Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας διέψευσε κατηγορηματικά τις καταγγελίες ότι τρία μαχητικά αεροσκάφη του παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας, έπειτα από την αναχαίτισή τους από καταδιωκτικά του ΝΑΤΟ την Παρασκευή (19/9).
Σύμφωνα με τη Μόσχα, στις 19 Σεπτεμβρίου τρία MiG-31 πραγματοποίησαν προγραμματισμένη πτήση από την Καρέλια με προορισμό αεροδρόμιο στην περιφέρεια Καλίνινγκραντ, ρωσικό θύλακο ανάμεσα στη Λιθουανία και την Πολωνία. Το υπουργείο υπογράμμισε μέσω Telegram πως η πτήση έγινε με πλήρη τήρηση των διεθνών κανόνων και «χωρίς παραβίαση συνόρων τρίτων κρατών», γεγονός που, όπως αναφέρει, επιβεβαιώθηκε από τα διαθέσιμα συστήματα ελέγχου.
Το υπουργείο πρόσθεσε πως τα ρωσικά μαχητικά δεν ξέφυγαν από το καθορισμένο σχέδιο πτήσης ούτε εισήλθαν στον εσθονικό εναέριο χώρο. Επισήμανε επίσης ότι τα αεροσκάφη κινήθηκαν πάνω από διεθνή ύδατα στη Βαλτική Θάλασσα, σε απόσταση άνω των τριών χιλιομέτρων από τη νήσο Βάιντλο στον Κόλπο της Φινλανδίας.
Από την πλευρά της, η Εσθονία έκανε λόγο για πρωτοφανή πρόκληση και ανακοίνωσε πως ζήτησε από το ΝΑΤΟ την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού, που προβλέπει διαβουλεύσεις σε περίπτωση που κάποιο κράτος-μέλος θεωρεί ότι απειλείται η ασφάλειά του.
Το επεισόδιο εντάσσεται στη συνεχιζόμενη κλιμάκωση μεταξύ της Ρωσίας και των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, περίπου είκοσι ρωσικά drones εισήλθαν στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, με τρία από αυτά να καταρρίπτονται από πολωνικά και ολλανδικά F-35 — εξέλιξη που χαρακτηρίστηκε άνευ προηγουμένου από την ίδρυση του ΝΑΤΟ το 1949. Ακολούθως, και η Ρουμανία κατήγγειλε παραβίαση του δικού της εναέριου χώρου από ρωσικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος.
Οι προειδοποιήσεις Τραμπ
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αντέδρασε σε νέες κινήσεις της Μόσχας, οι οποίες συνέπεσαν με τις προσπάθειές του να διατηρήσει ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με τον Ρώσο ηγέτη Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο Τραμπ έχει εγκαταλείψει τη στρατηγική της περιόδου Μπάιντεν, που προέβλεπε την αποστολή στρατιωτικού εξοπλισμού και πυρομαχικών δισεκατομμυρίων στην Ουκρανία, επιλέγοντας αντί αυτού την πώληση οπλισμού σε Ευρωπαίους συμμάχους ώστε εκείνοι να ενισχύσουν το Κίεβο.
Μιλώντας από το Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ δήλωσε την Παρασκευή ότι θα ενημερωθεί για την εισβολή μέσα στην ημέρα, χωρίς να δεσμευτεί για την άμεση αντίδραση των Ηνωμένων Πολιτειών. «Θα πρέπει να το εξετάσω», ανέφερε. «Θα ενημερωθώ σύντομα και θα τοποθετηθώ αργότερα. Δεν μου αρέσει όταν συμβαίνει αυτό. Μπορεί να εξελιχθεί σε **μεγάλο πρόβλημα», τόνισε.
Η Εσθονία ζητά την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ
Ο πρωθυπουργός της Εσθονίας, Κρίστεν Μίχαλ, χαρακτήρισε την παραβίαση από τα ρωσικά αεροσκάφη «εντελώς απαράδεκτη» και ανακοίνωσε ότι το Ταλίν κατέθεσε επίσημο αίτημα για την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, που προβλέπει διαβουλεύσεις σε περίπτωση απειλής κατά κράτους-μέλους.
Η κυβέρνηση της Εσθονίας κάλεσε επίσης τον Ρώσο επιτετραμμένο, ενώ η Κάγια Κάλλας, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και πρώην πρωθυπουργός, μίλησε για μια «εξαιρετικά επικίνδυνη πρόκληση». Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών Μάργκους Τσάκνα, τα ρωσικά MiG παρέμειναν στον εσθονικό εναέριο χώρο για περίπου 12 λεπτά πάνω από τον Κόλπο της Φινλανδίας, σε μια «άνευ προηγουμένου και προκλητική εισβολή».
Συναγερμός στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ
Η ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ βρίσκεται σε υψηλή επιφυλακή, έπειτα από την πρωτοφανή απόφαση να καταρριφθούν ρωσικά drones που παραβίασαν τον πολωνικό εναέριο χώρο νωρίτερα αυτόν τον μήνα — η πρώτη τέτοια ενέργεια από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία το 2022.
Η Συμμαχία ενίσχυσε την άμυνά της με την ανάπτυξη πρόσθετων συστημάτων αεράμυνας και μαχητικών αεροσκαφών, στο πλαίσιο της επιχείρησης «Eastern Sentry». Στις 10 Σεπτεμβρίου, η Πολωνία είχε επίσης ζητήσει διαβούλευση με το ΝΑΤΟ μετά από ανάλογο περιστατικό.
Την ίδια ώρα, η Ρωσία ολοκλήρωσε τον κύκλο στρατιωτικών ασκήσεων Zapad σε συνεργασία με τη Λευκορωσία, τις πρώτες μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
«Η επιχείρηση ‘Eastern Sentry’ συνδυάζει αεροπορική και χερσαία άμυνα, προσφέροντας μια πιο συνεκτική στάση προστασίας», τόνισε ο αξιωματούχος Ο’ Ντόνελ.
Στην Πολωνία, η Συνοριοφυλακή κατήγγειλε παράλληλα «προκλητική συμπεριφορά» της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας, αναφέροντας ότι δύο ρωσικά μαχητικά πέταξαν χαμηλά κοντά σε πλατφόρμα πετρελαίου της Orlen SA στη Βαλτική Θάλασσα.
