Ως μια οφειλόμενη πράξη ευθύνης, που αποκαθιστά τις αδικίες της Πολιτείας απέναντι στους ανθρώπους που βίωσαν τις τραγωδίες στο Μάτι και τη Μάνδρα, περιέγραψε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης την τροπολογία με τις νέες ευνοϊκές ρυθμίσεις, κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής. Όπως τόνισε, με τις διατάξεις αυτές οι πληγέντες σε Μάτι και Μάνδρα αντιμετωπίζονται ισότιμα με τους συγγενείς των θυμάτων της τραγωδίας στα Τέμπη.
«Δεν υπάρχουν ανθρώπινες απώλειες διαφορετικής αξίας. Υπάρχει μία Πολιτεία και μία αδιαίρετη υποχρέωση: Ίση αναγνώριση, ίση προστασία», δήλωσε ο κ. Πιερρακάκης, σημειώνοντας ότι καμία νομοθετική αποζημίωση δεν μπορεί να επαναφέρει τους χαμένους ανθρώπους ούτε να απαλύνει το πένθος, όμως η Πολιτεία οφείλει «να μην προσθέτει αδικία πάνω στον πόνο».
Ο υπουργός υπενθύμισε ότι επί οκτώ χρόνια οι οικογένειες των θυμάτων και οι πληγέντες περίμεναν την Πολιτεία «να είναι παρούσα», χαρακτηρίζοντας αυτή τη μακρά αναμονή ως ένα «δεύτερο τραύμα», θεσμικό και ανθρώπινο. Με προσωπική αναφορά στη δική του εμπειρία, επισήμανε ότι «η ευθύνη δεν επιτρέπει απόσταση» από τα γεγονότα. Θύμισε μάλιστα ότι η πρώτη θεσμική πράξη του ως υπουργός ήταν η παραίτηση του Δημοσίου από τα ένδικα μέσα στις σχετικές υποθέσεις.
Ήδη, όπως ενημέρωσε, το Δημόσιο έχει αποσυρθεί από 52 υποθέσεις για το Μάτι και 17 για τη Μάνδρα, με το ύψος των αποζημιώσεων να φτάνει τα 15,1 εκατ. ευρώ και 3 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Ο κ. Πιερρακάκης ανέλυσε τα μέτρα που προβλέπει η νέα νομοθετική πρωτοβουλία:
- Πλήρης θωράκιση αποζημιώσεων που έχουν επιδικαστεί: χαρακτηρίζονται αφορολόγητες, ανεκχώρητες και ακατάσχετες.
- Ειδική σύνταξη 1.700 ευρώ (τετραπλάσιο της εθνικής σύνταξης) για συγγενείς των θυμάτων σε Μάτι και Μάνδρα, καθώς και για τους εγκαυματίες (50% αναπηρία και άνω).
- Δίκαιο πλαίσιο κατανομής της σύνταξης με ειδική μέριμνα για ανήλικα παιδιά, φοιτητές έως 24 ετών και άτομα με αναπηρία (εφ’ όρου ζωής).
- Αφορολόγητη και ακατάσχετη η ειδική σύνταξη, που δεν συμψηφίζεται με οφειλές ούτε στερεί κοινωνικές παροχές.
- Καθολική διαγραφή οφειλών προς Εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, ΟΤΑ και νομικά πρόσωπα — ακόμη και όσων βρίσκονται σε ρύθμιση ή εξωδικαστικό μηχανισμό. Η ρύθμιση αφορά συγγενείς θυμάτων και εγκαυματίες. Σημαντικό: ο ασφαλιστικός χρόνος διατηρείται ακέραιος.
- Πλήρης κάλυψη νοσηλείας, αποκατάστασης και ψυχολογικής στήριξης για εγκαυματίες και οικογένειες θυμάτων, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Ο υπουργός στάθηκε και στη λειτουργία του 112, σημειώνοντας ότι στις τραγωδίες του Ματιού και της Μάνδρας δεν υπήρξε έγκαιρη προειδοποίηση. Η πλήρης ενεργοποίησή του το 2019, όπως είπε, αποτελεί «την πρώτη έμπρακτη απόδειξη ότι το κράτος μπορεί να μαθαίνει από τα λάθη του».
Ο κ. Πιερρακάκης τόνισε επίσης τις ρυθμίσεις που ενισχύουν τον ρόλο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ):
- Το ΝΣΚ αποκτά ευθύνη να αξιολογεί όχι μόνο τη νομική βασιμότητα, αλλά και τη θεσμική ορθότητα και κοινωνική δικαιοσύνη μιας υπόθεσης.
- Δημιουργείται μηχανισμός εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών για να αποφεύγονται πολυετείς δίκες.
- Ιδρύεται Ειδικό Τμήμα Ταχείας Αντίδρασης για κρίσιμες υποθέσεις.
- Το ΝΣΚ θα μπορεί να εισηγείται παραίτηση του Δημοσίου από άσκοπες ή χαμένες δίκες, «όχι από αδυναμία, αλλά από σεβασμό στη Δικαιοσύνη και στον πολίτη».
Όπως τόνισε ο υπουργός, αυτές οι παρεμβάσεις σηματοδοτούν ότι «η σχέση κράτους και πολίτη μετασχηματίζεται», με την Πολιτεία να κάνει ένα βήμα πιο κοντά στην δικαιοσύνη, την ευθύνη και τον σεβασμό προς τον άνθρωπο.
