμφωνα με το περιοδικό Economist: «Δεν θέλουμε πόλεμο, αλλά είμαστε έτοιμοι να πολεμήσουμε για ένα, δύο, τρία χρόνια – όση ώρα χρειαστεί. Πολεμήσαμε με τη Σουηδία για 21 χρόνια. Εσείς πόσο καιρό είστε έτοιμοι να πολεμήσετε; Και στα εδάφη που κατακτήσαμε από τη Σουηδία, χτίσαμε την Αγία Πετρούπολη».
Χωρίς Πούτιν και Τραμπ
Αξιοσημείωτο είναι πως, παρά τη ρητορική περί αναγκαιότητας υψηλόβαθμης συνάντησης, τόσο ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν όσο και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ – ο οποίος έχει εμπλακεί με δηλώσεις στη διεθνή συζήτηση για τον πόλεμο – απουσίαζαν από τη διαδικασία. Και οι δύο, την ίδια ώρα, δήλωναν δημοσίως πως είναι «χωρίς αμφιβολία αναγκαία» μια απευθείας μεταξύ τους επαφή, σκιάζοντας έτσι την πρωτοβουλία της Κωνσταντινούπολης.
Η συνάντηση χαρακτηρίστηκε από την τουρκική πλευρά ως τεχνικού χαρακτήρα, με στόχο τη δημιουργία του απαραίτητου πλαισίου ώστε, σε μεταγενέστερο στάδιο, να υπάρξει πολιτική διαπραγμάτευση σε επίπεδο ηγετών. Αν και δεν δόθηκαν λεπτομέρειες για το περιεχόμενο των συνομιλιών, η πραγματοποίησή τους από μόνη της θεωρείται θετικό βήμα προς την επανεκκίνηση της διπλωματικής διαδικασίας, έστω και υπό αβέβαιες συνθήκες.
Ζελένσκι: Πλήρης, έντιμη και άνευ όρων εκεχειρία - Ο Πούτιν φοβήθηκε να έρθει στις συνομιλίες
Σαφές και αποφασιστικό μήνυμα προς τη Μόσχα έστειλε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, από το βήμα της 6ης Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, που διεξάγεται για πρώτη φορά στα Τίρανα.
Κεντρικό αίτημα του Ουκρανού προέδρου αποτέλεσε η «πλήρης, άνευ όρων και έντιμη κατάπαυση του πυρός», την οποία χαρακτήρισε ως πρώτη και άμεση προτεραιότητα για την Ουκρανία.
«Αυτό πρέπει να συμβεί αμέσως, ώστε να σταματήσουν οι σκοτωμοί, οι επιθέσεις και για να τεθεί το θεμέλιο της διπλωματικής διαδικασίας», τόνισε με έμφαση ο Ζελένσκι, αναδεικνύοντας την επιτακτική ανάγκη για αποκλιμάκωση των εχθροπραξιών και επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Αναφερόμενος σε πρόσφατες διπλωματικές διεργασίες, ο Ουκρανός πρόεδρος υποστήριξε ότι υπήρξε πραγματική ευκαιρία για πρόοδο, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως «αν ρωσική αντιπροσωπεία στην Κωνσταντινούπολη συμφωνούσε σε μια κατάπαυση του πυρός, τότε θα ήταν ξεκάθαρο πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν λαμβάνει σοβαρά τη διπλωματία».
Αντίθετα, όπως υπογράμμισε, η άρνηση συμμετοχής ή συμβιβασμού αποτελεί απόδειξη περιφρόνησης απέναντι σε κάθε ειρηνευτική προσπάθεια.
Στην εισαγωγή της τοποθέτησής του, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι ο πόλεμος που εξαπέλυσε η Ρωσία πρέπει να τελειώσει «τάχιστα και με δίκαιο τρόπο», αφήνοντας αιχμές για την απουσία του Ρώσου προέδρου από την ενδεχόμενη ειρηνευτική πρωτοβουλία στην Τουρκία.
«Αυτήν την εβδομάδα υπήρχε μια ευκαιρία να γίνουν θαρραλέα βήματα για τον τερματισμό του πολέμου, εάν ο κύριος Πούτιν δεν φοβόταν να προσέλθει στην Τουρκία», σημείωσε, θέτοντας εμμέσως πλην σαφώς το ερώτημα για τις πραγματικές προθέσεις της Μόσχας.
Επικοινωνία Ζελένσκι, Μακρόν, Μερτς, Στάρμερ, Τουσκ με Τραμπ
Οι ηγέτες της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ, της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντήθηκαν σήμερα στα Τίρανα, στο περιθώριο της συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, αφού ολοκληρώθηκε ο πρώτος γύρος των ρωσοουκρανικών συνομιλιών στην Τουρκία.
Σύμφωνα με έναν εκπρόσωπο της ουκρανικής προεδρίας, τον Σέρχιι Νικιφόροφ, κατά τη διάρκεια αυτής της συνάντησης οι ηγέτες επικοινώνησαν τηλεφωνικά με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Ζελένσκι μετά την επικοινωνία με Τραμπ: Θα κάνουμε ταχύτερα βήματα για ειρήνη
Η Ουκρανία είναι έτοιμη να κάνει ταχύτερα δυνατά βήματα για την ειρήνη, δήλωσε ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του ίδιου και Ευρωπαίων ηγετών με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
«Η θέση μας είναι – αν οι Ρώσοι απορρίψουν μια πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός και τον τερματισμό των δολοφονιών, πρέπει να ακολουθήσουν ισχυρές κυρώσεις», δήλωσε ο Ζελένσκι με ανάρτησή του στο X.
«Η πίεση στη Ρωσία πρέπει να διατηρηθεί μέχρι η Ρωσία να είναι έτοιμη να τερματίσει τον πόλεμο».
Μακρόν και Στάρμερ: Απαράδεκτη η στάση της Ρωσίας
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ χαρακτήρισαν «απαράδεκτη» τη στάση της Ρωσίας στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις της Κωνσταντινούπολης, μετά τις συνομιλίες που είχαν με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στα Τίρανα.
Ο Μακρόν είπε ότι είναι «απαράδεκτο» το γεγονός ότι η Ρωσία και πάλι δεν απάντησε στην έκκληση των Αμερικανών και των Ευρωπαίων για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία. «Για δεύτερη φορά η Ρωσία, ο πρόεδρος Πούτιν, δεν απαντά στα αιτήματα που διατύπωσαν οι Αμερικανοί, με τη στήριξη της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων», είπε ο Γάλλος πρόεδρος.
Ο Στάρμερ είπε ότι ήδη οι ηγέτες «ευθυγραμμίζουν» την απάντησή τους. «Η ρωσική στάση είναι σαφώς απαράδεκτη και αυτό δεν συμβαίνει για πρώτη φορά», πρόσθεσε, στην κοινή ανακοίνωσή του με τους άλλους ηγέτες. «Και ως αποτέλεσμα της συνάντησης με τον πρόεδρο Ζελένσκι και της συζήτησης με τον πρόεδρο Τραμπ, τώρα ευθυγραμμίζουμε και συντονίζουμε τις απαντήσεις μας και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε», πρόσθεσε.
Φιντάν για συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας: Σημαντική μέρα για την παγκόσμια ειρήνη
Στα αποτελέσματα των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ των αντιπροσωπειών Ρωσίας και Ουκρανίας, αναφέρθηκε ο Τούρκους υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν.
Η ανάρτηση του Χακάν Φιντάν:
Σήμερα ήταν μια σημαντική μέρα για την παγκόσμια ειρήνη. Ως αποτέλεσμα έντονων διπλωματικών προσπαθειών, οι αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας πραγματοποίησαν συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη, με τη μεσολάβηση της Τουρκίας.
Ως αποτέλεσμα της συνάντησης, συμφώνησαν να ανταλλάξουν χίλια άτομα από κάθε χώρα ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Συμφώνησαν επίσης να κοινοποιήσουν εγγράφως στην άλλη πλευρά τους όρους που θα καθιστούσαν δυνατή την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός. Τα μέρη συμφώνησαν επίσης κατ’ αρχήν να συναντηθούν εκ νέου.
Ως Τουρκία, θα συνεχίσουμε να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να καταστεί δυνατή η επίτευξη διαρκούς ειρήνης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Φον ντερ Λάιεν: Νέο πακέτο στοχευμένων κυρώσεων κατά της Ρωσίας
Την προετοιμασία ενός νέου, ενισχυμένου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας ανακοίνωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για εντατικοποίηση της πίεσης προς το Κρεμλίνο, καθώς οι διπλωματικές προσπάθειες μεταξύ Μόσχας και Κιέβου εξακολουθούν να παραμένουν ατελέσφορες.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους κατά την άφιξή της στην 6η Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στα Τίρανα, η επικεφαλής της Κομισιόν δήλωσε ότι «η ΕΕ επιθυμεί την ειρήνη, αλλά για να την πετύχουμε πρέπει να συνεχίσουμε να ασκούμε πίεση».
Όπως τόνισε, το νέο πακέτο μέτρων που εξετάζεται είναι πιο φιλόδοξο και στοχευμένο από τα προηγούμενα, αποσκοπώντας σε καίριους τομείς της ρωσικής οικονομίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, οι προτάσεις περιλαμβάνουν περιορισμούς στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream, αυστηρότερα μέτρα στον τραπεζικό τομέα, καθώς και παρεμβάσεις στον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» πετρελαιοφόρων, που χρησιμοποιεί η Ρωσία για να παρακάμπτει τις διεθνείς κυρώσεις.
Τα συγκεκριμένα πλοία, των οποίων η ιδιοκτησία και η ασφαλιστική κάλυψη παραμένουν συχνά αδιευκρίνιστες, έχουν μπει στο μικροσκόπιο της Ε.Ε. ως βασικός μηχανισμός παραβίασης των περιορισμών.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να επανεξετάσει και το ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό αργό πετρέλαιο, το οποίο είχε θεσπιστεί σε επίπεδο G7, με στόχο την περαιτέρω αποδυνάμωση των ρωσικών εσόδων από εξαγωγές.
