Ούτε 100 ούτε 200. Περισσότερα από 700 είναι τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί για παρατυπίες και άλλα προβλήματα που εντοπίστηκαν σε αγροτικά προγράμματα από το 1999 μέχρι σήμερα με τα τελευταία να προκύπτουν πριν από έναν μήνα. Αυτά αφορούν περισσότερα από 70 προγράμματα με το κόστος για τη χώρα να ανέρχεται σε κάτι λιγότερο από 3 δισ. ευρώ.
Τα πρόστιμα αφορούν υποθέσεις ήδη από το 1996, περίοδο διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, ενώ κατά το διάστημα μέχρι το τέλος του 2003 συνολικά έχουν επιβληθεί 68 πρόστιμα ύψους άνω των 300 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχες είναι οι περιπτώσεις και την περίοδο ΣΥΡΙΖΑ.
Από τα στοιχεία που έχουν περιέλθει σε γνώση της εφημερίδας «το Μανιφέστο», δεν υπάρχει κατηγορία επιδοτήσεων στην οποία να μην έχει επιβληθεί πρόστιμο, από τα οπωροκηπευτικά μέχρι τις αροτραίες καλλιέργειες και από το ελαιόλαδο μέχρι το βαμβάκι. Τα αίτια δε ποικίλλουν με την αδυναμία ελέγχου να κυριαρχεί σε πλείστες υποθέσεις, ενώ εντυπωσιακές είναι οι περιπτώσεις εκείνες που τα ηλεκτρονικά αρχεία που στέλναμε προς έλεγχο ήταν προβληματικά και δεν επέτρεπαν στις Αρχές να βγάλουν ασφαλή αποτελέσματα.
Στη μακρά λίστα με τα πρόστιμα βρίσκει κανείς «καθυστερήσεις στους ελέγχους», «έλλειψη αποτελεσματικότητας», υπερβάσεις, μη τήρηση προθεσμιών, μη αξιόπιστα δεδομένα, υπερβάσεις, προβλήματα στο σύστημα ΟΣΔΕ, ενώ εντοπίζονται και μαγειρέματα με καθυστερήσεις στις επικαιροποιήσεις των βάσεων δεδομένων αλλά και απουσία γεωγραφικού εντοπισμού για την αναγνώριση αγροτεμαχίων όπως και σταφύλια... αγνώστου προορισμού.
Η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας προβλέπει ελέγχους σε επτά καίρια σημεία της λειτουργίας του ΟΠΕΚΕΠΕ και συνολικά του συστήματος των αγροτικών επιδοτήσεων:
– Πρώτον, να αποσαφηνιστεί το εύρος των παθογενειών στη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ.
– Δεύτερον, να εξεταστεί γιατί επελέγη και παρέμεινε σε ισχύ επί σημαντικό χρονικό διάστημα η λεγόμενη «τεχνική λύση» για τον καθορισμό των ενισχύσεων στους κτηνοτρόφους σε συνδυασμό και με την καθυστέρηση στην υλοποίηση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης.
– Τρίτον, να διερευνηθεί πώς αξιοποιούνται τα νέα ψηφιακά εργαλεία, το Δασολόγιο και το Κτηματολόγιο στο ελεγκτικό έργο.
– Τέταρτον, να εξεταστούν τα πεπραγμένα των εκάστοτε διοικήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ και πολιτικών ηγεσιών του αρμόδιου υπουργείου για την αντιμετώπιση των παθογενειών αυτών, τη λειτουργία αποτελεσματικού συστήματος εσωτερικού ελέγχου και τη διαβίβαση υποθέσεων απάτης στις αρμόδιες δικαστικές αρχές.
– Πέμπτον, να ελεγχθεί ποιοι ζήτησαν και έκαναν διασταυρωτικούς ελέγχους, πόσοι τέτοιοι έλεγχοι έγιναν και ποιο ήταν το αποτέλεσμά τους και η διάρκειά τους, όπως επίσης ποιο ήταν το σύστημα επιλογής ελέγχων και αν εφαρμοζόταν με συνέπεια.
– Εκτον, να εξεταστούν η σχέση του ΟΠΕΚΕΠΕ με τον τεχνικό σύμβουλο και οι αιτίες της σχέσης αυτής, οι ενέργειες που έγιναν ή δεν έγιναν για να μπορέσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ να λειτουργήσει με μεγαλύτερη αυτάρκεια καθώς και η τυχόν ύπαρξη οικονομικών ή άλλων συμφερόντων που διεκδικούν συμμετοχή στη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ και ασκούν διαχρονικά αθέμιτη επιρροή σε αυτή.
– Εβδομον, να διερευνηθούν τα αίτια για την επιβολή των δημοσιονομικών διορθώσεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Στο ότι η απόφαση για Εξεταστική κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση συνηγορεί και το γεγονός πως δόθηκε παράταση στις δηλώσεις ΟΣΔΕ, καθώς αγνοούνται χιλιάδες αγρότες μετά τον σάλο που έχει προκληθεί και τους αυστηρότερους ελέγχους.
Αποφάσεις που έχουν προσβληθεί από την Ελλάδα
Δημοσιονομικές διορθώσεις που έχουν προσβληθεί από την Ελληνική Δημοκρατία ενώπιον του ΓΔΕΕ, συνολικού ύψους 110.678.092,28€ (πολλαπλή συμμόρφωση)
Οι δημοσιονομικές διορθώσεις αυτές προέρχονται από τις έρευνες:
- XC/2018/001GR (έτη αιτήσεων 2016 και 2017), ύψους 44.007.916,31€. Η προσφυγή της Ελληνικής Δημοκρατίας απορρίφθηκε με την απόφαση του ΓΔΕΕ της 19ης Μαρτίου 2025 στην υπόθεση T-211/22. Ηδη έχει ασκηθεί κατ’ αυτής αναίρεση ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ).
- XC/2020/001/GR (έτη αιτήσεων 2018 - 2020), ύψους 66.670.175,97€. Εκκρεμεί προσφυγή της Ελληνικής Δημοκρατίας στην υπόθεση Τ-31/25. Η προσφυγή δεν έχει ανασταλτικό χαρακτήρα, αλλά έγινε δεκτό αίτημα της Ελληνικής Δημοκρατίας να καταβληθεί το καταλογισθέν ποσό σε τρεις ετήσιες δόσεις, από το έτος 2025 και εφεξής.
Οι έρευνες για τις οποίες απαιτείται δημοσιονομική διόρθωση
1. Εκτελεστική απόφαση δημοσιονομικής διόρθωσης (ΕΕ) 2025/1147, της 11ης Ιουνίου 2025 συνολικού ύψους 418.005.413,85€, καθαρό ποσό 415.051.036,74€ (στρεμματικές ενισχύσεις και πολλαπλή συμμόρφωση)
Το μεγαλύτερο μέρος των επιβληθεισών και επικείμενων δημοσιονομικών διορθώσεων κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας αφορά τις στρεμματικές άμεσες ενισχύσεις. Οι βασικές αιτίες αυτών των δημοσιονομικών διορθώσεων πηγάζουν από ουσιώδεις αδυναμίες του εθνικού συστήματος ελέγχων επιλεξιμότητας των ενισχυόμενων εκτάσεων, ιδίως λόγω πλημμελούς λειτουργίας του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ) και ελλιπούς επικαιροποίησης του Συστήματος Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (ΣΑΑ).
2. Τα ήδη προταθέντα ποσά προέρχονται από τις έρευνες: ΑΑ/2016/013/GR για τα έτη υποβολής αιτήσεων ενίσχυσης 2015 και 2016 (revised communication) ποσό 24.402.845,17€, ΑΑ/2019/006/GR για τα έτη υποβολής αιτήσεων ενίσχυσης 2017-2019, ποσό 119.884.096,46€ και ΑΑ/2022/004/GR για τα έτη υποβολής αιτήσεων ενίσχυσης 2020 και επόμενα, ποσό 273.718.472,22€ (250.863.169,17€ στρεμματικές ενισχύσεις και 22.855.303,05€ πολλαπλή συμμόρφωση), σύνολο 418.005.413,85€.
Κατά της εκτελεστικής αυτής θα ασκηθεί προσφυγή της Ελληνικής Δημοκρατίας ενώπιον του ΓΔΕΕ μέχρι το τέλος Ιουλίου – αρχές Αυγούστου. Η προσφυγή δεν έχει ανασταλτικό χαρακτήρα, αλλά έγινε δεκτό αίτημα της Ελληνικής Δημοκρατίας να καταβληθεί το καταλογισθέν ποσό σε τρεις ετήσιες δόσεις, από το έτος 2025 και εφεξής.
ΑΥΡΙΟ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Πηγή: Εφημερίδα «Μανιφέστο»
