Ο Ιωάννης Μπούγας, υφυπουργός Δικαιοσύνης, σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στο «Μανιφέστο», μιλά για τα «καυτά» θέματα που απασχολούν τους πολίτες και αφορούν τη Δικαιοσύνη, αλλά και για τις δύο μεγάλες υποθέσεις που μονοπωλούν την πολιτική επικαιρότητα: οι τελευταίες εξελίξεις στα Τέμπη και ο ΟΠΕΚΕΠΕ.
Πολύ θετικός ο πρώτος απολογισμός από τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του νέου Δικαστικού Χάρτη στα δικαστήρια της επικράτειας, κατά 30% μειώθηκε ο μέσος χρόνος εκδίκασης υπόθεσης, μέχρι το τέλος του έτους έρχονται οι καινοτόμες αλλαγές στις διαθήκες, ενώ ξεκίνησαν ήδη να γράφονται τα πρώτα ραβασάκια για όσους παρανόμως πήραν αγροτικές ενισχύσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, αναφέρει μεταξύ άλλων ο υφυπουργός Δικαιοσύνης.
Κύριε υφυπουργέ, σε λίγες ημέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από την εφαρμογή του Νέου Δικαστικού Χάρτη. Πώς αποτιμά το υπουργείο τον πρώτο χρόνο λειτουργίας; Συνέβαλε η ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας στην επιτάχυνση των διαδικασιών; Πού εντοπίζονται ανάγκες για βελτιώσεις;
Έναν χρόνο μετά την εφαρμογή αυτής της ιστορικής μεταρρύθμισης, θα έλεγα ότι τα δεδομένα, κατά γενική ομολογία, είναι θετικά. Αυτό, άλλωστε, επιβεβαιώνεται και από τα πρόσφατα στοιχεία του Γραφείου Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων του υπουργείου Δικαιοσύνης. Ειδικότερα, σημειώθηκε αύξηση του ποσοστού εκκαθάρισης υποθέσεων από 89,7%, που ανήλθε το περασμένο έτος σε 94%. Ακολούθως, ο μέσος χρόνος εκδίκασης υπόθεσης μειώθηκε από 706,5 ημέρες σε 500,9 ημέρες, δηλαδή κατά περίπου 29%. Στην Αθήνα δε, το ποσοστό εκκαθάρισης εκτινάχθηκε από 87,5% στο 101%, ενώ ο χρόνος εκδίκασης μειώθηκε από 1.870 σε 1.367 ημέρες.
Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν, λοιπόν, ότι η ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας λειτούργησε ως καταλύτης για τη λειτουργία και οργάνωση της Δικαιοσύνης, που είχε αποτέλεσμα την ορθολογική κατανομή των υποθέσεων, την επιτάχυνση των διαδικασιών αλλά και τη διευκόλυνση της πρόσβασης των πολιτών σε αυτήν. Παράλληλα, με την εφαρμογή των νέων διατάξεων του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, τα ποσοστά θα βελτιωθούν ακόμη περισσότερο, έτσι ώστε η χώρα μας εντός της τρέχουσας τετραετίας να πλησιάσει και να φθάσει τον μέσο όρο των χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης, δηλαδή περίπου τις 700 ημέρες για την έκδοση τελεσίδικης απόφασης.
Έχετε προαναγγείλει αλλαγές στον Κώδικα λειτουργίας των Δικηγόρων και δη στον τρόπο εξετάσεων και προαγωγών δικηγόρων, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση των δικηγορικών συνδικαλιστικών ενώσεων. Γιατί κρίνεται αναγκαία η αλλαγή στις σχετικές διαδικασίες; Τι απαντάτε στην κριτική που σας ασκείται;
Η οποιαδήποτε αλλαγή στον τρόπο πρακτικής άσκησης και εξέτασης των ασκούμενων θα γίνει, όπως πάντα, σε συνεννόηση με όλους τους φορείς που εμπλέκονται στη διαδικασία άσκησης και ασφαλώς πρώτα με τους δικηγορικούς συλλόγους. Θέλω να διευκρινίσω ότι η αλλαγή αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο αναβάθμισης του δικηγορικού λειτουργήματος και συνακόλουθα όλων των νομικών επαγγελμάτων που προϋποθέτουν πρακτική άσκηση. Για τους δικηγόρους, μάλιστα, είναι η λογική συνέπεια της μεταφοράς της δικαστηριακής ύλης, καθώς έχουν πλέον καταστεί με την ουσιαστική έννοια συλλειτουργοί της Δικαιοσύνης.
Οι προωθούμενες αλλαγές αφορούν την άσκηση, την εξέταση των υποψηφίων στις εξετάσεις, καθώς και την εξέλιξη και τον διορισμό των δικηγόρων στα ανώτερα και ανώτατα δικαστήρια της χώρας. Ειδικότερα, η άσκηση σχεδιάζουμε να είναι προσαρμοσμένη σε όσα ζητήματα πρακτικά πρόκειται να αντιμετωπίσουν στην πράξη, ενώ η διαδικασία των εξετάσεων θα πραγματοποιείται με αντικειμενικότητα από επιτροπή εξετάσεων που θα συγκροτεί το υπουργείο Δικαιοσύνης, έτσι ώστε να ελέγχεται η ικανότητα των υποψηφίων να αποκτήσουν την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Οι αλλαγές που σας ανέφερα στοχεύουν μόνο στην αναβάθμιση του επαγγέλματος και στη βελτίωση της κατάρτισής τους και, κατά την εκτίμησή μου, ουδείς μπορεί να διαφωνήσει με τον στόχο αυτόν. Επισημαίνω ότι τον τρόπο και τη βέλτιστη διαδικασία θα τα συζητήσουμε, όπως συμβαίνει σε κάθε νομοθετική παρέμβασή μας.
Πότε αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο που περιλαμβάνει την αναμόρφωση στο κληρονομικό δίκαιο; Ποια θα είναι η «ραχοκοκαλιά» αυτού;
Η επιτροπή που έχει συγκροτηθεί υπό την προεδρία του επίτιμου καθηγητή κ. Απόστολου Γεωργιάδη εργάζεται με εντατικό ρυθμό και συνεχίζει τις συνεδριάσεις της, προκειμένου να παραδοθεί σύντομα το σχέδιο νόμου, ώστε στη συνέχεια να το επεξεργαστούμε, να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και να ψηφιστεί έως το τέλος του έτους.
Ως προς τις βασικές διατάξεις του σχεδίου νόμου, θέλω να ξεκαθαρίσω ότι δεν πρόκειται να καταργηθούν οι ιδιόγραφες διαθήκες, όπως κάποιοι ενδεχομένως να φοβήθηκαν. Αντιθέτως, η πρόθεσή μας είναι να ενισχυθεί η αξιοπιστία τους με πρόσθετες δικλίδες ασφαλείας, ώστε να προστατεύεται η γνησιότητα και να αποφεύγεται κάθε κίνδυνος αλλοίωσης της τελευταίας βούλησης του διαθέτη.
Παράλληλα, το σχέδιο νόμου εισάγει ρυθμίσεις που για πρώτη φορά θα προβλεφθούν στο ελληνικό δίκαιο. Ασφαλώς αναφέρομαι στις κληρονομικές συμβάσεις, μέσα από τις οποίες ο διαθέτης θα μπορεί εν ζωή να συμφωνήσει με τους μελλοντικούς κληρονόμους του για την κατανομή της περιουσίας του. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα που αυξάνει την ευελιξία, μειώνει τις μελλοντικές διαφορές και θωρακίζει περισσότερο τη βούληση του διαθέτη.
Τέλος, να υπενθυμίσω ότι με τις πρόσφατες ρυθμίσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας βελτιώνεται δραστικότατα ο χρόνος δημοσίευσης διαθηκών από τριακόσιες ημέρες που είναι σήμερα σε μόλις επτά, και κατ’ επέκταση μειώνεται η ταλαιπωρία των πολιτών, καθώς πλέον η δημοσίευση των διαθηκών θα πραγματοποιείται από τους συμβολαιογράφους στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα δημοσίευσης διαθηκών «Μητρώο Διαθηκών».
Μόλις πριν από λίγα 24ωρα έκλεισε, ύστερα από δυόμισι χρόνια, η ανακριτική έρευνα για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη. Από πλευράς υπουργείου είναι διαθέσιμες οι υποδομές για τη διεξαγωγή μιας τόσο πολυπρόσωπης δίκης στη Λάρισα;
Με βάση τη ρύθμιση που προβλέφθηκε στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, εφόσον ο εισαγγελέας Εφετών κρίνει ότι προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπομπή της υπόθεσης στο ακροατήριο και δεν χρειάζεται να συμπληρωθεί η ανάκριση, ενώ με την κρίση αυτή συμφωνεί ο πρόεδρος Εφετών, μπορεί να εισαχθεί απευθείας στο ακροατήριο, δηλαδή χωρίς να μεσολαβήσει Δικαστικό Συμβούλιο, προκειμένου να επιταχυνθεί η δίκη.
Όσον αφορά τις υποδομές, το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει εξασφαλίσει κατάλληλη αίθουσα για την εκδίκαση της υπόθεσης αλλά και για την ύπαρξη αίθουσας διαλέξεων, αίθουσας συσκέψεων, αίθουσας τεχνικού του ήχου και της μαγνητοφώνησης, χώρου Τύπου, συνηγόρων και ασφάλειας καθώς και δύο παράπλευρων αιθουσών, οι οποίες θα καλύψουν πλήρως τις ανάγκες διεξαγωγής της δίκης.
Η αντιπολίτευση συνεχίζει με αμείωτη ένταση να κατηγορεί την κυβέρνηση για τους χειρισμούς της στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ. Τι απαντάτε σε αυτό; Πότε αναμένεται να αρχίσουν να επιστρέφουν οι παράνομες αγροτικές ενισχύσεις στα ταμεία του Οργανισμού;
Στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ συνεχίζεται ο έλεγχος και μπορώ να σας πω ότι ερευνώνται όλοι και όλα, χωρίς καμία εξαίρεση. Συνεπώς, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο της έρευνας, ο αρμόδιος εισαγγελέας έχει τη δυνατότητα να διατάξει κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων, καθώς επίσης και δήμευση λογαριασμών, έτσι ώστε να μην υπάρξει δυνατότητα διάθεσής τους ή ακόμη και απόκρυψής τους από τον ελεγχόμενο. Στην περίπτωση που δεν βρεθούν τα χρήματα που παρανόμως απέκτησαν, τότε θα επέλθει κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων, ώστε να πλειστηριαστούν και το Δημόσιο να τα ανακτήσει.
Η ελληνική νομοθεσία, λοιπόν, προβλέπει όλη τη διαδικασία για την επιστροφή των παρανόμως εισπραχθέντων ποσών. Οι μηχανισμοί αυτοί υπάρχουν και θα ενισχυθούν περαιτέρω, προκειμένου να γίνουν ακόμη πιο αποτελεσματικοί. Ήδη, μάλιστα, γίνονται καταλογισμοί και σε σύντομο χρονικό διάστημα θα έχουμε επιστροφή των παρανόμως εισπραχθέντων ποσών. Συνεπώς, όσοι αποπειράθηκαν να διαπράξουν απάτη εις βάρος των εθνικών ή ευρωπαϊκών συμφερόντων θα εντοπιστούν και θα κληθούν να λογοδοτήσουν ενώπιον της Δικαιοσύνης. Να σημειώσω ότι η ανακοίνωση της βούλησης της κυβέρνησης είχε άμεσα θετικό αντίκτυπο, καθώς αρκετοί που δεν δικαιούνταν και είχαν λάβει παράνομα επιδοτήσεις ξεκίνησαν να ανακαλούν τις αιτήσεις τους.
