Ο πλωτός τερματικός σταθμός αποθήκευσης και αεροποίησης φυσικού αερίου (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη, με σημαντική γεωπολιτική σημασία τόσο για τη χώρα όσο και για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία την 1η Οκτωβρίου, σύμφωνα με ανάρτηση της Gastrade στο LinkedIn.
Η συγκεκριμένη εγκατάσταση, η οποία πρόκειται να λειτουργήσει τον επόμενο μήνα, εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο διαφοροποίησης των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού και ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας, γεγονός, που αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα στο πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης και των γεωπολιτικών εντάσεων που επικρατούν στην Ευρώπη.
Η Ευρώπη εξαρτάται σημαντικά από το ρωσικό φυσικό αέριο, γεγονός που έχει καταστεί σαφές από τις πρόσφατες γεωπολιτικές κρίσεις, όπως αυτή της Ουκρανίας. Ο FSRU της Αλεξανδρούπολης προσφέρει μια σημαντική λύση για τη μείωση αυτής της εξάρτησης, δίνοντας τη δυνατότητα εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από διάφορες περιοχές, όπως οι ΗΠΑ, το Κατάρ και άλλους μεγάλους παραγωγούς. Αυτή η διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και των γειτονικών χωρών, καθώς μειώνει την εξάρτηση από μία μόνο χώρα.
Περιφερειακός κόμβος ενέργειας & αντιμετώπιση γεωπολιτικών προκλήσεων
Η θέση της Αλεξανδρούπολης είναι στρατηγικής σημασίας, καθώς βρίσκεται στο σταυροδρόμι μεταξύ της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, καθιστώντας την ιδανικό ενεργειακό κόμβο για την περιοχή. Ο FSRU μπορεί να εξυπηρετήσει τις ενεργειακές ανάγκες τόσο της Ελλάδας όσο και άλλων χωρών, όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σερβία και η Βόρεια Μακεδονία, μέσω διασυνδέσεων με το υπάρχον δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου. Επιπλέον, οι σχεδιαζόμενες επεκτάσεις του συστήματος διασύνδεσης ενισχύουν τη θέση της Ελλάδας ως κρίσιμου ενεργειακού παίκτη στα Βαλκάνια και την Ευρώπη., ενισχύοντας τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας ως αξιόπιστου ενεργειακού εταίρου για την Ευρώπη, προσδίδοντάς της μεγαλύτερο διαπραγματευτικό πλεονέκτημα σε διεθνές επίπεδο.
Η εγκατάσταση αποκτά ιδιαίτερη σημασία υπό το πρίσμα των εντάσεων μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης, κυρίως λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των επιπτώσεων στις προμήθειες φυσικού αερίου. Ο FSRU της Αλεξανδρούπολης συμβάλλει στη σταθερότητα της ενεργειακής αγοράς της Ευρώπης, προσφέροντας μια εναλλακτική οδό προμήθειας σε περίπτωση διακοπών ή περιορισμών ροών φυσικού αερίου μέσω Ρωσίας.
Ενίσχυση των διμερών σχέσεων & της συνεργασίας
Ο σταθμός αυτός ενισχύει τις σχέσεις της Ελλάδας με ισχυρούς διεθνείς ενεργειακούς παίκτες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, που υποστηρίζουν την ανάπτυξη των υποδομών LNG στην Ανατολική Μεσόγειο και τη ΝΑ Ευρώπη. Επιπλέον, η συνεργασία της Ελλάδας με χώρες της περιοχής όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία δημιουργεί νέες ευκαιρίες για περιφερειακή οικονομική και ενεργειακή συνεργασία. Ο FSRU μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός σταθερού πλαισίου ενεργειακής συνεργασίας και να λειτουργήσει ως καταλύτης για τη σταθερότητα στα Βαλκάνια.
Ανταγωνισμός με άλλα ενεργειακά έργα
Ο πλωτός τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης ανταγωνίζεται άμεσα άλλες μεγάλες ενεργειακές υποδομές στην περιοχή, όπως οι αγωγοί TurkStream και TAP, που επίσης μεταφέρουν φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Ωστόσο, η δυνατότητα του FSRU να προμηθεύεται LNG από διάφορες πηγές του επιτρέπει να παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία και σταθερότητα στην αγορά, σε σύγκριση με τους σταθερούς αγωγούς που εξαρτώνται από συγκεκριμένους προμηθευτές. Αυτό τον καθιστά ελκυστικότερο για πολλές χώρες της περιοχής που αναζητούν να μειώσουν την ενεργειακή τους εξάρτηση.
Οικονομικές προοπτικές & ανάπτυξη
Η εγκατάσταση του FSRU στην Αλεξανδρούπολη αναμένεται να έχει θετικές οικονομικές επιπτώσεις για την τοπική οικονομία, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και ενισχύοντας την οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή. Επιπλέον, η συμμετοχή της Ελλάδας σε ενεργειακά έργα αυτού του μεγέθους αναβαθμίζει τη θέση της στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά και της παρέχει την ευκαιρία να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη μελλοντική ανάπτυξη των αγορών φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Ο πλωτός τερματικός σταθμός αποθήκευσης και αεροποίησης φυσικού αερίου της Αλεξανδρούπολης αποτελεί κρίσιμο έργο για την ενεργειακή ασφάλεια και τη γεωπολιτική σταθερότητα στην Ευρώπη και την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η στρατηγική του σημασία ξεπερνά τα ελληνικά σύνορα, καθιστώντας την Ελλάδα ενεργειακό κόμβο και ενισχύοντας την περιφερειακή της επιρροή. Με την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας, αλλάζει σημαντικά τις ενεργειακές ισορροπίες στην περιοχή, προσφέροντας μια αξιόπιστη και ευέλικτη πηγή προμήθειας φυσικού αερίου για την Ευρώπη.
*Ο Χρήστος Κουπελίδης είναι Οικονομολόγος – Σύμβουλος Επιχειρήσεων. Συνεργάτης της Products & Investment – Business Management Consulting και πρώην Διευθυντής Εισηγμένων Εταιρειών του Χρηματιστηρίου Αθηνών.