Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, μιλά στο «Μανιφέστο» για τη δικαστική έρευνα για την υπόθεση των Τεμπών, την κριτική που ασκείται στην κυβέρνηση για συγκάλυψη των ευθυνών στη σιδηροδρομική τραγωδία και τις πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις με σκοπό την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη απονομή δικαιοσύνης, αλλά και την προστασία των πιο ευάλωτων πολιτών.
Κύριε υπουργέ, η αντιπολίτευση ασκεί δριμεία κριτική στην κυβέρνηση, κατηγορώντας τη για συγκάλυψη στην τραγωδία των Τεμπών; Τι απαντάτε σε αυτό;
Τι μπορεί να συγκαλύψει κάποιος από μια φανερή τραγωδία, που συγκλόνισε τους πάντες; Ήθελε έστω και ένας να συμβεί, ώστε να προσπαθήσει να κρύψει προθέσεις και ίχνη; Είναι δυνατόν να λέγονται τέτοια πράγματα σήμερα, τη στιγμή που σε οποιαδήποτε αναπτυγμένη χώρα του κόσμου, ανάλογα τραγικά γεγονότα αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα και σεβασμό στην απόδοση ευθυνών μέσω της Δικαιοσύνης με σκοπό την αποφυγή τους στο μέλλον, χωρίς να μεσολαβεί πολιτική εκμετάλλευση και ιδιοτέλεια;
Η θεωρία της συγκάλυψης για τη συγκεκριμένη τραγωδία δεν αντέχει στην ανθρώπινη λογική. Είναι μια βαριά και ανυπόστατη κατηγορία με αλλότρια κίνητρα, που πυροδοτεί μισαλλοδοξία και τοξικότητα.
Η θεωρία της συγκάλυψης δεν ενδιαφέρεται για την αλήθεια της τραγωδίας, ενδιαφέρεται για την πολιτική εκμετάλλευση της τραγωδίας. Δεν ασχολείται με τις ευθύνες και την καταδίκη των πραγματικών ενόχων της. Κερδοσκοπεί πολιτικά πάνω στα θύματα και τον ανείπωτο πόνο των οικογενειών, πάνω σε μια πληγή όλων των Ελλήνων.
Σας ασκείται προσωπική κριτική για τη φράση σας στη Βουλή, ότι «όποιος μιλάει για μπάζωμα είναι για τα μπάζα»; Τι απαντάτε γι’ αυτό;
Σε αυτήν τη φράση υπάρχει στο βίντεο της ομιλίας μου μία κρίσιμη διατύπωση, που σκόπιμα παραλείπεται: «Όποιος από τους πολιτικούς μιλάει για μπάζωμα». Προσωπικά σε ό,τι με αφορά, ποτέ δεν μπήκα σε αντιπαράθεση με τις οικογένειες θυμάτων. Αντίθετα, από την πρώτη στιγμή της παρουσίας μου στο υπουργείο ένιωσα την ευθύνη, ότι αυτή η υπόθεση σε ό,τι θεσμικά με αφορά θα έπρεπε να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί με γνώμονα την αλήθεια και τη λύτρωση ιδιαίτερα των οικογενειών.
Από την άλλη, όμως, θεωρώ πολύ βαριά και ασήκωτη την κατηγορία που εκτοξεύεται από διάφορους πολιτικούς, ότι η κυβέρνηση συγκάλυψε με διάφορους τρόπους μια τραγική υπόθεση. Κριτική για χειρισμούς και παραλείψεις είναι αποδεκτή, ανυπόστατες θεωρίες και κατηγορίες ηθικής τάξης δεν είναι ανεκτές. Οταν μάλιστα οι φορείς τους καταφανώς ομολογούν ότι στόχος τους είναι η πολιτική φθορά και όχι η δικαιοσύνη για την τραγωδία.
Επίσης και σε ό,τι αφορά την πολιτική του υπουργείου Δικαιοσύνης, διατυπώθηκαν κριτικές σχετικά με την πορεία της δίκης. Εσείς τι λέτε γι’ αυτές;
Το υπουργείο Δικαιοσύνης, αμέσως μόλις ανέλαβα, σε ανύποπτο χρόνο, έκανε κρίσιμες ενέργειες που διευκόλυναν στο να ριχτεί άπλετο φως στην τραγωδία αλλά και στο να αρθούν εμπόδια αδικαιολόγητων καθυστερήσεων της δίκης. Tον Ιούλιο του 2023, μας υπεβλήθη αίτημα από τον εφέτη ανακριτή Λάρισας ότι με βάση την κείμενη νομοθεσία δεν επιτρεπόταν να ακούσει συνομιλίες εμπλεκομένων προσώπων τόσο από σταθερά όσο και κινητά τηλέφωνα. Μέχρι τότε επιτρεπόταν μόνο για τα αεροπορικά δυστυχήματα. Δεν υπήρχε δηλαδή μέχρι τότε νομοθετική πρόβλεψη για την άρση επικοινωνιών που αφορούσε συγκοινωνιακά μέσα σταθερής τροχιάς.
Τότε, ενημέρωσα τον πρωθυπουργό την ίδια μέρα και μου έδωσε εντολή να καταθέσουμε επείγουσα νομοθετική ρύθμιση στη Βουλή για να λύσουμε τα χέρια του ανακριτή. Την πήγα στη Βουλή, με σκοπό να ανοίξουν όλες οι επικοινωνίες, και ο ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε ότι δεν θα την ψηφίσει. Δεν την ψήφισε, διότι λέει αυτή μπορεί να προσβάλει δικαιώματα του κατηγορουμένου. Και όμως, σήμερα η κυβέρνηση κατηγορείται από την αντιπολίτευση και μάλιστα τον ΣΥΡΙΖΑ ότι προσπαθεί να συγκαλύψει, να καθυστερήσει την υπόθεση.
Τον Φεβρουάριο του 2024 ψηφίσαμε τους νέους Ποινικούς Κώδικες. Εκεί βάλαμε διάταξη, η οποία λέει ότι και για τα σιδηροδρομικά δυστυχήματα θα μπορεί, όταν τελειώσει η ανάκριση και πάει ο φάκελος στον εισαγγελέα, ο εισαγγελέας θα μπορεί να πάει την υπόθεση κατευθείαν σε δίκη. Δηλαδή, μετά την περάτωση της ανάκρισης, οι κατηγορούμενοι παραπέμπονται απευθείας σε δίκη, χωρίς να μεσολαβήσει η χρονοβόρα διαδικασία έκδοσης βουλεύματος από δικαστικό συμβούλιο. Αυτή ακριβώς η διάταξη λοιπόν, που βοηθούσε η δίκη να γίνει γρήγορα, δεν ψηφίστηκε ούτε από το ΠΑΣΟΚ ούτε από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Τέλος, για την ομαλή διεξαγωγή της δίκης για τα Τέμπη έχει ήδη προβλεφθεί από τον Νοέμβρη του 2023 και έχει δημιουργηθεί ειδική δικαστική αίθουσα στη Θεσσαλία για περισσότερους από 50 κατηγορούμενους, 250 δικηγόρους, αστυνομικούς, δημοσιογράφους και κοινό.
Διανύουμε τον πέμπτο μήνα εφαρμογής του νέου Δικαστικού Χάρτη της χώρας, με την ενοποίηση Πρωτοδικείων και Ειρηνοδικείων. Καταγράφονται κάποια πρώτα αποτελέσματα από τη μεγάλη αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των δικαστηρίων για τον μεγάλο στόχο της επιτάχυνσης των δικαστικών αποφάσεων;
Να ξεκινήσουμε από τα αποτελέσματα, εξαιτίας των θεσμικών αλλαγών στους Ποινικούς Κώδικες σε συνδυασμό με τη μεταφορά δικαστηριακής ύλης στους δικηγόρους. Η επιτάχυνση στις δίκες και ο εξορθολογισμός του συστήματος είναι ήδη αισθητά.
Μέσα σε λίγους μήνες, από τη μεταφορά δικαστηριακής ύλης στους δικηγόρους, πολλές χιλιάδες πράξεις που προηγουμένως θα επιβάρυναν τους δικαστές μας, διεκπεραιώθηκαν με επιτυχία από δικηγόρους. Στο Πολιτικό Τμήμα του Πρωτοδικείου Αθηνών, οι δικαστές έχουν πλέον 19% περισσότερο χρόνο για να αφιερωθούν αποκλειστικά στο δικαιοδοτικό έργο τους.
Μετά τις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, στο Πρωτοδικείο Αθηνών, που διαχειρίζεται περίπου το 1/3 του συνόλου των υποθέσεων όλης της χώρας, αυξήθηκε κατά 47% ο αριθμός των υποθέσεων που εισήχθησαν απευθείας στο ακροατήριο, ενώ χάρη στην ενίσχυση των μονομελών συνθέσεων των δικαστηρίων εκδικάστηκαν περίπου 24% περισσότερες υποθέσεις.
Επίσης στο Πρωτοδικείο Αθηνών, εξαιτίας της ενοποίησης του Δικαστικού Χάρτη και της κρίσιμης αλλαγής της διαίρεσης σε δύο τμήματα –το ποινικό που λειτουργεί στα κτήρια της πρώην Σχολής Ευελπίδων και το πολιτικό στο κτήριο του πρώην Ειρηνοδικείου στη Λουκάρεως– έχουν ήδη δημιουργηθεί συνθήκες ταχύτερης απονομής της ποινικής δικαιοσύνης, καθώς έχουν αυξηθεί ημερησίως κατά πέντε τα ποινικά ακροατήρια, αλλά και της πολιτικής δίκης, καθώς στο πολιτικό τμήμα υπηρετούν πλέον 477 πρωτοδίκες που, χωρίς υποχρεώσεις της ποινικής έδρας, θα μπορούν να δικάζουν σύντομα τις αστικές υποθέσεις.
Πρόσφατα ψηφίστηκαν από το ελληνικό Κοινοβούλιο οι νέες διατάξεις για την ενδοοικογενειακή βία. Πιστεύετε ότι θα λειτουργήσουν αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση των εγκλημάτων κατά ευάλωτων ατόμων, όπως είναι οι γυναίκες, οι ανήλικοι, κ.λπ.;
Η κυβέρνηση με την πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία της, που ενσωμάτωσε την Ευρωπαϊκή Οδηγία (ΕΕ) 2024/1385, θεώρησε εθνική προτεραιότητα και κοινωνική αναγκαιότητα να γίνει η χώρα μας η πρώτη πανευρωπαϊκά που θα ενσωματώσει τις διατάξεις της οδηγίας για την ολιστική αντιμετώπιση της βίας κατά γυναικών και της ενδοοοικογενειακής βίας.
Αντιμετωπίζονται αδικήματα που αφορούν την εκμετάλλευση γυναικών και παιδιών και την εγκληματικότητα στον χώρο του διαδικτύου και αποσκοπούν στην προστασία της γενετήσιας ελευθερίας, της αξιοπρέπειας και της προσωπικότητάς τους. Θεσπίζουν ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για τα θύματα σε όλα τα στάδια, από την ενθάρρυνση της καταγγελίας ακόμα και μέσω των επαγγελματιών που διαπιστώνουν ευρήματα εγκληματικής συμπεριφοράς και φτάνουν μέχρι την ενίσχυση της ψυχολογικής, αλλά και υλικής υποστήριξης των θυμάτων από τους κοινωνικούς φορείς και την πολιτεία.
Ειδικά στους ανήλικους, εκτός από την αυστηροποίηση του νομοθετικού πλαισίου, εισαγάγαμε καινοτόμα αναμορφωτικά μέτρα. Ο δικαστής ανηλίκων έχει τη δυνατότητα πλέον να επιλέγει ως μέτρα αναμόρφωσης και κοινωνικής επανένταξης για τους ελαφράς παραβατικότητας ανήλικους τη συμμετοχή τους σε δράσεις αθλητικών σωματείων ή την παρακολούθηση ειδικών εκπαιδευτικών, καλλιτεχνικών, πολιτιστικών προγραμμάτων. Βρίσκεται σε εξέλιξη η πιλοτική εφαρμογή των μέτρων αυτών, με δικαστές να τα εφαρμόζουν ήδη.
Παράλληλα, εξελίσσεται η κοινή παρουσίαση αυτών των μέτρων από το υπουργείο Δικαιοσύνης με τα υπουργεία Αθλητισμού και Πολιτισμού, σε διάφορες περιοχές της χώρας, για την καλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των δικαστικών αρχών και των τοπικών αθλητικών και πολιτιστικών φορέων. Ετσι, η φιλική για το παιδί Δικαιοσύνη βρίσκει το πραγματικό περιεχόμενό της μέσα από τέτοιες πρωτοβουλίες, προσφέροντας μια δεύτερη ευκαιρία προς τους ανήλικους παραβάτες για μια νέα διέξοδη ζωή.
