Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αντέδρασαν έντονα την Πέμπτη στις πληροφορίες για το νέο αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο που αφορά τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Το σχέδιο, σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, προβλέπει ότι το Κίεβο θα πρέπει να παραχωρήσει εδάφη και να αποδεχτεί περιορισμούς στις ένοπλες δυνάμεις του — προϋποθέσεις που οι περισσότεροι σύμμαχοι της Ουκρανίας θεωρούν όμοιες με de facto συνθηκολόγηση.
Δύο πηγές ανέφεραν στο Reuters ότι η Ουάσινγκτον έχει ήδη καταστήσει σαφές στον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι πως πρέπει να αποδεχτεί το πλαίσιο που εκπόνησαν οι ΗΠΑ. Οι πηγές ζήτησαν ανωνυμία, επικαλούμενες τη «λεπτότητα» του ζητήματος.
Η πίεση από την αμερικανική διπλωματία εντείνεται σε μια στιγμή όπου το Κίεβο αντιμετωπίζει στρατιωτικές ανατροπές στο πεδίο και πολιτικές αναταράξεις στο εσωτερικό, καθώς το ουκρανικό κοινοβούλιο απέπεμψε δύο υπουργούς εν μέσω σκανδάλου διαφθοράς.
Την ίδια ώρα, η Μόσχα επιχειρεί να υποβαθμίσει τη σημασία οποιασδήποτε νέας αμερικανικής πρωτοβουλίας. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι «δεν υπάρχει διαδικασία διαβουλεύσεων», παρά μόνο «επαφές», τονίζοντας πως κάθε ειρηνευτική συμφωνία θα πρέπει να «αντιμετωπίζει τις βασικές αιτίες της σύγκρουσης».
Θύμισε επίσης ότι η ρωσική θέση παραμένει αυτή που παρουσίασε ο Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ τον Αύγουστο.
Η Ευρώπη παίρνει αποστάσεις – «Η ειρήνη δεν μπορεί να είναι συνθηκολόγηση»
Στις Βρυξέλλες, οι ΥΠΕΞ της ΕΕ απέφυγαν να σχολιάσουν λεπτομερώς το αμερικανικό σχέδιο, το οποίο δεν έχει δημοσιοποιηθεί. Ωστόσο, το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: η Ευρώπη δεν θα στηρίξει μια συμφωνία που επιβάλλει τιμωρητικές παραχωρήσεις στο Κίεβο.
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Οι Ουκρανοί θέλουν ειρήνη — μια δίκαιη ειρήνη που σέβεται την κυριαρχία όλων. Αλλά η ειρήνη δεν μπορεί να είναι συνθηκολόγηση».
Ο Λευκός Οίκος δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί επί των πληροφοριών. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο ανέφερε στο X ότι η Ουάσινγκτον θα συνεχίσει να επεξεργάζεται «πιθανές ιδέες» για τον τερματισμό του πολέμου, επισημαίνοντας ότι μια «διαρκής ειρήνη» θα απαιτήσει «δύσκολες αλλά αναγκαίες παραχωρήσεις και από τις δύο πλευρές».
Αμερικανική στρατιωτική αντιπροσωπεία στο Κίεβο
Την Πέμπτη, υψηλόβαθμη αμερικανική αντιπροσωπεία έφτασε στο Κίεβο για να συζητήσει το σχέδιο. Την ομάδα αποτελούν ο Γραμματέας του Στρατού Νταν Ντρίσκολ, ο Αρχηγός του Επιτελείου Στρατού Ράντι Τζορτζ, ο διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη στρατηγός Κρις Ντόναχιου, και ο αρχιλοχίας Μάικλ Γουάιμερ.
Η αντιπροσωπεία συναντήθηκε με τον Ζελένσκι και τον ανώτατο ουκρανό στρατιωτικό, Ολεξάντρ Σίρσκι, ο οποίος τόνισε ότι για να εξασφαλιστεί μια δίκαιη ειρήνη, η Ουκρανία χρειάζεται:
- ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας,
- δυνατότητα πλήγματος στο βάθος της Ρωσίας,
- σταθεροποίηση της πρώτης γραμμής.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες —που δεν έχουν επιβεβαιωθεί επίσημα— το σχέδιο φέρεται να έχει συνταχθεί από τον ειδικό απεσταλμένο του προέδρου Τραμπ Στιβ Γουίτκοφ σε συνεργασία με τον Ρώσο απεσταλμένο Κιρίλ Ντμίτριεφ.