Η πραξικοπηματική απόπειρα εκδίωξης του αρχιεπισκόπου Δαμιανού, οι σφοδρές αντιπαραθέσεις και η αποκατάσταση της τάξης στην Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο όρος Σινά ομοιάζουν με ένα ατελείωτο εκκλησιαστικό «Game of Thrones» που συγκρούονται πολλαπλά συμφέροντα. Παρά ταύτα, τις τελευταίες ημέρες φαίνεται να λησμονείται ότι η πραγματική αιτία των δεινών της Μονής δεν είναι οι ηγετικές φιλοδοξίες ή οι συνωμοσίες ορισμένων μοναχών, αλλά η ανέντιμη στάση της Αιγύπτου, σε μια υπόθεση που ουσιαστικά αρχίζει να ξεδιπλώνεται τον Φεβρουάριο του 2025.
Τότε, ελληνική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον γενικό γραμματέα Θρησκευμάτων, Γιώργο Καλαντζή, συναντήθηκε στο Κάιρο με αιγυπτιακή αντιπροσωπεία υπό τον κυβερνήτη του Νοτίου Σινά, υποστράτηγο Χαλέντ Μουμπάρακ. Η αιγυπτιακή πλευρά, που είχε και την ιδέα για τον εξωδικαστικό διακανονισμό, παρουσίασε το κείμενο στο οποίο είχαν καταλήξει ο κ. Μουμπάρακ με τον αρχιεπίσκοπο Δαμιανό. Στον διακανονισμό εξασφαλιζόταν τόσο η νομική προσωπικότητα της Μονής όσο και το ιδιοκτησιακό/περιουσιακό καθεστώς της· γινόταν δηλαδή μια αποτύπωση όσων δήλωνε επί τόσα έτη το Κάιρο στην UNESCO για το μνημείο.
Δίχως να έχει υπογραφεί ο διακανονισμός, στις αρχές Μαΐου πραγματοποιείται στην Αθήνα η συνεδρίαση του πρώτου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος και Αιγύπτου. Ο πρόεδρος, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, μιλάει με όμορφα λόγια για τη Μονή δημοσίως, ενώ στις συνομιλίες διαβεβαιώνει ότι η υπογραφή έπεται άμεσα. Αντ’ αυτού, στα τέλη του ίδιου μήνα η αιγυπτιακή δικαιοσύνη εκδίδει απόφαση με την οποία η (αμύθητη) περιουσία της Μονής περνά στο αιγυπτιακό κράτος, ενώ δεν αναγνωρίζεται σε αυτή ούτε κυριότητα επί των λατρευτικών χώρων της.
Η υπόθεση, δεδομένης και της ταυτοτικής πτυχής της, χτύπησε «κόκκινο» εν Ελλάδι. Άμεσα, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ο κ. Καλαντζής και άλλοι μετέβησαν στην Αίγυπτο (αρχές Ιουνίου). Εκεί, σύμφωνα με πληροφορίες του «Μανιφέστο», ο κ. Γεραπετρίτης διεξήγαγε μια πολύ καλή όσο και σκληρή διαπραγμάτευση, αντικρούοντας και καταρρίπτοντας όλα τα επιχειρήματα των Αιγυπτίων, οι οποίοι είτε επικαλούνταν τη δικαστική απόφαση είτε επαναλάμβαναν «είμαστε κυρίαρχο κράτος».
«Ήρθα να κάνουμε πολιτική συζήτηση, όχι νομική», «είμαι καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, όχι πρωτοετής φοιτητής» ήταν από τις χαρακτηριστικές αναφορές του υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος προς έκπληξη των παρευρισκομένων κούνησε το ΦΕΚ με το οποίο το ελληνικό κράτος παραχώρησε το Ιμαρέτ (εμβληματικό οθωμανικό μνημείο) στην Καβάλα στο αιγυπτιακό κράτος, ζητώντας τους να πράξουν κάτι αντίστοιχο με τη Μονή στον Σινά.
Εν συνεχεία, η ελληνική Βουλή αναγνώρισε στα τέλη Ιουλίου νομική προσωπικότητα στη Μονή του Σινά στη χώρα μας, προκειμένου να διευκολύνει την αιγυπτιακή πλευρά στους χειρισμούς στο εσωτερικό της.
Και ενώ αναμενόταν η επίσκεψη του Αιγύπτιου ΥΠΕΞ στην Αθήνα (6 Αυγούστου), ορισμένοι μοναχοί, υπό τους Ησύχιο Μοχάμεντ, Νύμφωνα και Σοφρώνιο, επιχείρησαν να ανατρέψουν/αποπέμψουν αντιθεσμικά και παράνομα τον Δαμιανό. Οι εσωτερικές εξελίξεις στη Μονή πάγωσαν τις διεργασίες για την εξεύρεση λύσης, κάτι που κάνει τους αρμόδιους αξιωματούχους να θεωρούν ότι πίσω από το πραξικόπημα ενδέχεται να υπάρχει αιγυπτιακός δάκτυλος.
Το σενάριο περί αιγυπτιακού δάκτυλου ενισχύεται από το γεγονός ότι ο αρχιεπίσκοπος είχε γνωστοποιήσει πως στις 7 Σεπτεμβρίου 2025, και αφού θα είχε υπογραφεί η συμφωνία με το αιγυπτιακό κράτος (την οποία μόνο αυτός μπορεί να υπογράψει), θα παραιτούνταν, ώστε να κινηθούν οι διαδικασίες αντικατάστασής του. «Ποιος ο λόγος της βιασύνης των στασιαστών;» διερωτώντο οι χειριστές του ζητήματος.
Μετά το επιχειρούμενο πραξικόπημα, ο κ. Δαμιανός επέστρεψε στη Μονή, όπου του ασκήθηκαν πιέσεις και υπέστη προπηλακισμούς για να παραιτηθεί. Ωστόσο, ο 91χρονος –στον οποίο οι στασιαστές καταλογίζουν άνοια– αποδείχθηκε πολύ πιο «επιχειρησιακός».
Στις 26 Αυγούστου επέστρεψε στη Μονή συνοδεία μοναχών-υποστηρικτών του, Βεδουίνων και των Αιγύπτιων δικηγόρων του. Με συντονισμένες και ξεχωριστές επισκέψεις στα κελιά των στασιαστών μοναχών, τους ζητήθηκε να αποχωρήσουν, όπερ και εγένετο και δίχως βιαιοπραγίες.
«Με τη βοήθεια της Αγίας Αικατερίνης και της Παναγίας αποκαταστάθηκε η τάξη και η νομιμότητα στην Ιερά Μονή μας. Ήδη όμως απειλείται και η ζωή μου. Παρακαλώ τόσο την αιγυπτιακή κυβέρνηση, της οποίας τυγχάνω πολίτης, όσο και την ελληνική, να με προστατέψουν από κάθε ενδεχόμενο κίνδυνο», τόνισε ο αρχιεπίσκοπος.
Την επομένη, οι στασιαστές επιχείρησαν να εισβάλουν στη Μονή, αλλά δεν τα κατάφεραν. Στη συνέχεια δημοσιοποίησαν ένα υπόμνημα που κατηγορούσαν τον αρχιεπίσκοπο για απουσία από τη Μονή, συγκατοίκηση και ανάμειξη τρίτου προσώπου (την αποκλειστική νοσοκόμα του) καθώς και για οικονομική κακοδιαχείριση.
«Ο Δαμιανός έχει το μοναστήρι. Αυτό δεν μπορεί να αλλάξει πλέον», τόνιζαν στο «Μανιφέστο» ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, εκφράζοντας την προσδοκία τους ότι το Κάιρο θα εγκαταλείψει την παρελκυστική τακτική ώστε να επιλυθεί άμεσα το θέμα διασφαλίζοντας τη νομική προσωπικότητα της Μονής, το ιδιοκτησιακό καθεστώς και τις άδειες παραμονής των μοναχών.
