Εννέα χρόνια από τη μαύρη ημέρα: Οταν ο Τσίπρας έβαζε capital controls και η χώρα έφτανε ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία. Το βράδυ της 25ης Ιανουαρίου του 2015 η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα έβγαζε τον κόσμο στις πλατείες προκειμένου να χτυπήσει τα νταούλια για να χορέψουν οι αγορές, περιμένοντας το σκίσιμο των Mνημονίων, την κατάργηση του EΝΦΙΑ και άλλα πολλά. Φευ, 6 μήνες μετά, ο Αλέξης Τσίπρας οδηγούσε τη χώρα σε capital controls, με τις τράπεζες να κλείνουν και τα ΑΤΜs να έχουν ανώτατο όριο ανάληψης τα 60 ευρώ.
Ηταν το βράδυ της 28ης Ιουνίου όταν ελήφθη η απόφαση, αποτέλεσμα της προσπάθειας του Αλέξη Τσίπρα να… τζογάρει, να παίξει στη χώρα στα ζάρια. Είχε προηγηθεί η απόφασή του να πάει σε ένα δημοψήφισμα το οποίο αποτέλεσε τη θρυαλλίδα των εξελίξεων που οδήγησαν στο κλείσιμο των τραπεζών, στις ουρές έξω από τα ΑΤΜs, στις λιποθυμίες ηλικιωμένων και σε μια άνευ προηγουμένου κατάσταση για την Ελλάδα.
Τα capital controls επιβλήθηκαν προκειμένου να μην τιναχθεί η χώρα στον αέρα, να αποφευχθεί δηλαδή ένα μπαράζ εκροών κεφαλαίου και αναλήψεων που ήδη είχε ξεκινήσει τον Δεκέμβριο του 2014, όταν ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε ότι δεν θα στηρίξει την υποψηφιότητα του Σταύρου Δήμα για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, με στόχο να σύρει τη χώρα σε εκλογές. Αρκεί να σημειωθεί ότι το διάστημα αυτό, από τον Δεκέμβριο του 2014 μέχρι τον Ιούνιο του 2015, είχαν φύγει περίπου 45 δισ. ευρώ από τις τράπεζες, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στη λειτουργία της οικονομίας της χώρας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο κυβερνητικός του εταίρος, οι ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου, που επίσης έσκιζαν τα Μνημόνια με έναν νόμο και ένα άρθρο το πρώτο εξάμηνο του 2015, επιχείρησαν ένα blame game, εκτιμώντας πως θα στριμώξουν τους δανειστές που μετέπειτα βάπτισαν… θεσμούς για να μην ακούγεται η λέξη… τρόικα. Με τις θεωρίες… παιγνίων του Γιάνη (με ένα ν) Βαρουφάκη ενδεχομένως πίστεψαν ότι θα μεταπείσουν τους δανειστές.
Η απειλή μετατράπηκε σε ένα δημοψήφισμα το οποίο ανακοίνωσε ο Αλέξης Τσίπρας το βράδυ της 26ης Ιουνίου, κηρύσσοντας ουσιαστικά την έναρξη του 48ώρου που οδήγησε στα capital controls, αφού το αίτημα που διαβίβασε ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος εκ μέρους της κυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για αύξηση του ELA, που αποτελεί το μηχανισμό στον οποίο προσφεύγουν οι τράπεζες σε περίπτωση έλλειψης ρευστότητας, έπεσε στο κενό.
Το ίδιο το δημοψήφισμα που στάθηκε αιτία για τα capital controls, o Αλέξης Τσίπρας το χρησιμοποίησε εσωτερικά, αντέστρεψε όμως το αποτέλεσμα του προκειμένου να αποφευχθεί τελευταία στιγμή η χρεοκοπία της χώρας. Εχασε βουλευτές και για να περάσει το τρίτο Μνημόνιο χρειάστηκε να βάλουν για μια ακόμη φορά πλάτη η Νέα Δημοκρατία αλλά και το ΠΑΣΟΚ.
Η 28η Ιουνίου είναι μια μαύρη ημέρα για την Ελλάδα. Μπορεί τα capital controls να έσωσαν την κατάσταση, όμως αυτό που συνέβη στους Ελληνες παραμένει στη μνήμη των περισσοτέρων. Οι σκηνές έξω από τα ΑΤΜs, oι ουρές, οι λιποθυμίες, τα κλάματα, ο φόβος και η απόγνωση δεν μπορούν να ξεχαστούν. Ούτε φυσικά και ο λαϊκισμός, οι ψεύτικες υποσχέσεις και όλα όσα ειπώθηκαν και ουδέποτε υλοποιήθηκαν.
«Σήμερα ξημερώνει μία όμορφη μέρα», είχε δηλώσει ο Νίκος Παππάς ξημερώματα 27 Ιουνίου 2015 βγαίνοντας από το Μαξίμου, με τον Αλέξη Τσίπρα να έχει ανακοινώσει το δημοψήφισμα, ενώ ο Γιάνης Βαρουφάκης διαβεβαίωνε ότι «το να κλείσουν οι τράπεζες είναι τόσο πιθανό όσο να μην ανατείλει αύριο ο ήλιος».
Μόνο που και ο ήλιος ανέτειλε το πρωί της 29ης Ιουνίου και οι τράπεζες έκλεισαν και οι περήφανοι… διαπραγματευτές έπαιξαν με τις ζωές των πολιτών φορτώνοντας ταυτόχρονα τη χώρα με βάρη που κατά πολλούς ξεπέρασαν τα 100 δισ. ευρώ, κατ’ άλλους έφτασαν τα 200 δισ. ευρώ.
Η φράση που αποδίδεται στον πρώην υπουργό Οικονομικών «αγάπη μου, έκλεισα τις τράπεζες» και την οποία φέρεται να είπε στη σύζυγό του δεν επιβεβαιώνεται. Ομως μία εβδομάδα πριν την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, σύμφωνα με ντοκιμαντέρ, περιέγραφε αυτό που ακολούθησε. Το κατά Αλέξη Τσίπρα «ατού» και η «δημιουργική ασάφεια», σε συνδυασμό με τις… αυταπάτες, έφεραν τη χώρα ένα βήμα πριν τον γκρεμό.
Απαιτήθηκε κόπος, προηγήθηκε η αφαίμαξη της μεσαίας τάξης για να έρθει στην πορεία μια άλλη κυβέρνηση και να επαναφέρει το κύρος της χώρας, ώστε να καταστεί βιώσιμη η οικονομία, που πλέον αναπτύσσεται και μάλιστα με ρυθμό μεγαλύτερο από τις υπόλοιπες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και να αποτελεί πλέον παράδειγμα προς μίμηση, χωρίς αυτό φυσικά να συνεπάγεται ότι ο κίνδυνος έχει περάσει και ότι δύναται οποιοσδήποτε να παραβιάσει ένα δημοσιονομικά πειθαρχημένο πρόγραμμα, όπως αυτό που εφαρμόζεται σήμερα. Ενα πρόγραμμα που συνδυάζει και τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής.
* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του «Μανιφέστο»
