Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προχωρήσει στην καθιέρωση μιας νέας κατηγορίας μικρών, οικονομικών ηλεκτρικών οχημάτων –των λεγόμενων E-Cars– δεν είναι απλώς μια τεχνική ρύθμιση.
Είναι μια στρατηγική καμπή για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία και, ταυτόχρονα, μια σημαντική ευκαιρία για χώρες που διαθέτουν σταθερό οικονομικό περιβάλλον, επενδυτική αξιοπιστία και σαφές αναπτυξιακό αφήγημα. Με άλλα λόγια, μια ευκαιρία για την Ελλάδα.
Τα νέα E-Cars αποτελούν την ευρωπαϊκή απάντηση στην ανάγκη για προσιτή ηλεκτροκίνηση: μικρά, ευέλικτα και χαμηλού κόστους οχήματα, ιδανικά για καθημερινή αστική χρήση. Πρόκειται για ένα προϊόν που θα γνωρίσει τεράστια ζήτηση στη δεκαετία που έρχεται, ακριβώς επειδή το ενεργειακό και περιβαλλοντικό τοπίο αλλάζει ταχύτατα.
Ευνοϊκή συγκυρία
Για πρώτη φορά ύστερα από δεκαετίες, η Ελλάδα βρίσκεται σε θέση να αξιοποιήσει μια τέτοια διεθνή συγκυρία. Από το 2019 και μετά, η χώρα έχει καταφέρει να εδραιώσει συνθήκες πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας, να μετατρέψει την ανάπτυξη σε διατηρήσιμη πραγματικότητα, να μειώσει το ρίσκο χώρας, να αναβαθμίσει το επενδυτικό της προφίλ και να καταστήσει σαφές ότι αποτελεί πλέον αξιόπιστο συνομιλητή σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτοί οι παράγοντες δεν είναι θεωρητικοί. Είναι ακριβώς ό,τι αναζητούν οι βιομηχανίες που προχωρούν σε επενδύσεις δεκαετιών.
Η Ελλάδα διαθέτει σύγχρονα logistics hubs, διεθνείς πύλες όπως ο Πειραιάς και η Θεσσαλονίκη, μεγάλη νησιωτική και τουριστική οικονομία που καθιστά τα micro-EVs ιδανικά για τοπικούς στόλους, όπως επίσης και τεχνολογικό δυναμικό που τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται μέσω επενδύσεων σε R&D, software και ηλεκτροκίνηση. Η δημιουργία clusters καινοτομίας, οι μεγάλες πολυεθνικές που έχουν εγκατασταθεί στη χώρα και η επιθετική στρατηγική για ψηφιακό μετασχηματισμό δημιουργούν ένα οικοσύστημα που δεν υπήρχε πριν από δέκα χρόνια.
Στο νέο αυτό περιβάλλον, η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει ρόλο στην παραγωγή, όχι θεωρητικά αλλά πρακτικά. Η νέα ευρωπαϊκή κατηγορία E-Cars είναι η μοναδική στην οποία μπορούν να συμμετέχουν χώρες μεσαίου μεγέθους χωρίς να απαιτούνται επενδύσεις κολοσσών. Δεν μιλάμε για βαριά βιομηχανία τύπου premium SUV, αλλά για ευέλικτες γραμμές παραγωγής, μεσαίο κόστος, υψηλή προστιθέμενη αξία και δυνατότητα εξαγωγών.
Το νέο οικοσύστημα
Παράλληλα, στην Ελλάδα υπάρχει και η ιστορική υποδομή. Εταιρείες όπως η ΕΛΒΟ και η NAMCO δεν αποτελούν νοσταλγικά κατάλοιπα, αλλά πραγματικές παραγωγικές βάσεις που μπορούν –με τις κατάλληλες συμπράξεις– να αποτελέσουν τον πυρήνα ενός νέου οικοσυστήματος ηλεκτροκίνησης. Ήδη διεθνείς αυτοκινητοβιομηχανίες επενδύουν σε συνεργασίες με μικρότερες τοπικές εταιρείες για να αποκτήσουν ευελιξία στην παραγωγή. Η χώρα έχει εδώ ένα αναξιοποίητο πλεονέκτημα, το οποίο πρέπει επιτέλους να ενεργοποιηθεί.
Η κυβέρνηση έχει δείξει τα τελευταία χρόνια ότι, όταν υπάρχει ξεκάθαρο αναπτυξιακό πλάνο, οι επενδύσεις έρχονται. Από την τεχνολογία και την άμυνα, μέχρι την ενέργεια και τις ανανεώσιμες πηγές, η Ελλάδα επέστρεψε ως ελκυστικός προορισμός. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στην αυτοκινητοβιομηχανία – ειδικά τώρα που η Ευρώπη αλλάζει τη δική της στρατηγική και αναζητά νέες ευρωπαϊκές βάσεις παραγωγής.
Το ζητούμενο, λοιπόν, δεν είναι να πείσουμε ότι «μπορούμε». Είναι να εκμεταλλευθούμε το momentum. Η χώρα διαθέτει πλέον σταθερούς θεσμούς, καθαρό επενδυτικό ορίζοντα και στιβαρή πολιτική κατεύθυνση. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να καταθέσει σοβαρό φάκελο προς την Κομισιόν και να διεκδικήσει ρόλο στην παραγωγή E-Cars – είτε μέσω ευρωπαϊκών βιομηχανιών είτε μέσω συνέργειων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Η συγκυρία είναι μοναδική:
- Η Ευρώπη χρειάζεται φθηνά ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
- Οι μεγάλες βιομηχανίες αναζητούν νέα παραγωγικά κέντρα.
- Η Ελλάδα έχει σταθερότητα, ανθρώπινο δυναμικό και υποδομές.
- Η εγχώρια αγορά τουρισμού και νησιωτικότητας αποτελεί «έτοιμο πεδίο» εφαρμογών.
Με τα κατάλληλα κίνητρα –φορολογικά, ενεργειακά, χωροταξικά– η χώρα μπορεί να αποκτήσει μονάδες συναρμολόγησης, κέντρα R&D και ένα νέο βιομηχανικό οικοσύστημα που θα δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας. Δεν είναι ουτοπία. Είναι στρατηγική επιλογή.
Η ευκαιρία είναι εδώ
Το μήνυμα προς το υπουργείο Ανάπτυξης είναι ξεκάθαρο: να μην αφήσουμε τη συγκυρία να χαθεί. Η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή όλα τα συστατικά που χρειάζονται για να διεκδικήσει θέση στον νέο ευρωπαϊκό χάρτη της αυτοκινητοβιομηχανίας. Αυτό που απαιτείται είναι η οργανωμένη, επιθετική διεκδίκηση των νέων ευρωπαϊκών πόρων και η διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα δώσει το σήμα στις ευρωπαϊκές και διεθνείς εταιρείες ότι η χώρα είναι έτοιμη να υποδεχθεί επενδύσεις στις γραμμές παραγωγής E-Cars.
Η Ευρώπη κινείται γρήγορα. Οι αγορές επίσης. Η Ελλάδα, όμως, σήμερα διαθέτει στοιχεία που για χρόνια τής έλειπαν: σταθερότητα, αξιοπιστία και προοπτική. Αρκεί αυτά να μετατραπούν σε πολιτική πράξη. Η ευκαιρία είναι εδώ. Και αυτή τη φορά, μπορούμε –και πρέπει– να την αξιοποιήσουμε.
