Με τον νέο νόμο του υπουργείου Παιδείας, μπαίνει οριστικό πλαίσιο για τους φοιτητές που έχουν ξεπεράσει τη μέγιστη διάρκεια φοίτησης στα ΑΕΙ. Η πολιτεία δίνει μία τελευταία ευκαιρία για όσους έχουν προχωρήσει σημαντικά τις σπουδές τους, ενώ ταυτόχρονα στέλνει σαφές μήνυμα ότι ο χρόνος στη φοιτητική ιδιότητα δεν μπορεί να παρατείνεται επ’ αόριστον.
Η ρύθμιση προβλέπει ότι φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 70% των μαθημάτων ή των πιστωτικών μονάδων και έχουν συμμετάσχει σε εξετάσεις τουλάχιστον δύο φορές την τελευταία διετία, μπορούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους μέσα σε δύο επιπλέον εξάμηνα, αρκεί να υποβάλουν σχετική αίτηση εντός 30 ημερών από την έκδοση των βαθμολογιών της εξεταστικής του Σεπτεμβρίου, όπου και συμπληρώνεται η ανώτατη διάρκεια φοίτησης.
Η ρύθμιση δεν επηρεάζει φοιτητές που είναι ενεργοί ή βρίσκονται εντός του προβλεπόμενου χρονικού πλαισίου (ν+2 ή ν+3). Εξαιρούνται από τη διαγραφή φοιτητές με αναπηρία άνω του 50%, αλλά και όσοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Παράλληλα, παραμένει σε ισχύ η δυνατότητα μερικής φοίτησης, που ισχύει για γονείς παιδιών έως 8 ετών, για εργαζόμενους με αποδεδειγμένο εβδομαδιαίο ωράριο άνω των 20 ωρών, αλλά και για αθλητές με ιδιαίτερο προπονητικό πρόγραμμα.
Το θέμα είχε ανακινηθεί εκ νέου από τους πρυτάνεις, οι οποίοι είχαν ζητήσει από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου πιο ευέλικτη προσέγγιση και δεύτερη ευκαιρία πριν τις διαγραφές. Με την ψήφιση του νόμου, εκφράστηκε από πλευράς πανεπιστημίων μερική ικανοποίηση, ωστόσο οι πρυτανικές αρχές επανέλαβαν την ανάγκη να δοθεί στα ιδρύματα η δυνατότητα να εξετάζουν κατά περίπτωση περιπτώσεις φοιτητών που χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΘΑΑΕ, το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 υπήρχαν 352.099 ενεργοί φοιτητές και 703.857 εγγεγραμμένοι συνολικά, δηλαδή 351.758 φοιτητές που δεν συμμετείχαν ενεργά στη φοιτητική διαδικασία. Με βάση το νέο πλαίσιο, το υπουργείο εκτιμά ότι περίπου 290.000 φοιτητές αναμένεται να διαγραφούν τον Σεπτέμβριο του 2025.
Το ισχύον νομικό καθεστώς καθορίζεται από τον νόμο 4957/2022, που είχε θεσπίσει την Ανώτατη διάρκεια φοίτησης, ορίζοντας ότι φοιτητές τετραετών προγραμμάτων σπουδών έχουν περιθώριο έξι ετών και φοιτητές πενταετών, οκτώ ετών. Μετά τη λήξη αυτών των περιόδων, το αρμόδιο Διοικητικό Συμβούλιο του Τμήματος μπορεί να εκδώσει πράξη διαγραφής.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο δεν αλλάζει το καθεστώς της μερικής φοίτησης, ούτε τη δυνατότητα διακοπής σπουδών έως δύο έτη για φοιτητές που δεν έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και στο νέο σχήμα.
Σημειώνεται ότι η πρώτη απόπειρα για θεσμική αντιμετώπιση των «αιώνιων» φοιτητών είχε γίνει το 2007 με τον νόμο Γιαννάκου, ενώ το 2011, με τον νόμο Διαμαντοπούλου, προσδιορίστηκε πιο ξεκάθαρα το πλαίσιο διαγραφών και μερικής φοίτησης, ιδίως για εργαζόμενους και φοιτητές με προβλήματα υγείας.
