Λόγω των εορτών η δράση των κυκλωμάτων επαιτείας εντείνεται, ενώ οι μέθοδοι τους γίνονται ολοένα και πιο περίτεχνες. Σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, άνθρωποι άστεγοι που αποτελούν θύματα εμπορίας και εκμετάλλευσης εμφανίζονται στους δρόμους, με σκυλάκια στην αγκαλιά ή ντυμένοι με ελάχιστα ρούχα, επιχειρώντας να προκαλέσουν τη συμπόνια των περαστικών.
Τα διεθνή κυκλώματα και γεωγραφική κατανομή τους
Τα κυκλώματα αυτά έχουν οργανώσει τη δράση τους με βάση την εθνικότητα και την περιοχή. Σύμφωνα με την ομάδα streetwork της ΑΡΣΙΣ, Ρουμάνοι επαιτούν κυρίως στην Αθήνα, ενώ στη Θεσσαλονίκη δραστηριοποιούνται περισσότερο Βούλγαροι, γεγονός που συνδέεται με τη γεωγραφική εγγύτητα. «Η κατανομή αυτή είναι σταθερή εδώ και χρόνια», αναφέρει ο Νίκος Κωτούλας, μέλος της ομάδας.
Μια νέα μέθοδος που έχει παρατηρηθεί είναι η χρήση σκυλιών για την ενίσχυση του συναισθηματικού αντίκτυπου. «Τα ζώα συνοδεύουν τα θύματα και, αν και φαίνεται ότι διαθέτουν πιστοποιητικά, υπάρχει αμφιβολία για την αυθεντικότητά τους», σχολιάζει ο δικηγόρος Χρυσοβαλάντης – Κωνσταντίνος Παπαθανασίου, συντονιστής δράσεων για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων.
Μείωση των ανηλίκων στην επαιτεία της Θεσσαλονίκης
Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι στη Θεσσαλονίκη παρατηρείται μείωση της παρουσίας ανηλίκων στους δρόμους, γεγονός που αποδίδεται σε αυξημένη κοινωνική ευαισθητοποίηση. «Η ορατότητα της επαιτείας στην Τσιμισκή διευκολύνει τον εντοπισμό περιπτώσεων, σε αντίθεση με την Αθήνα, όπου η γεωγραφική διασπορά περιπλέκει την κατάσταση», εξηγεί ο κ. Παπαθανασίου.
Οργανωμένα κυκλώματα με άκρως επαγγελματική τακτική
Οι επαίτες, θύματα των κυκλωμάτων, παρουσιάζονται με «επαγγελματικό» τρόπο. «Χαρακτηριστικά είναι τα κοινά τους στοιχεία, όπως οι πανομοιότυπες επιγραφές “ΠΕΙΝΑΩ” ή οι σκυλοί συνοδοί, που αποκαλύπτουν την οργανωμένη φύση των κυκλωμάτων», τονίζει ο κ. Κωτούλας. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου άνθρωποι προσποιούνται κινητικά προβλήματα ή αναπηρίες για να προκαλέσουν οίκτο.
Τι μπορούν να κάνουν οι πολίτες;
Η ομάδα της ΑΡΣΙΣ προτρέπει τους πολίτες να αποφεύγουν τη χρηματική ενίσχυση, καθώς αυτή διαιωνίζει το πρόβλημα. Αντίθετα, ενδείκνυται η προσφορά φαγητού, νερού, ζεστών ρούχων ή η ενημέρωση των αρμόδιων αρχών και της ΑΡΣΙΣ για την αναφορά περιστατικών.
Η ΑΡΣΙΣ, σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και αρχές από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, υλοποιεί ειδικές δράσεις για την ενίσχυση των μηχανισμών εντοπισμού και υποστήριξης θυμάτων. Το έργο εντάσσεται στο Πρόγραμμα «Ελλάδα – Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας 2021-2027», με στόχο την πρόληψη και καταπολέμηση της εγκληματικότητας.
Η ευαισθητοποίηση του κοινού και η συνεργασία μεταξύ των χωρών αποτελούν βασικά όπλα στην καταπολέμηση αυτού του ανησυχητικού φαινομένου.