pixabay
Δεδομένης της κυριαρχίας του φαινομένου «μαύρος κύκνος», το 2020, με την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού, έχουμε κάθε λόγο να επαγρυπνούμε για ενδεχόμενες απρόσμενες εξελίξεις εντός του 2021. Τα καλά νέα είναι ότι, ενώ μπορεί να υπάρχουν περισσότεροι «μαύροι κύκνοι» τους οποίους θα πρέπει να προσέξουμε, η ενσυναίσθηση και η ετοιμότητα της παγκόσμιας οικονομίας μπορεί να επιφέρει μια αποτελεσματικότερη ανοσολογική απάντηση.
του Έρολ Ούσερ*
Καθώς η παγκόσμια οικονομία συνέρχεται από μια φρικτή χρονιά λόγω της πανδημίας, οι παγκόσμιες αγορές διερευνούν με ανυπομονησία τις προοπτικές για το νέο έτος, αναζητώντας τις δυνάμεις εκείνες που θα ενισχύσουν την παγκόσμια ανάκαμψη. Πράγματι, ενώ μπορεί να είναι ακόμη πολύ νωρίς για να δοθεί ένα τέλος στις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας μέσα το 2021, υπάρχει η αίσθηση ότι η παγκόσμια κοινότητα αρχίζει να ενεργεί πιο συλλογικά και να αντιδρά συντονισμένα απέναντι στην κρίση. Αυτό αντικατοπτρίστηκε στην ανακοίνωση της Συνόδου Κορυφής της G20, τον Νοέμβριο του 2020, όπου καθίσταται εμφανής η μεγάλη αποφασιστικότητα της παγκόσμιας κοινότητας να αντιμετωπίσει από κοινού την άνευ προηγουμένου κρίση της παγκόσμιας οικονομίας.
Υπάρχει μια σειρά σημαντικών θεμάτων που αφορούν το μέλλον του 2021 τα οποία, προκύπτουν, κυρίως, ως παράγωγα και απότοκα του προηγούμενου έτους. Ωστόσο, οι κινητήριες δυνάμεις για την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας του επόμενου έτους δεν καθορίζονται από τα παροιμιώδη «χαμηλά επίπεδα επιπτώσεων» και περιλαμβάνουν σημαντικούς κολοσσούς της παγκόσμιας ανάπτυξης, όπως η Κίνα και η Ανατολική Ασία ευρύτερα, καθώς και τη συνεχής στήριξη και τη λήψη μέτρων κατά της κρίσης στις μεγαλύτερες προηγμένες οικονομίες:
- Η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη το 2021 –μετά από πτώση 4,4 $ το 2020, η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται από το ΔΝΤ να υπερβεί το 5% το 2021, με το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης να προέρχεται από την Ινδία και την Κίνα– οι δύο γίγαντες του Παγκόσμιου Νότου αναμένεται να αυξήσουν τον ρυθμό ανάπτυξής τους περισσότερο από 8%, επιτρέποντας στην παγκόσμια οικονομία να αντισταθμίσει σε μεγάλο βαθμό την πτώση που σημειώθηκε το 2020.
- Διακοπή του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας: η μετάβαση από τον προστατευτισμό στην απελευθέρωση του εμπορίου το επόμενο έτος δεν μπορεί να διασφαλιστεί με σιγουριά. Ωστόσο, μια αλλαγή στο προεδρικό αξίωμα των ΗΠΑ, η δημιουργία μεγα-περιφερειών, όπως η Περιφερειακή Συνολική Οικονομική Εταιρική Σχέση (RCEP), και μια πιο ευνοϊκή προοπτική για την παγκόσμια οικονομία παρέχουν περιθώρια για μεγαλύτερο άνοιγμα των αγορών.
- Περαιτέρω άνοδος της Κίνας και της Ασίας-Ειρηνικού ως βασικών πηγών παγκόσμιας ζήτησης και ως αυξανόμενων παγκόσμιων οικονομικών δυνάμεων. Σε περίπτωση που οι τρέχουσες τάσεις ανάπτυξης παραμείνουν ως έχουν για τα επόμενα 3-4 χρόνια, η Κίνα θα μπορούσε να προσπεράσει τις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά το απόλυτο επίπεδο του ΑΕΠ της (με βάση τις συναλλαγματικές ισοτιμίες) έως το 2024-2025.
- Νέος κύκλος κινήτρων – τα νομισματικά κίνητρα θα συνεχιστούν το 2021, καθώς η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι δεν θα αυξήσει το βασικό της επιτόκιο νωρίτερα από το έτος 2024. Από δημοσιονομικής πλευράς, ενώ οι περισσότερες από τις μεγαλύτερες οικονομίες πιθανότατα θα μειώσουν το επίπεδο των δημοσιονομικών ελλειμμάτων τους σε σχέση με τα αυξημένα επίπεδα του 2020, θα μπορούσαν να υπάρξουν νέοι κύκλοι κινήτρων τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην ΕΕ. Αυτό φαίνεται όλο και πιο πιθανό, δεδομένης της μακροπρόθεσμης και σοβαρής εξέλιξης της πανδημίας σε σύγκριση με τις προσδοκίες το 2020.
- Κύματα της πανδημίας και η εμφάνιση νέων εμβολίων – οι εξελίξεις κατά τη διάρκεια του 2020 ανέδειξαν επαρκώς το πόσο πολύ επηρεάστηκαν οι χρηματοπιστωτικές αγορές από τη ροή ειδήσεων που σχετιζόταν με τη διάδοση της πανδημίας και τον έλεγχο των νέων αποτελεσματικών εμβολίων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της RAND, η δημιουργία ενός νέου αποτελεσματικού εμβολίου κατά του Covid-19 μπορεί να αποφέρει μερίσματα στην παγκόσμια οικονομία που ισοδυναμεί με 3,4 τρις δολάρια, που είναι περισσότερο από το 4% του παγκόσμιου ΑΕΠ ετησίως. Ταυτόχρονα, το κόστος του λεγόμενου «εθνικού εμβολιασμού» εκτιμάται σε περισσότερα από 1 τρις δολάρια ετησίως.
- Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών: η πανδημία δημιούργησε μια «νέα ζήτηση» στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και της ψηφιακής οικονομίας (τηλεπικοινωνίες). Ένας από τους τομείς προτεραιότητας των μέτρων κατά της κρίσης στην Κίνα έγκειται στη ανάπτυξη του δικτύου 5G, με τα κονδύλια για τη ψηφιακή υποδομή να ανέρχονται στα 0,6 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, δεδομένης της κυριαρχίας του φαινομένου «μαύρος κύκνος», το 2020, με την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού, έχουμε κάθε λόγο να επαγρυπνούμε για ενδεχόμενες απρόσμενες εξελίξεις εντός του 2021. Το τρέχον οικονομικό και πολιτικό τοπίο φαίνεται να προσφέρει ένα ευρύ φάσμα πιθανών αντιξοοτήτων με ποικίλο βαθμό επαληθευσιμότητας. Ορισμένοι πιθανοί «μαύροι κύκνοι» για το έτος 2021 μπορεί να περιλαμβάνουν κάμψη στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας με την έλευση της κυβέρνησης Μπάιντεν, γεωπολιτικές εξελίξεις στο «εγγύς εξωτερικό» της Ρωσίας, καθώς και εκτεταμένη συνέχιση των κυμάτων της πανδημίας του κορωνοϊού. Τα καλά νέα είναι ότι, ενώ μπορεί να υπάρχουν περισσότεροι «μαύροι κύκνοι» τους οποίους θα πρέπει να προσέξουμε, η ενσυναίσθηση και η ετοιμότητα της παγκόσμιας οικονομίας μπορεί να επιφέρει μια αποτελεσματικότερη ανοσολογική απάντηση.
*O Έρολ Ούσερ (Erol User) είναι πρόεδρος και CEO της USER HOLDİNG. Επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος, πρόκειται έναν από τους καινοτόμους παίκτες της επιχειρηματικής τουρκικής σκηνής. Η USER HOLDİNG είναι επενδυτική τραπεζική εταιρεία που προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες τόσο σε τουρκικές όσο και διεθνείς εταιρείες.
