Ακριβώς δέκα χρόνια έπειτα από το ιδρυτικό συνέδριό του (Ιούλιος 2013), ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει να αναζητεί την... ταυτότητά του μέσω των παλιών βασικών συνιστωσών του! Αριστερά; Αριστερότερα; Προς το Κέντρο; Προς το ψάρεμα στα θολά νερά; Μέσα ή έξω από τη «ριζοσπαστική φωλιά»; Μπορεί τα πρωτοκλασάτα στελέχη να ανακαλύπτουν τώρα το δίλημμα «αριστερά ή Κέντρο», πλην όμως αυτή η τρικυμία εν κρανίω υπήρχε όλα αυτά τα χρόνια – και μάλιστα ερήμην τους.
«Χάσαμε ως Αριστερά ενώ επιχειρούσαμε στο Κέντρο», αποφάνθηκαν χθες διά του μανιφέστου τους οι Φίλης-Λάμπρου. Πολύ αργά για δάκρυα. Πολύ αργά και πολύ εκ των υστέρων. Προφανώς θεωρούσαν πως αρκούσε κάθε τόσο να λένε τη (ριζοσπαστική) γνώμη τους με την αυταπάτη ότι οδηγούσαν τον αρχηγό και το κόμμα στον «ίσιο δρόμο».
Ηταν, όμως, εκεί όταν, στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του Ιουλίου 2021, ο κ. Τσίπρας τούς διαβεβαίωνε πως ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να... στρίψει αριστερά για να κερδίσει το Κέντρο. Ηταν άλλη μια προσπάθειά του να φέρει σε λογαριασμό τις συνιστώσες του, να πείσει για τη στροφή προς το Κέντρο χωρίς να ενοχλήσει την αριστεροσύνη τους. Εχει μεγάλο ενδιαφέρον πώς το είχε θέσει τότε: «Ο ΣΥΡΙΖΑ για να νικήσει στις εκλογές πρέπει να κερδίσει τον μεσαίο χώρο, να στρίψει αριστερά για να κερδίσει το Κέντρο, με ριζοσπαστικό, ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο πρόγραμμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κερδίσει αυτό που ονομάζουμε μεσαίο χώρο. Αυτούς που ενδεχομένως (αδόκιμα) αυτοχαρακτηρίζονται πολίτες του Κέντρου. Αρα ναι, πρέπει να κερδίσουμε το Κέντρο».
Χάιδευε έτσι τα αυτιά της Αριστεράς του, αλλά έδιωχνε τους ανθρώπους του Κέντρου όταν τους έλεγε πως θα τους κερδίσει στρίβοντας αριστερά! Δηλαδή έστριψε αριστερά για να φτάσει στο Κέντρο και έπεσε σε τοίχο!
Ηταν κι αυτή μια από τις αποφάσεις που ο κ. Τσίπρας πήρε μόνος του, χωρίς να ρωτήσει αυτούς που σήμερα διαμαρτύρονται, αλλά και χωρίς αυτοί (τότε) να διαμαρτυρηθούν. Το είπε, άλλωστε, στο δικό του «μανιφέστο» ο κ. Σπίρτζης: Οσοι συμμετείχαν στην ήττα έπρεπε να παραιτηθούν, παρότι ουδέποτε ρωτήθηκαν ή συμμετείχαν σε κρίσιμες αποφάσεις.
Καβάλησαν το κύμα και κανιβάλισαν
Μετά από μια ολέθρια για τη χώρα κυβερνητική παρένθεση και μετά την ηχηρότερη εκλογική ήττα (της οποίας την ανάλυση ξορκίζουν για να μη διαλυθούν εντελώς), αποδεικνύεται πως ο ΣΥΡΙΖΑ απλά καβάλησε (και κανιβάλισε) το κύμα της μνημονιακής οργής. Την οποία συνέχισε (και συνεχίζει) να τροφοδοτεί με τη γλώσσα του μίσους και μετά το τέλος των Μνημονίων.
Ουδέποτε απέκτησαν ταυτότητα και πυξίδα. Κρατήθηκαν –όσο κρατήθηκαν– κινούμενοι με απίστευτη ευελιξία, ως εκκρεμή, μεταξύ του «αστικού καθωσπρεπισμού» και του πολακισμού, βρίζοντας και στοχοποιώντας τους πολιτικούς αντιπάλους τους σε έναν διαρκή αγώνα ενεργοποίησης των πιο ταπεινών ενστίκτων. Ακόμη και σήμερα, όταν στριμώχνονται, μας αραδιάζουν διάφορες θεωρητικούρες ότι τάχα είναι με τους πολλούς, με το δίκιο, με τον κόσμο της εργασίας, με τους συνταξιούχους, με τα θύματα, με τους φτωχούς και τους αδυνάμους, με τη μεσαία τάξη – και γενικά με όλους όσοι τσάκισαν στην κυριολεξία.
Κατά το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ (10-14 Ιουλίου 2013), ο κ. Τσίπρας κάλεσε τις συνιστώσες του να αυτοδιαλυθούν. Χρησιμοποίησε διάφορα επιχειρήματα, αλλά ουσιαστικά το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να επωφεληθεί από το νόμο της ενισχυμένης αναλογικής, κατεβαίνοντας στις εκλογές ως επικεφαλής ενός ενιαίου κόμματος.
Η απόφαση είχε ήδη ληφθεί από τον Δεκέμβριο του 2012 και την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη, οπότε είχαν εκφραστεί και οι πρώτες διαφωνίες, με ηχηρότερη αυτή της «Αριστερής Πλατφόρμας» και του Παναγιώτη Λαφαζάνη, που είχε φτάσει στο σημείο να μιλήσει ακόμη και για διάσπαση!
Κουβεντιάζοντας για το μέλλον των συνιστωσών –και όχι της χώρας όπως με τον πιο δραματικό τρόπο θα αποδεικνυόταν δύο χρόνια μετά– έφτασαν στον Ιούλιο του 2013 και στο ιδρυτικό συνέδριο.
Οι συνιστώσες δεν διαλύθηκαν ποτέ
Κάποιες συνιστώσες δέχθηκαν να αυτοδιαλυθούν, κάποιες αρνήθηκαν και έλαβαν... «μη ασφυκτική προθεσμία», κάποιες δοκίμασαν το κοστούμι της εξουσίας και κούνησαν μαντίλι το καυτό καλοκαίρι του 2015 μετά την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου. Οι υπόλοιποι ομαδοποιήθηκαν με κάποιους τρόπους, ενσωματώνοντας (και χαϊδολογώντας) και στελέχη από τις πιο ακραίες πτέρυγες του παλιού ΣΥΡΙΖΑ.
Το χαϊδολόγημα συνεχίστηκε και όταν βρέθηκαν στην αντιπολίτευση: Στο μεταναστευτικό και στα γεγονότα του Εβρου μάς μίλαγαν για «ψευδή προπαγάνδα πολέμου». Στην πανδημία ανακάλυψαν ότι είχαμε... πανδημία Μητσοτάκη και υπέθαλπαν τις συναθροίσεις, τις διαμαρτυρίες, τις διαδηλώσεις στις πλατείες, την αμφισβήτηση των εμβολίων. Γνωστή η... προαιρετική υποχρεωτικότητα και τα ερωτήματα του τύπου «μετά τις 12 δεν κολλάει;». Στον πόλεμο και στην ενεργειακή κρίση ανακάλυψαν «πόλεμο Μητσοτάκη» (η Ρωσία είναι κερδισμένη έναντι της ΕΕ, μας έλεγε ο κ. Τσίπρας που έβρισκε πως το... ρούβλι ενισχύθηκε) και «ακρίβεια Μητσοτάκη», διαστρεβλώνοντας και αποκρύπτοντας τη ζοφερή κατάσταση σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο. Είχαμε «πυρκαγιές Μητσοτάκη», «ναυάγια Μητσοτάκη», τώρα έχουμε και «καύσωνα Μητσοτάκη».
Ακόμη και σήμερα μιλούν για... νίκη στο (γελοίο) δημοψήφισμα του 2015! Και όμως! Πριν από δέκα χρόνια, μετά την (λέμε τώρα) ενοποίηση, ο κ. Τσίπρας μάς διαβεβαίωνε πως ήταν πια έτοιμοι για «ένα άλμα στον ουρανό». Προφανώς εννοούσε το άλμα προς το τρίτο Μνημόνιο! Ηταν τότε που ο κ. Τσίπρας υπενθύμιζε στο ακροατήριό του πως 1.650.000 ψηφοφόροι «έκαναν την τεράστια υπέρβασή τους» και ψήφισαν τον ΣΥΡΙΖΑ. Και πως όλοι αυτοί δεν θα άκουγαν ευχάριστα τον ΣΥΡΙΖΑ και τις συνιστώσες του να τους λένε πως δεν σκοπεύουν να αλλάξουν τίποτε, πως θα επιμείνουν στις βεβαιότητές τους.
14 κόμματα σε ένα, οπότε... χαιρετίσματα!
«Και τι να πούμε άλλωστε σε αυτόν το κόσμο;», είχε πει στην ομιλία του, στο ιδρυτικό συνέδριο του 2013, ο κ. Τσίπρας. «Οτι το κόμμα που σε καλεί να οργανωθείς για να αλλάξουμε τη χώρα θα είναι ένα κόμμα με 14 διαφορετικά καταστατικά και 14 διαφορετικά προγράμματα; Και ότι σε καλούμε να εμπιστευτείς την τύχη της χώρας σε ένα κόμμα που θα έχει όργανα με μέλη διορισμένα και όχι δημοκρατικά εκλεγμένα από τη βάση, από τα μέλη του και από τα συνέδριά του; Οτι δηλαδή θα αποφασίσουν για το μέλλον της χώρας κάποιοι άνθρωποι που δεν θα λογοδοτούν σε κάποιο δημοκρατικά εκλεγμένο σώμα; Και άμα δεν λογοδοτούν στα κομματικά όργανα, πώς θα λογοδοτήσουν στον ίδιο το λαό; Ή θα δεσμευόμαστε όλοι από το καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ και από εκεί και πέρα εντός του πλαισίου του ΣΥΡΙΖΑ και τάσεις και οργανώσεις και ρεύματα και συνιστώσες και ό,τι άλλο θέλουμε, αλλά του ΣΥΡΙΖΑ. Ή θα δεσμευόμαστε ο καθένας από το καταστατικό του, οπότε χαιρετίσματα».
Είναι προφανές ότι έκανε την ανάγκη φιλοτιμία και δέχθηκε πως ο καθένας θα κάνει του κεφαλιού του – αλλά... μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Είχε αφήσει το αναγκαίο παράθυρο για να... ανθίσουν όλα τα λουλούδια. Ο κ. Πολάκης το πήρε τοις μετρητοίς! Δύο μήνες μάλιστα μετά το ιδρυτικό συνέδριο –όπου τάχα αυτοδιαλύθηκαν οι συνιστώσες– οργανώθηκε συνέντευξη Τύπου για να ανακοινωθεί νέα τάση, αυτή των πασοκογενών.
Μπαινοβγαίνοντας στο ευρώ
Στο δρόμο προς την εξουσία, η Αριστερή Πλατφόρμα δεν αυτοδιαλύθηκε. Αντίθετα, ο κ. Τσίπρας τη χρησιμοποίησε για να... μπαινοβγαίνει στο ευρώ! Το σύνθημα «καμιά θυσία για το ευρώ» υπήρξε επίσημα διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ και περιελήφθη επίσημα στην Πολιτική Απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του Φεβρουαρίου 2013: «Δεσμευόμαστε ότι θα αντιμετωπίσουμε το ενδεχόμενο τέτοιων απειλών ή εκβιασμών με όλα ανεξαιρέτως τα όπλα που μπορούμε να επιστρατεύσουμε, ενώ είμαστε ήδη έτοιμοι να αναμετρηθούμε ακόμη και με τη χειρότερη έκβαση. Είμαστε βέβαιοι ότι σε μια τέτοια απευκταία περίπτωση ο ελληνικός λαός θα μας στηρίξει ανεπιφύλακτα».
Τον Μάρτιο του 2013, ο κ. Τσίπρας, απευθυνόμενος στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, δήλωσε πως «η νέα θέση μας είναι καμιά θυσία για το ευρώ». Τότε ήταν που ο κ. Σταθάκης είχε προσθέσει το «καμιά αυταπάτη για τη δραχμή», αλλά προτιμήθηκαν οι... άλλες αυταπάτες. Τον Απρίλιο του 2013 είχαμε και νέα Πολιτική Απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής, στην οποία ουσιαστικά ενσωματώθηκαν οι θέσεις της Αριστερής Πλατφόρμας, πλην της φράσης «επιστροφή στο εθνικό νόμισμα δεν συνιστά καταστροφή».
Η διατύπωση που προτιμήθηκε ήταν πως το ευρώ αποτελεί πρώτη επιλογή, αλλά επιλογή αποτελεί και το να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ «έτοιμος για κάθε ενδεχόμενο», διότι «μια κυβέρνηση της Αριστεράς πρέπει να είναι προετοιμασμένη για όλες τις συνέπειες της αναπόφευκτης σύγκρουσης με την ευρωζώνη του κεφαλαίου» – κάτι που αποτελούσε πρόταση της Αριστερής Πλατφόρμας.
Τον Ιούλιο του 2013, στην Πολιτική Απόφαση του Ιδρυτικού Συνεδρίου, το σύνθημα-θέση «καμιά θυσία για το ευρώ» επαναλαμβάνεται, όπως και η φράση «δεσμευόμαστε ότι θα αντιμετωπίσουμε τις ενδεχόμενες απειλές και τους εκβιασμούς των δανειστών με όλα τα δυνατά όπλα που μπορούμε να επιστρατεύσουμε, ενώ είμαστε ήδη έτοιμοι να αναμετρηθούμε με οποιαδήποτε εξέλιξη, βέβαιοι ότι σε κάθε περίπτωση ο ελληνικός λαός θα μας στηρίξει».
Σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» (23 Φεβρουαρίου 2014), ο κ. Τσίπρας είχε δηλώσει ξεκάθαρα: «Δεν θα προβούμε σε μονομερείς κινήσεις. Ούτε, όμως, θα διστάσουμε να τις κάνουμε αν τις επιβάλει το εθνικό συμφέρον. Αν οι συνομιλίες οδηγήσουν στην απόρριψη κάθε συζήτησης για την περικοπή του χρέους, τότε θα διακόψουμε τις δαπάνες για την εξυπηρέτηση του χρέους, ακόμη και μονομερώς, αν χρειαστεί, για να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Ωστόσο δεν πιστεύω ότι αυτό θα συμβεί».
Ετσι πορεύτηκαν και έτσι συνέχισαν να παραπλανούν στο δρόμο προς την εξουσία. Απόδειξη ότι εξακολουθούν, δέκα χρόνια μετά, να μας λένε ότι είναι... με τον Ανθρωπο! Οπως ανέφεραν στην Πολιτική Απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής (8/12/2023): «Το επόμενο διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει ως πρώτη προτεραιότητα την υπεράσπιση των ανθρώπων»!
Τους υπερασπίστηκαν κόβοντας το ΕΚΑΣ και τις συντάξεις από τις χώρες και τα ορφανά, υποθηκεύοντας το σύνολο της δημόσιας περιουσίας, φέρνοντας τα ξένα funds και τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, εφευρίσκοντας κάθε λογής φόρους. Σήμερα, δέκα χρόνια μετά, μας λένε ακριβώς τα ίδια – το δίκιο, οι πολλοί, ο άνθρωπος! Δηλαδή... χαιρετίσματα, που έλεγε πριν από δέκα ακριβώς χρόνια ο κ. Τσίπρας!
Η Σοφία Βούλτεψη είναι βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος
