Την Παρασκευή 21 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Συλλόγου Γονέων, της Διευθύντριας κας Αριστέας Μπουλουξή άλλα και του Διδακτικού Προσωπικού του 1ου Προτύπου Γυμνασίου Αθηνών ενημερωτική ψυχοεκπαιδευτική Ημερίδα για τη Νευροδιαφορετικότητα στη σχολική τάξη.
Στα πλαίσια της Ημερίδας παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν ο τρόπος με τον οποίο οι νευροδιαφορετικοί μαθητές αντιλαμβάνονται τη σχολική πραγματικότητα, οι προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι εκπαιδευτικοί με τα νέα δεδομένα καθώς και στρατηγικές που μπορούν να τροποποιήσουν τόσο το περιβάλλον όσο και την εκπαιδευτική διαδικασία προς όφελος όλων των μαθητών.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν, μίλησαν και συντόνισαν οι Κωνσταντίνος Ταχτσίδης, Δημοσιογράφος, Neurodiversity Advocate, Αρχισυντάκτης του diversitynews.eu, διαγνωσμένος με ΔΕΠΥ, καθώς και ο Ευάγγελος Θεοχάρης, Global Procurement Director EY (Ernst & Young), Ακαδημαϊκός, διαγνωσμένος με Asperger.
Κεντρική ομιλήτρια ήταν η Έρρικα Τσιτιμάκη, Counseling Psychologist, Psychotherapist και Συντονίστρια Σχολών Γονέων. Επίσης, συμμετείχε και Νικόλαος Καλογεράς, Ψυχολόγος, Director of JobsLink – Ελληνικός Σύλλογος για το Σύνδρομο Asperger.
Σε μια γεμάτη και ζωντανή αίθουσα τονίστηκε ότι η έμπρακτη και ουσιαστική συμπερίληψη της Νευροδιαφορετικότητας δεν μπορεί παρά να ξεκινάει «από την αρχή». Και λέγοντας από την αρχή εννοούμε – πέρα από το ίδιο το σπίτι και την οικογένεια – από το πρωταρχικό κοινωνικό σύνολο του ατόμου, δηλαδή το σχολείο. Η σημερινή σχολική τάξη έχει αποδεδειγμένα πλέον αλλάξει πρόσωπο. Αποτελείται από μαθητές που διαφέρουν στον τρόπο με τον οποίον προσλαμβάνουν, επεξεργάζονται και διαχειρίζονται τα ερεθίσματα και τις πληροφορίες.
Μέχρι τώρα ο τρόπος που διαχειριζόμασταν αυτές τις διαφοροποιήσεις ήταν να τις αντιμετωπίζουμε αυστηρά ως διαταραχές. Σήμερα γνωρίζουμε ότι η νευροδιαφορετικότητα είναι αποτέλεσμα κατασκευαστικής διαφοροποίησης φυσιολογικού γονιδιώματος και ο βαθμός στον οποίο επηρεάζει την λειτουργία του ατόμου ποικίλει. Πώς μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για συμπερίληψη αν πρώτα δεν έχουμε δημιουργήσει ένα σχολικό περιβάλλον που αναγνωρίζει έγκαιρα, πλαισιώνει έμπρακτα και υποστηρίζει ουσιαστικά τις ανάγκες όλων των μαθητών;
Η σχολική τάξη είναι μία αρκετά απαιτητική συνθήκη φτιαγμένη στο μεγαλύτερο βαθμό να ανταποκρίνεται σε ένα πιο νευροτυπικό παιδί με αποτέλεσμα να αποτελεί εκ των προτέρων μια πρόκληση σε πολλά επίπεδα για τα νευροδιαφορετικά παιδιά. Έντονοι και απρόβλεπτοι θόρυβοι και φωνές, δυνατά φώτα, ο αέρας, το κρύο ή ζέστη, τα παιδιά που φωνάζουν όλα μαζί, δημιουργούν μία αίσθηση άβολη και διεγερτική για κάποια παιδιά που χρειάζονται να καταβάλλουν πρόσθετη προσπάθεια για να επανέλθουν σε ηρεμία και συγκέντρωση.
Η ίδια η εκπαιδευτική διαδικασία οργανωμένη να δουλεύει για το μέσο όρο του μαθητικού πληθυσμού, δημιουργεί συχνά μαθησιακές προκλήσεις στα διαφορετικά μυαλά. Δυσκολεύονται με τον τρόπο παράδοσης, με τον τρόπο και το χρόνο αξιολόγησης, με το ρυθμό παροχής και εξέτασης της πληροφορίας ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει χώρος να ξεδιπλώσουν τα ταλέντα και τις κλίσεις τους. Πώς να φαίνεται το σχολείο άραγε για ένα παιδί με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος που παρατηρεί εξονυχιστικά τα πάντα, έχει ανάγκη από ρουτίνες, προκλήσεις με τις κοινωνικές δεξιότητες και δυσκολεύεται με τις αλλαγές, όταν του αλλάζουν το πρόγραμμα χωρίς προειδοποίηση, και φωνάζουν γύρω του;
Πόσο εύκολο τελικά δεν είναι για ένα παιδί με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας, να παραμένει ακίνητο και καθιστό για μεγάλο χρονικό διάστημα, να περιμένει τη σειρά του, να σκέφτεται πριν μιλήσει και να διατηρεί την προσοχή του σε ένα σχολικό πλαίσιο που δεν έχει μικρά και συχνά διαλλείματα, βασίζεται ακόμα σε μεγάλο βαθμό στην αποστήθιση και την μονότονη και επαναλαμβανόμενη παράδοση του μαθήματος;
Μέσα από δράσεις και πρωτοβουλίες ψυχοεκπαίδευσης όπως αυτή του 1ου Προτύπου Γυμνασίου Αθηνών τοποθετούνται τα θεμέλια μιας αλλαγής και εξέλιξης της εκπαιδευτικής συνθήκης και διαδικασίας που είναι καθοριστική για τα παιδιά που νευροδιαφέρουν.
Η δημιουργία μιας τάξης που επιβεβαιώνει τη νευροδιαφορετικότητα δεν είναι εύκολη, αλλά ακόμα και μικρές αλλαγές μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Από την ενημέρωση των εκπαιδευτικών γύρω από τις προκλήσεις των παιδιών αυτών έτσι ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν και να πλαισιώνουν τις όποιες δυσκολίες, τη χρήση νέων μεθόδων και μέσων διδασκαλίας, όπως η βιωματική και ομαδοκεντρική μάθηση, η συχνότερη χρήση οπτικοακουστικών μέσων, η δημιουργία χώρων ηρεμίας μέσα στο σχολικό περιβάλλον μέχρι την αλλαγή της ίδιας της νοοτροπίας σε σχέση με την νευροδιαφορετική τάξη, είναι λίγοι από τους τρόπους που μπορούν να βάλουν τα θεμέλια για ένα σχολικό περιβάλλον στο οποίο όλα τα παιδιά νιώθουν αποδεκτά και ασφαλή να αναδείξουν την προσωπικότητα και τις δυνατότητες του.
Είναι καιρός να παραδεχτούμε, να αποδεχτούμε ότι ατομικές διαφορές των μαθητών, των ανθρώπων που οφείλονται στη νευρολογική ποικιλομορφία δεν ανήκουν στο στερεοτυπικό δίπολο του φυσιολογικού και μη φυσιολογικού αναμενομένου, σωστού ή λάθος και να μπορούμε να κοιτάμε τις συμπεριφορές των μαθητών μας και τα χαρακτηριστικά τους ως διαφοροποιήσεις και δυσκολίες που μπορούν και οφείλουν να υποστηρίζονται.
Δεν θέλουμε να εξαλείψουμε την διαφορά θέλουμε να την πλαισιώσουμε να την βοηθήσουμε να ζει αρμονικά όπως αξίζει σε κάθε άτομο με σεβασμό στην μοναδικότητα του.
