Καίριες παρεμβάσεις στη φορολογία των ενοικίων για να ελαφρυνθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, να αντιμετωπιστεί εκ βάθρων η φοροδιαφυγή στη συγκεκριμένη κατηγορία και να «απελευθερωθούν» περισσότερες κατοικίες προς μίσθωση, ανακόπτοντας παράλληλα την άνοδο των τιμών, προγραμματίζει η κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τις προτάσεις που εξετάζει το οικονομικό επιτελείο, και οι οποίες αναμένεται να ανακοινωθούν τον προσεχή Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ, εξετάζεται η μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα εισοδήματα από ακίνητη περιουσία.
Το πιο πιθανό σενάριο προβλέπει μείωση του κατώτατου συντελεστή από 15% σε 5% για ετήσια εισοδήματα από ενοίκια μέχρι 5.000 ευρώ. Αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να επηρεάσει το σύνολο των ιδιοκτητών ακινήτων, καθώς η μείωση θα επεκταθεί σε ολόκληρη την κλίμακα φορολόγησης, προσφέροντας φορολογικά οφέλη σε όλους τους φορολογούμενους.
Η φορολόγηση των εισοδημάτων από ενοίκια σήμερα γίνεται αυτοτελώς και περιλαμβάνει τρεις φορολογικές κλίμακες:
- Έως 12.000 ευρώ: Τα εισοδήματα φορολογούνται με συντελεστή 15% από το πρώτο ευρώ.
- Από 12.000 έως 35.000 ευρώ: Εφαρμόζεται συντελεστής 15% για τα πρώτα 12.000 ευρώ και 35% για το υπερβάλλον ποσό.
- Άνω των 35.000 ευρώ: Ισχύει κλιμάκωση με συντελεστές 15%, 35% και 45% για τα αντίστοιχα εισοδηματικά επίπεδα.
Επίσης η φορολόγηση των εισοδημάτων από ενοίκια δεν γίνεται στο σύνολο του εισοδήματος, αλλά στο 95% αυτού, καθώς παρέχεται αυτόματη έκπτωση 5% για δαπάνες συντήρησης και επισκευής του ακινήτου. Αυτή η έκπτωση υπολογίζεται χωρίς την ανάγκη δικαιολογητικών και εφαρμόζεται αυτόματα κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης.
Αν αναλύσουμε τα παραπάνω με παραδείγματα, θα δούμε ότι με μείωση του συντελεστή 15%, που ισχύει σήμερα για τα εισοδήματα έως 12.000 ευρώ στην περιοχή του 5% για το τμήμα του εισοδήματος έως 5.000 ευρώ, ένας φορολογούμενος που εισπράττει από μισθώματα 5.000 ευρώ θα καταβάλλει φόρο ύψους 250 ευρώ, ενώ σήμερα πληρώνει 750 ευρώ, δηλαδή θα έχει ελάφρυνση 500 ευρώ.
Το ίδιο όφελος θα έχουν και όσοι δηλώνουν υψηλότερα από 5.000 ευρώ εισοδήματα. Για παράδειγμα, ο φόρος σήμερα για εισόδημα 12.000 ευρώ ανέρχεται σε 1.800 ευρώ, ενώ με συντελεστές 5% για έως 5.000 ευρώ και 15% από 5.000 έως 12.000 ευρώ διαμορφώνεται σε 1.300 ευρώ, δηλαδή 500 ευρώ χαμηλότερα.
Η επιλογή του 5% δεν είναι τυχαία. Είναι ο ίδιος συντελεστής που ισχύει για τα μερίσματα, τα οποία παρουσίασαν θεαματική αύξηση δηλωθέντων εσόδων μετά τη μείωση του φόρου. Στο υπουργείο Οικονομικών ποντάρουν σε αντίστοιχο αποτέλεσμα και στα ενοίκια, καθώς 9 στους 10 ιδιοκτήτες δηλώνουν σήμερα ετήσια έσοδα κάτω των 10.000, κάτι που στο οικονομικό επιτελείο δεν πιστεύουν ότι ισχύει.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, εισοδήματα από ενοίκια καταγράφονται σε 1.758.055 φορολογικές δηλώσεις του 2024, με το συνολικό δηλωθέν ποσό να φτάνει τα 8,5 δισ. ευρώ.
Στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου είχε πέσει και το ενδεχόμενο κατάργησης του ΕΝΦΙΑ στην πρώτη κατοικία.
Σύμφωνα µε πληροφορίες, η κυβέρνηση εξέταζε την πλήρη κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για ακίνητα που δηλώνονται ως πρώτη κατοικία και έχουν αντικειμενική αξία έως 500.000 ευρώ. Το όριο αυτό συμπίπτει µε την αξία που λαμβάνεται υπόψη για την έκπτωση ΕΝΦΙΑ σε ασφαλισμένα ακίνητα, γεγονός που ενισχύει τη συνοχή της φορολογικής πολιτικής.
Το µέτρο δεν θα αφορούσε το σύνολο των 3.275.076 νοικοκυριών µε ιδιόκτητη κύρια κατοικία, καθώς προγραμματιζόταν εισοδηματικό και περιουσιακό «φίλτρο».
Αντίθετα, ο ΕΝΦΙΑ για τις επιχειρήσεις, ύψους περίπου 550 εκατ. ευρώ, εξετάζεται να διατηρηθεί, μειώνοντας έτσι το δημοσιονομικό κόστος της κατάργησης για τους πολίτες, καθώς τα νοµικά πρόσωπα θα συνεχίσουν να καταβάλλουν τον φόρο ακινήτων χωρίς αλλαγές. Επίσης, ο ΕΝΦΙΑ θα ισχύσει κανονικά για δευτερεύουσες και εξοχικές κατοικίες. Ο συγκεκριμένος φόρος απέφερε στα δημόσια ταμεία περί τα 2,3 δισ. ευρώ ετησίως.
Πάντως, παρά τις παραπάνω πληροφορίες για τον ΕΝΦΙΑ, κάθετος ήταν ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος ανάφερε ότι καμία σκέψη για κατάργησή του δεν εξετάζεται επί του παρόντος από το οικονομικό επιτελείο.
Όπως τόνισε, «δεν είναι στις προτεραιότητές μας», βάζοντας έτσι τέλος στα όσα ακούστηκαν το τελευταίο διάστημα. Αντίθετα, ανοιχτό άφησε το ενδεχόμενο παρεμβάσεων στη φορολογία των ενοικίων, χωρίς ωστόσο να αποκαλυφθούν λεπτομέρειες για το πότε και με ποιο τρόπο θα γίνουν. Ο υπουργός αρκέστηκε να δηλώσει ότι «τα μέτρα θα ανακοινωθούν σε άλλη πόλη και από άλλον Κυριάκο», υπονοώντας τις επικείμενες εξαγγελίες του πρωθυπουργού.
Ο κ. Πιερρακάκης παρουσίασε επίσης στοιχεία που καταδεικνύουν σημαντική πρόοδο στον περιορισμό της παραοικονομίας, σημειώνοντας ότι από το εκτιμώμενο 30% του παρελθόντος, το ποσοστό έχει πέσει κάτω από το 15%. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στις συνεχείς παρεμβάσεις στον τομέα του ψηφιακού ελέγχου και στην ενίσχυση της διαλειτουργικότητας μεταξύ φορολογικών εργαλείων.
Ακόμα, ο υπουργός αναφέρθηκε στην απόφαση της ΕΕ για εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, υπογραμμίζοντας πως αυτό θα εξασφαλίσει επιπλέον δημοσιονομικό περιθώριο ύψους 600 εκατ. ευρώ, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί μελλοντικά για στοχευμένες φορολογικές ελαφρύνσεις ή μέτρα στήριξης.
