Σημαντικά και απολύτως μετρήσιμα οφέλη προκύπτουν για τη χώρα από τη νέα πρόωρη αποπληρωμή δημοσίου χρέους ύψους 5,29 δισ. ευρώ, η οποία προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί στις 15 Δεκεμβρίου.
Το «πράσινο φως» άναψαν την περασμένη Τρίτη ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), αποδεχόμενοι το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για πρόωρη εξόφληση μέρους των δανείων GLF (Greek Loan Facility) από το 1ο Πρόγραμμα Στήριξης.
Με την πρόωρη εξόφληση, αντί από το 2031 και μετά, το ελληνικό Δημόσιο:
- μειώνει ταχύτερα το συνολικό χρέος,
- περιορίζει τον μελλοντικό κίνδυνο αύξησης επιτοκίων,
- ενώ παράλληλα απαλλάσσει άμεσα τον Προϋπολογισμό από τόκους ύψους 1,6 δισ. ευρώ, που προβλέπονταν να καταβληθούν από το 2026 και έπειτα.
Σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ESM, Pierre Gramegna, η κίνηση αυτή στέλνει ισχυρό θετικό μήνυμα στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Πρακτικά, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέες αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας το 2026, ενισχύοντας περαιτέρω τη θέση της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα, όπου επέστρεψε μετά από 15 χρόνια.
Η νέα πρόωρη εξόφληση αφορά τα διακρατικά δάνεια GLF, συνολικού ύψους 52,9 δισ. ευρώ, τα οποία χορηγήθηκαν το 2010 στο πλαίσιο της πρώτης χρηματοδοτικής στήριξης της Ελλάδας από 14 χώρες της Ευρωζώνης.
Το ελληνικό Δημόσιο προχωρά πλέον σε επιπλέον πρόωρη πληρωμή 5,29 δισ. ευρώ, ποσό που κανονικά θα εξοφλούνταν στα έτη 2033 έως 2041.
Πρόκειται για περίπου το ένα δέκατο των δανείων GLF που χορηγήθηκαν τη διετία 2010–2013.
Πώς δημιουργείται το όφελος των 1,6 δισ. ευρώ
Τα δάνεια GLF επιβαρύνονται με κυμαινόμενο επιτόκιο, το οποίο σήμερα διαμορφώνεται μεταξύ 2,3% και 2,4%, ενώ το 2024 ξεπέρασε και το 3%.
Μόνο για τα 5,29 δισ. ευρώ που αποπληρώνονται τώρα:
- Έχουν ήδη καταβληθεί πάνω από 1,8 δισ. ευρώ σε τόκους από το 2010.
- Με την πρόωρη διαγραφή τους, μηδενίζεται κάθε μελλοντική επιβάρυνση.
Ο Κρατικός Προϋπολογισμός ελαφρύνεται άμεσα κατά περίπου 140 εκατ. ευρώ τον χρόνο, για μέση υπολειπόμενη διάρκεια 12 ετών, οδηγώντας σε συνολικό όφελος 1,6 δισ. ευρώ έως το 2041.
Με απλά λόγια, με μία πράξη:
- εξοφλείται κεφάλαιο 5,29 δισ. ευρώ,
- και διαγράφονται επιπλέον τόκοι άνω του 1,6 δισ. ευρώ.
Ήδη 3,5 δισ. λιγότερα σε τόκους
Η στρατηγική δεν είναι μεμονωμένη. Από το 2022 έως το 2024, η Ελλάδα προχώρησε σε τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων ύψους 15,9 δισ. ευρώ, που με τη νέα κίνηση αγγίζουν πλέον τα 20,1 δισ. ευρώ.
Παράλληλα:
- Εξοφλήθηκαν 7,9 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ,
- Με αποτέλεσμα την πλήρη διαγραφή του χρέους στο Ταμείο.
Συνολικά:
- Έχουν αποπληρωθεί πρόωρα 29 δισ. ευρώ σε κεφάλαιο,
- Και έχουν διαγραφεί 3,5 δισ. ευρώ σε τόκους, ποσό που αυξάνεται όσο συνεχίζεται η στρατηγική.
Η πρόωρη αποπληρωμή γίνεται μέσω του ειδικού λογαριασμού ταμειακών διαθεσίμων, που δημιουργήθηκε στο τέλος των Μνημονίων αποκλειστικά για τη διαχείριση του χρέους.
Από τον λογαριασμό αυτό έχουν ήδη δοθεί 29 δισ. ευρώ, ενώ το 2025 αναμένεται να ξεπεράσει τα 35 δισ. ευρώ σε αποθεματικό.
Σύμφωνα με τους κανόνες της Eurostat και του Συμφώνου Σταθερότητας:
- Οι αποπληρωμές χρέους είναι χρηματοοικονομικές πράξεις και δεν επηρεάζουν το έλλειμμα ή το πρωτογενές πλεόνασμα.
- Αντίθετα, οι παροχές, οι μισθοί και οι συντάξεις επιβαρύνουν το έλλειμμα και το χρέος.
Επομένως, τα συγκεκριμένα κεφάλαια δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για δημοσιονομικές παροχές, αλλά μόνο για μείωση χρέους και τόκων, δημιουργώντας μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό χώρο για βιώσιμες πολιτικές υπέρ των επόμενων γενεών.
