Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας αναμένεται να επιχειρήσουν να «ενισχύσουν» το αμερικανικό ειρηνευτικό πλαίσιο για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία, όπως δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ λίγο πριν την έναρξη της συνόδου κορυφής στη Νότια Αφρική.
Η G20 ξεκινά μία ημέρα μετά την προειδοποίηση του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος έκανε λόγο για «μία από τις πιο δύσκολες στιγμές» της χώρας του, καθώς το Κίεβο πιέζεται να αποδεχτεί ένα σχέδιο που, σύμφωνα με το BBC, μοιάζει να ευνοεί την Μόσχα.
Ο Ζελένσκι μίλησε τηλεφωνικά με τον Στάρμερ, αλλά και τους ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας, με τον Βρετανό πρωθυπουργό να διαμηνύει ότι οι «φίλοι και εταίροι» της Ουκρανίας παραμένουν δεσμευμένοι σε μια «διαρκή ειρήνη».
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στη G20 δεν θα παρευρεθούν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ούτε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν.
Οι βασικές προβλέψεις του αμερικανικού σχεδίου
Το σχέδιο των ΗΠΑ περιλαμβάνει προτάσεις που το Κίεβο έχει ήδη απορρίψει στο παρελθόν:
- παραχώρηση των ανατολικών περιοχών που ελέγχει σήμερα,
- σημαντική μείωση του μεγέθους του ουκρανικού στρατού,
- δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Η Ουάσινγκτον πιέζει το Κίεβο να συμφωνήσει, στέλνοντας ακόμη και κορυφαίους αξιωματούχους του Πενταγώνου στην Ουκρανία για συζητήσεις.
Αυξανόμενη ανησυχία στην Ευρώπη
Στην Ευρώπη επικρατεί εμφανής νευρικότητα, με την επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας, να προειδοποιεί ότι η αποδοχή ενός τέτοιου σχεδίου αποτελεί «πολύ επικίνδυνη στιγμή».
Όπως είπε, «όλοι θέλουμε να τελειώσει ο πόλεμος, αλλά έχει σημασία πώς θα τελειώσει. Η Ρωσία δεν έχει κανένα νομικό δικαίωμα να απαιτεί παραχωρήσεις».
Παρά ταύτα, ο Στάρμερ τόνισε ότι οι ηγέτες της G20 θα εξετάσουν τρόπους ενίσχυσης του αμερικανικού πλαισίου, υποστηρίζοντας «την προσπάθεια του προέδρου Τραμπ για ειρήνη».
Η δυναμική Ουάσινγκτον – Κίεβο – Μόσχα
Ο Τραμπ, σε πρόσφατη ομιλία του, προειδοποίησε ότι η Ουκρανία κινδυνεύει να χάσει επιπλέον εδάφη σύντομα και ότι ο Ζελένσκι «θα πρέπει να εγκρίνει» το ειρηνευτικό σχέδιο. Μάλιστα, έδωσε προθεσμία μέχρι την προσεχή Πέμπτη (27/11) για απάντηση.
Το Κίεβο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα εξελιγμένα αμερικανικά οπλικά συστήματα και τις πληροφορίες που λαμβάνει από την Ουάσινγκτον.
Στη Μόσχα, ο Πούτιν επιβεβαίωσε ότι το Κρεμλίνο έχει λάβει το αμερικανικό σχέδιο και ότι μπορεί να αποτελέσει «βάση» συζήτησης, αν και υπογράμμισε ότι δεν υπάρχουν ακόμη τεχνικές διαπραγματεύσεις.
Η θέση του Ζελένσκι και οι πιέσεις
Σε διάγγελμα από το προεδρικό γραφείο, ο Ζελένσκι προειδοποίησε ότι η χώρα του δέχεται «μεγάλη πίεση, με στόχο την αποδυνάμωση και τη διαίρεσή της». Επισήμανε ότι η Ουκρανία θα παρουσιάσει «εναλλακτικές προτάσεις» στους εταίρους της.
Ο Λευκός Οίκος διέψευσε ότι το Κίεβο αποκλείστηκε από τη διαμόρφωση του σχεδίου, με Αμερικανό αξιωματούχο να αναφέρει ότι αυτό προέκυψε μετά από συζητήσεις με τον επικεφαλής ασφαλείας της Ουκρανίας, Ρουστέμ Ουμέροφ.
Τι προβλέπει το διαρρεύσαν έγγραφο
Το αμερικανικό σχέδιο φέρεται να προτείνει:
- Απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από το ανατολικό Ντονέτσκ.
- De facto ρωσικό έλεγχο σε Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ και στην ήδη προσαρτημένη Κριμαία.
- «Αξιόπιστες εγγυήσεις ασφάλειας» για το Κίεβο (χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες).
- Δέσμευση ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει ξανά σε γειτονικές χώρες.
- Μη περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ.
- Επανένταξη της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία, μέσω άρσης κυρώσεων και επιστροφής στην ομάδα των G7, που θα ξαναγίνει G8.
Η Ρωσία ελέγχει σήμερα περίπου το 20% της ουκρανικής επικράτειας και συνεχίζει αργά την προέλασή της σε διάφορα σημεία του μετώπου.
