Αν κάτι μάθαμε φέτος το καλοκαίρι, μέσα από τον καπνό που «τύλιξε» τα δάση και τις στάχτες που σκέπασαν τα σπίτια, είναι ότι η φωτιά δεν κάνει διακρίσεις. Δεν κοιτάζει αν είσαι πλούσιος ή φτωχός, αν συμφωνείς ή διαφωνείς, αν ανήκεις στην ίδια πλευρά ή στην απέναντι. Σαρώνει τα πάντα και οι πληγές που αφήνει δεν μένουν μόνο στη γη αλλά και μέσα μας.
Εδώ το ερώτημα γίνεται αμείλικτο. Με τι συνείδηση τοποθετείς γκαζάκια, όταν ξέρεις πως μπορεί να σπείρεις τον όλεθρο; Γιατί, ας μην κρυβόμαστε, ο μηχανισμός που θα εκραγεί, η φωτιά που θα ξεσπάσει, η καταστροφή που θα επέλθει δεν έχουν στόχο μόνο το σημείο που διάλεξες αλλά έχουν ως στόχο την ίδια την κοινωνία.
Ο άνθρωπος που φτάνει ως εκεί έχει ήδη κάνει μέσα του ένα «ταξίδι» απομάκρυνσης από την ανθρώπινη ζωή. Μπορεί να νιώθει οργή, αδικία, ή να κρύβεται πίσω από ιδεολογίες. Μπορεί να πείσει τον εαυτό του ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Όμως το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Η ζωή του άλλου χάνει την αξία της και γίνεται παράπλευρη απώλεια. Αυτό είναι το πιο επικίνδυνο σημείο, όταν το βλέμμα σου παύει να συναντά τον άνθρωπο και βλέπεις μόνο στόχους.
Φέτος είδαμε δάση να καταστρέφονται, οικογένειες να χάνουν ό,τι έχτιζαν μια ζωή, ολόκληρες περιοχές να γίνονται στάχτη σε λίγες ώρες. Κι όμως, κάθε γκαζάκι, κάθε πράξη βίας, είναι μια μικρογραφία της ίδιας λογικής. Η καταστροφή για να σταλεί ένα μήνυμα. Μα τι μήνυμα μένει; Ο φόβος, η καχυποψία, η σιωπή. Το ίδιο δηλαδή που αφήνει πίσω της και η φωτιά.
Όταν επιλέγεις να βάλεις γκαζάκια, δεν μπορείς να πεις ότι δεν ήξερες. Ξέρεις πολύ καλά πως μια σπίθα αρκεί για να χαθεί μια ζωή, να αλλάξει μια γειτονιά, να σβήσει από τον χάρτη τη φύση. Και ξέρεις πως, όπως και στις πυρκαγιές, η ζημιά δεν τιθασεύεται σε λίγα λεπτά όσες προσπάθειες να κάνει και η πυροσβεστική αλλά απλώνεται, διαβρώνει ενώ αφήνει μόνιμες «πληγές» και απώλειες.
Η πράξη αυτή δεν είναι ποτέ ανώνυμη. Ακόμη κι αν δεν ξέρουμε το όνομα του δράστη, η «υπογραφή» του είναι χαραγμένη στις στάχτες, στα βλέμματα απόγνωσης όσων έχασαν περιουσίες, ανθρώπους και ζώα, στην ατμόσφαιρα που δηλητηριάστηκε από το τοξικούς καπνούς και καμένη γη.
Η βία, που εκδηλώνεται είτε με φωτιά στα δάση είτε με γκαζάκια σε σπίτια ή αυτοκίνητα δεν είναι πράξη αντίστασης. Είναι πράξη δειλίας. Δεν καίει για να ακουστεί, αλλά για να καταστρέψει σαν σύγχρονος Νέρωνας. Ο τολμηρός και ο άνθρωπος που είναι υγιής ψυχικά δεν σπέρνει φόβο αλλά ιδέες. Και πάνω απ’ όλα αναγνωρίζει ότι η ζωή, όπως και το δάσος, θέλει δεκαετίες για να επανέλθει και δευτερόλεπτα για να γίνει στάχτη.
