Η υπουργός Εξωτερικών του Καναδά Μελανί Ζολί προκάλεσε εκ νέου οργή στους συντηρητικούς κύκλους των ΗΠΑ και στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Το έκανε με μια τοποθέτηση η οποία αναδεικνύει τα αδιέξοδα στην πολιτική της σκέψη.
Η Μελανί Ζολί, λοιπόν, «προτεζέ» του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό, δικηγόρος, βουλευτής από τον Οκτώβριο του 2015 και ΥΠΕΞ από τον Οκτώβριο του 2021 (είχαν προηγηθεί οι θητείες της στα υπουργεία Καναδικής Κληρονομιάς, Τουρισμού, Επίσημων Γλωσσών και Γαλλοφωνίας), έχει ανακηρυχθεί νέα παγκόσμια ηγέτης από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.
Αυτό μένει να δούμε αν είναι καλό. Πάντως, στην παρούσα φάση της πρόσθεσε διεθνές εκτόπισμα. Είπε λοιπόν η Ζολί, στο πρόσωπο της οποίας κάποιοι βλέπουν τη διάδοχο του Τριντό στο Φιλελεύθερο Κόμμα, κάτι απίστευτα.
Μιλώντας σε ραδιόφωνο του Μόντρεαλ, όπου εκλέγεται, είπε ότι η χώρα εξετάζει ένα «σχέδιο παιγνίου» για το πώς θα αντιδρούσε εάν οι ΗΠΑ κάνουν μια ακροδεξιά στροφή μετά τις προεδρικές εκλογές του 2024. «Σίγουρα δουλεύουμε πάνω σε σενάρια», τόνισε χαρακτηριστικά.
Είναι σαφές πως στην Οτάβα φοβούνται μια ρεπουμπλικανική νίκη το 2024, που θα σημάνει μια αλλαγή πλεύσης 180 μοιρών για την αμερικανική πολιτική σε όλα τα επίπεδα: στα θέματα της Ουκρανίας, του ΝΑΤΟ, των σχέσεων με την Ε.Ε., αλλά και στα θέματα των κοινωνικών σχέσεων στις ΗΠΑ. Αυτό το τελευταίο λειτουργεί ως πλοηγός για την ατζέντα στη Δύση γενικότερα.
Και τι δεν είπε όμως η Ζολί! «Γενικά, υπάρχει το πλάνο παιχνιδιού μας, ακριβώς για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε μια μάλλον δύσκολη κατάσταση. Θα εργαστώ με τους συναδέλφους μου και με τους δημάρχους, τους πρωθυπουργούς των επαρχιών, με την επιχειρηματική κοινότητα, με τα συνδικάτα, με όλους στη χώρα, ώστε να είμαστε έτοιμοι ανεξάρτητα από το εκλογικό αποτέλεσμα», υπογράμμισε.
Βλέπουμε ότι η λογική δεν αλλάζει. Το 2016, η τότε νίκη του Ντόναλντ Τραμπ είχε αποκληθεί «αναστάτωση». Η Ζολί πάντως είπε και ότι «η άλλη πτυχή του ζητήματος είναι περισσότερο να γνωρίζουμε πως ως δημοκρατία είμαστε σε θέση να εμποδίσουμε την ανάπτυξη της Ακροδεξιάς στη χώρα μας, επειδή συμβαίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες, συμβαίνει στην Ευρώπη».
Όλα αυτά ειπώθηκαν σε απάντηση στην ερώτηση αν την κρατά ξύπνια τη νύχτα η σκέψη ότι οι ΗΠΑ θα απομακρυνθούν από τη Δημοκρατία σε περίπτωση επανεκλογής του Τραμπ. Φυσικά, τα παραπάνω εκ μέρους της Ζολί δεν συνιστούν σε καμία περίπτωση διπλωματία.
Η Ζολί βρέθηκε πάντως στο στόχαστρο των Συντηρητικών του Καναδά, όταν είπε ότι υφίστανται «ακροδεξιά ριζοσπαστικοποίηση». Την κατηγόρησαν μάλιστα ότι προωθεί θεωρίες συνωμοσίας εναντίον του επικεφαλής τους και αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Πιερ Πουαλιέβρ.
Από σαματάδες, πάντως, άλλο τίποτα η κυρία! Τον περασμένο Μάρτιο κατηγόρησε την Κίνα ότι «προσπαθεί να σπείρει διχασμό σε πολλές δημοκρατίες». Τον Μάιο του 2023 ανακήρυξε ανεπιθύμητο πρόσωπο έναν Κινέζο διπλωμάτη. «Νομίζω ότι η φήμη του Καναδά στον κόσμο είναι πολύ θετική», είπε πρόσφατα η Ζολί, μιλώντας προ διμήνου στην Ελληνοκαναδέζα δημοσιογράφο του CTV Βασιλική Καπέλος, διαφημίζοντας τη δουλειά της.
Όμως, ο Τύπος και οι αναλυτές του δείχνουν να έχουν επιφυλάξεις: «Αυτό που αγνοεί η Ζολί είναι ότι για να είναι επιτυχής η διπλωματία, χρειάζεσαι δύο πράγματα: στρατιωτική δύναμη για να υποστηρίξεις τα όμορφα λόγια και σεβασμό από τα μέρη με τα οποία συνεργάζεσαι. Υπό τους Φιλελεύθερους, είχαμε λιγότερα και τα δύο και το αποτέλεσμα είναι η μείωση της επιρροής του Καναδά στο εξωτερικό», γράφει στην καναδική εφημερίδα «National Post» η αναλύτρια, δικηγόρος και συγγραφέας Τάσα Κεϊρίντιν, η οποία προσθέτει: «Όσον αφορά τις στρατιωτικές δαπάνες, ο Καναδάς υστερεί στο ΝΑΤΟ. Δαπανούμε επί του παρόντος το 1,29% του ΑΕΠ μας για την άμυνα, πολύ κάτω από το σημείο αναφοράς 2% που απαιτεί ο οργανισμός. Ακόμη χειρότερα, σε μια έκθεση του Πενταγώνου που διέρρευσε την άνοιξη, ο Τριντό παραδέχτηκε ιδιωτικά στους συμμάχους μας ότι δεν θα επιτύχουμε ποτέ το στόχο του 2% - μια πιο αντιδιπλωματική παραδοχή που διαβρώνει περαιτέρω τη θέση του Καναδά ως αξιόπιστου εταίρου».
Μάλιστα, το άρθρο της Κεϊρίντιν τιτλοφορείται «Η Μελανί Ζολί φαντασιώνεται ότι η φήμη του Καναδά είναι “πολύ θετική”». Η Ζολί λέει ότι «το σύστημα που βασίζεται σε κανόνες που μας έχουν κρατήσει ασφαλείς ραγίζει, και οι ίδιοι οι θεσμοί που βασίζονται σε αυτό βρίσκονται υπό πίεση. Η εισβολή στην Ουκρανία από τον Ρώσο Πρόεδρο Πούτιν είναι απόδειξη αυτού». Η ίδια όμως, αν και τα λέει αυτά, δείχνει να μη σέβεται τις εσωτερικές διαδικασίες στις ΗΠΑ, αλλά και τους κανόνες της διπλωματίας.
