Σε μια εξέλιξη που επιβαρύνει το ήδη εύθραυστο κλίμα των μετα-Brexit σχέσεων, η Βρετανία ανακοίνωσε ότι οι διαπραγματεύσεις για την ένταξή της στο αμυντικό πρόγραμμα SAFE οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο.
Η κατάρρευση των συνομιλιών έρχεται σε μια στιγμή όπου το Λονδίνο επιδίωκε να εδραιώσει μια νέα δυναμική συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με σκοπό την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας.
Ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ είχε παρουσιάσει τον περασμένο Μάιο το νέο πλαίσιο σχέσεων με την ΕΕ ως «νέα εποχή», με την προοπτική συμφωνίας που θα αναζωογονούσε τις αμυντικές και εμπορικές σχέσεις και θα επέτρεπε στη Βρετανία να διαπραγματευθεί την είσοδό της στο χρηματοδοτικό εργαλείο των 150 δισ. ευρώ για την ευρωπαϊκή άμυνα.
Ωστόσο, μόλις δύο ημέρες πριν από την προθεσμία ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων, το Λονδίνο δήλωσε ότι δεν είναι εφικτή μια συμφωνία.
Ο υπουργός για τις Σχέσεις με την ΕΕ, Νικ Τόμας-Σίμοντς, δήλωσε: «Ενώ είναι απογοητευτικό ότι δεν μπορέσαμε να ολοκληρώσουμε τις συζητήσεις για τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στον πρώτο γύρο του SAFE, η αμυντική βιομηχανία του ΗΒ εξακολουθεί να μπορεί να συμμετάσχει σε προγράμματα μέσω του SAFE με όρους τρίτης χώρας».
Παράλληλα υπογράμμισε ότι: «Οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν με καλή πίστη αλλά η θέση μας ήταν πάντοτε ξεκάθαρη: θα υπογράψουμε συμφωνίες που θα είναι μόνο προς το εθνικό συμφέρον και [θα] αξίζουν τα λεφτά τους».
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, τα συμβόλαια δημοσίων συμβάσεων πρέπει να εγγυώνται πως όχι πάνω από το 35% του κόστους των κρίσιμων στοιχείων ενός έργου μπορεί να προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ ή εκτός των συμμετεχουσών χωρών, όπως η Ουκρανία. Αυτό το όριο αποτέλεσε κομβικό σημείο στις διαπραγματεύσεις, καθώς έθετε περιορισμούς στη βρετανική συμμετοχή.
Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέφυγε να σχολιάσει το αποτέλεσμα των εν εξελίξει συζητήσεων, αλλά επιβεβαίωσε ότι διεξήχθησαν «εντατικά, εποικοδομητικά και με καλή πίστη».
Όπως σημείωσε: «Αν σε αυτό το σημείο δεν κατέστη δυνατό να εξευρεθεί συμφωνία εγκαίρως, ας μην ξεχνάμε ότι το SAFE είναι ανοικτό από τον σχεδιασμό του».
Υπενθύμισε επίσης ότι η Βρετανία μπορεί να συμμετέχει «έως το όριο του 35%».
Τέλος, ο ίδιος εκπρόσωπος διαβεβαίωσε: «Παραμένουμε ασφαλώς πλήρως δεσμευμένοι στο να φέρουμε εις πέρας τη φιλόδοξη σύμπραξή μας Ηνωμένου Βασιλείου–Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας».
