Το νέο Εργασιακό Νομοσχέδιο φέρνει σημαντικές αλλαγές στη σύγχρονη αγορά εργασίας, με στόχο την προστασία των εργαζομένων, την αύξηση των μισθών και την ευελιξία στις ώρες εργασίας. Μέσα από 97 συνολικά ρυθμίσεις, η κυβέρνηση ενισχύει τα δικαιώματα των εργαζομένων, υποστηρίζει τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ) και εισάγει καινοτομίες στην υγεία και ασφάλεια. Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, οι νέες προσαυξήσεις υπερωριών και η διευκόλυνση της κατανομής των αδειών είναι μερικά από τα μέτρα που αναδεικνύουν την πρακτική εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων, καθιστώντας το νομοσχέδιο ένα εργαλείο για δίκαιη και σύγχρονη εργασία για όλους.
Ειδικότερα, ολοκληρώθηκε και η επί των άρθρων συζήτηση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για την «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας - Στήριξη στον Εργαζόμενο - Προστασία στην Πράξη - Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις» στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων.
Την Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί η δεύτερη ανάγνωσή του στην Επιτροπή, ενώ η συζήτηση και ψήφισή του στην Ολομέλεια έχει οριστεί για την ερχόμενη Τρίτη 14 και Τετάρτη 15 Οκτωβρίου.
Η αντιπολίτευση
Τα κόμματα της Αντιπολίτευσης και στην επί των άρθρων συζήτηση του σχεδίου νόμου στην Επιτροπή επέμειναν στην καταψήφιση του ζητώντας από την υπουργό Εργασίας «έστω και τώρα να αποσυρθεί».
Η υπουργός Εργασίας ολοκληρώνοντας και την επί των άρθρων συζήτηση του νομοσχεδίου στην Επιτροπή ανέφερε ότι εκτός από τις πάνω από 45 προτάσεις που ενσωματώθηκαν από την δημόσια διαβούλευση, καταγράφονται οι παρατηρήσεις που καταθέτουν τα κόμματα στις συνεδριάσεις προκειμένου να εξεταστούν και να έρθουν νομοθετικές βελτιώσεις κατά την συζήτηση στην Ολομέλεια.
Η τοποθέτηση της Κεραμέως
Η κυρία Κεραμέως απέρριψε τις επικρίσεις ότι η Κυβέρνηση έχει οδηγήσει σε τραγικό αδιέξοδο την αγορά εργασίας και την οικονομία αντιτείνοντας «πότε είναι καλύτερα τα πράγματα στην αγορά εργασίας όταν έχει 8% ανεργία ή όταν είχες 18% ανεργία; Όταν ο κατώτατος μισθός ήταν 650 ευρώ ή σήμερα που είναι στα 880 ευρώ και υπάρχει ανοδική πορεία; Όταν υπήρχε αρνητικό ισοζύγιο στις νέες θέσεις εργασίας ή με 500.000 νέες θέσεις εργασίας;»
Απαντώντας στην αιχμή των επικρίσεων και της έντονης αντίδρασης σύσσωμης της Αντιπολίτευσης αναφορικά με την διάταξη του νομοσχεδίου που αφορά την δυνατότητα παροχής 13 ωρών εργασίας και σε έναν εργοδότη, κάλεσε τα κόμματα όπως είπε χαρακτηριστικά «να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους και τα "σύκα- σύκα και την σκάφη - σκάφη". Δεν καταργείται το 8ωρο, όπως άλλωστε δεν έχουμε και εξαήμερη εργασία για όλους στην Ελλάδα όπως λέγατε σε προηγούμενο νομοσχέδιο παρά μόνο για ένα 0,1% των εργαζομένων σε όλη την χώρα και αυτή με τις προϋποθέσεις που θέτει ο Νόμος».
Αναφορικά με τον χρόνο εργασίας, η υπουργός ζήτησε από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης να σχολιάσουν πως εξηγείται ότι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι έρχονται και υπογράφουν συλλογικές συμβάσεις με 6 ημέρες εργασίας, μερικές από τις οποίες είναι και παράνομες , γι' αυτό και δεν έχουν επεκταθεί ή κυρωθεί από το Υπουργείο. Αυτές όμως οι συλλογικές συμβάσεις με τις περισσότερες ώρες εργασίες, που δεν είναι μία ή δύο, αλλά πολύ περισσότερες, πρόσθεσε η κυρία Κεραμέως είναι υπαρκτές συμβάσεις που τις υπογράφουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι που μας τις φέρνουν.
Για τις προσαυξήσεις στις υπερωρίες, η κυρία Κεραμέως ανάφερε ότι «οι εργαζόμενοι κερδίζουν +48% στις αποδοχές τους» σημειώνοντας ότι αυτό που μέχρι τις ρυθμίσεις και τα κίνητρα που θεσπίστηκε το ποσό που εισέπραττε ο ΕΦΚΑ από υπερωρίες ήταν λιγότερο από 1%, γιατί απλά δεν δηλωνόντουσαν, ενώ εφέτος έχουμε 1,8 εκατομμύρια παραπάνω δηλωμένες ώρες υπερωριών από πέρυσι γιατί το μέτρο πέτυχε».
Η υπουργός απαντώντας στην άποψη πως τα θέματα των μισθών ή της διευθέτησης εργασίας θα πρέπει είναι αποκλειστικά αντικείμενο των συλλογικών συμβάσεων που συμφωνούν εργαζόμενοι - εργοδότες, λέγοντας πως «η Κυβέρνηση έχει μια σταθερή θέση που είναι ότι πρέπει να υπάρχει ένας δείκτης ασφαλείας και μακάρι από εκεί και πέρα να έρθουν οι κοινωνικοί εταίροι και να συμφωνήσουν μεταξύ τους υψηλότερες αποδοχές όπως έχει ήδη γίνει σε ορισμένους κλάδους όπως είναι οι τραπεζοϋπάλληλοι, στον τουρισμό, στο Μέταλλο. Το να υπάρχει νομοθετικά καθορισμένος κατώτατος μισθός, είπε η κυρία Κεραμέως είναι σημαντικό καθώς διασφαλίζει ένα τουλάχιστον κατώτατο όριο μισθού καλύπτοντας έτσι όσους εργαζόμενους ο κλάδος τους δεν έχει καταφέρει να υπογράψει σύμβαση εργασίας.
Για τις άδειες των εργαζομένων, η υπουργός είπε ότι δεν μεταβάλλεται συνολικά κάτι από τα ισχύοντα, ούτε για τον εργοδότη. Αυτό που αλλάζει είναι το τι μπορεί να ζητήσει ο εργαζόμενος. Το πεδίο εφαρμογής της διάταξης αφορά το αίτημα του εργαζομένου, διευρύνοντας την ελευθερία κατανομής της αδείας που θέλει να κάνει ο ίδιος ο εργαζόμενος.
Η κυρία Κεραμέως σχετικά με τις «fast track» προσλήψεις επισήμανε ότι δεν είναι μη δηλωμένη εργασία, αλλά απευθείας και αυτές αναγγέλλονται στην ΕΡΓΑΝΗ. Αναφορικά με το χρονικό όριο των 6 ημέρων που θεσπίζεται για το πότε μια παντελή απουσία και επικοινωνία του εργαζομένου με την επιχείρησή του θα πρέπει να λογίζεται ως πράξη «οικειοθελής αποχώρησης» ζήτησε από τα κόμματα να πουν ευθέως «που τραβάτε την γραμμή ορίου» επισημαίνοντας πως άλλωστε υπάρχει και σήμερα σχετική νομολογία.
Η υπουργός, στις αιτιάσεις ότι η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας επηρεάζει την ευελιξία εργασίας λέγοντας πως «δεν επηρεάζει το 8ωρο. Ο χρόνος αρχίζει να μετρά με την έναρξη της εργασίας».
Η κυρία Κεραμέως, παράλληλα απέρριψε ως ψευδείς τις αναφορές ότι έδωσε «μπόνους» στο διοικητή της ΑΑΕΕ κ. Γιώργο Τζιλιβάκη μετά την Απόφαση του ΣτΕ που θέτει άκυρο τον διορισμό του ή ότι αύξησε τις αποδοχές του λέγοντας ότι «η δική μου Πράξη που αφορά την επίτευξη των στόχων είναι της 13η Μαΐου 2025» πριν δηλαδή οποιαδήποτε Απόφαση του ΣτΕ, όπως είναι αναληθές ότι «εγώ έχω αλλάξει καμία απολαβή του διοικητή της ΑΑΕΕ»
Η υπουργός Εργασίας, επειδή όπως είπε χαρακτηριστικά «στο τέλος όλοι θα ψηφίσουμε στην Ολομέλεια επί των άρθρων του νομοσχεδίου και θα αποτυπωθεί η ψήφος του κάθε κόμματος και του καθένας μας, θα είναι καλό να αναφερόμαστε σε όλες τις διατάξεις και να μην γίνονται άλματα απαλείφοντας όλες τις θετικές διατάξεις, που είναι στην πλειοψηφία του έχει αυτό το νομοσχέδιο».
Η θέση του Γιώργου Καραγκούνη
Ο υφυπουργός Εργασίας Κωνσταντίνος Καραγκούνης απέρριψε την κριτικής της Αντιπολίτευσης λέγοντας ότι «όποιος διαβάσει στοιχειωδώς τα σχετικά άρθρα θα δει ότι αυτά που αναφέρονται, ούτε αναφέρονται στο νομοσχέδιο, ούτε προβλέπονται». Επισήμανε ότι οι συνολικά 97 ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου είναι πολύ προστατευτικές για τον εργαζόμενο και τις επιχειρήσεις, που αφορούν την προστασία των επιδομάτων, την πρόνοια για τον οικογενειακό βίο, για την υγεία και την ασφάλεια, τη μείωση της γραφειοκρατίας. Για όλα αυτά, παρατήρησε ο υφυπουργός «δεν έχουμε ακούσει τίποτα από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης» και ρώτησε «θα τις ψηφίσετε ή όχι;». Καταλόγισε στα κόμματα της Αντιπολίτευσης ότι αναλώνονται σε γενικές αναφορές και επικρίσεις πως δίνεται σημασία στις επιχειρήσεις και την εργοδοσία και όχι στους εργαζόμενους. Ο κ. Καραγκούνης ρώτησε ευθέως, «το λιανεμπόριο και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που ήρθαν εδώ οι εκπρόσωποί τους και είπαν πως με το νομοσχέδιο αυτό γίνεται μια πολύ σοβαρή δουλειά, αυτά τα εκατομμύρια άνθρωποι που είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας, είναι οι ταξικοί σας εχθροί; Τι πιστεύετε πως θα πρέπει να πεταχτούν στο καιάδα οι ΜμΕ ή το λιανεμπόριο;». Στις επικρίσεις και ενστάσεις σχετικά με τις διατάξεις που αφορούν στην Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, ο υφυπουργός είπε ότι αυτό ήταν πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ και αναρωτήθηκε «οι εκατομμύρια παραπάνω υπερωρίες που πληρώνονται τώρα οι εργαζόμενοι, όταν τα προηγούμενα χρόνια δεν τις ελάμβαναν, αυτό είναι κακό για τον εργαζόμενο;». Ο κ. Καραγκούνης σημείωσε πως δεν ήρθε στην ακρόαση μόνο ο πρόεδρος της ΑΑΕΕ αλλά και η εκπρόσωπος των εργαζομένων στην Αρχή και μας είπαν ότι «πλέον μπορεί -γιατί υπάρχουν τα εξειδικευμένα εργαλεία, που δεν υπήρχαν- και μπορούν να γίνονται εξειδικευμένοι έλεγχοι για την τήρηση του 48ωρου ή για την αδήλωτη εργασία. Από τις 54.000 ελέγχους επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έχουμε φτάσει στις 80.000 και το 2025 θα είναι πολύ περισσότεροι και μάλιστα είναι εξειδικευμένοι και παραμετροποιημένοι».
Ο υφυπουργός, πολιτικά απευθυνόμενος στα κόμματα της Αντιπολίτευσης που έχουν κυβερνήσει αναρωτήθηκε «αλήθεια, επί ημερών σας με ποια εργαλεία ελέγχατε την τήρηση του 48ώρου;» και συμπλήρωσε «απλά, δεν το ελέγχατε, είχατε πλήρη αδιαφορία και αυτή είναι η πραγματικότητα. Είχατε μια πλήρη αδιαφορία και για τον εργαζόμενο και για το λιανεμπόριο και για τις ΜμΕ και για την αγορά, όσο και εάν σας πονάει».
Ο κ. Καραγκούνης αναφερόμενος στις διατάξεις του Β' Μέρους του νομοσχεδίου τόνισε πως «για πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια, με την Κυβέρνηση της ΝΔ γίνονται ουσιαστικές αλλαγές για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Η νομοθεσία επί των ημερών του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ είχε μείνει στο Νόμο Γιαννόπουλου που εισήγαγε την τότε Οδηγία της ΕΕ άλλες αλλαγές δεν είχαν γίνει μέχρι τους Νόμους της Κυβέρνησης της ΝΔ». Εμείς ανέφερε ο υφυπουργός αυτό που επιδιώκουμε είναι «να δημιουργήσουμε κουλτούρα πρόσληψης σε όλους τους εργασιακούς χώρους και να προσπαθήσουμε να δώσουμε ιδιαίτερη μέριμνα στις δραστηριότητες που είναι υψηλής επικινδυνότητας» δίνοντας με ξεχωριστό Κεφάλαιο στο παρόν σχέδιο νόμου στην υγεία και της ασφάλεια. Ο υφυπουργός αναφερόμενος στις επιμέρους διατάξεις επισήμανε πως «δεν νομοθετούμε απλά, αλλά με συγκεκριμένα μέτρα ενισχύουμε τους Επιθεωρητές Υγείας και Ασφάλειας για να μπορούν να κάνουν τους ελέγχους, όπως και προστατευτικές πρόνοιες για την υγεία των εργαζομένων κατά της καταπόνησης από τον καύσωνα που για πρώτη φορά ελήφθησαν στην χώρα μας».
Ο κ. Καραγκούνης, απέρριψε ως «αδιανόητη» την κριτική της Αντιπολίτευσης στην Κυβέρνηση για τα θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα, υπενθυμίζοντας ότι για όλα τα Κράτη - μέλη της ΕΕ υπάρχει ένας διεθνής ενιαίος τρόπος καταγραφής, ταξινόμησης και διερεύνησή τους, επισημαίνοντας πως τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Επιθεώρησης Εργασίας τόσο η αναγγελία όσο και στην συνέχεια η ταξινόμηση και η διερεύνησή τους αποτυπώνοντας στο σύστημα γίνεται με ακριβή στοιχεία στα οποία καταχωρούνται όλες οι δραστηριότητες και καταγραφές των πάσης φύσεως εμπλεκόμενων Υπηρεσιών του Κράτους, οι οποίες επιλαμβάνονται σε ένα θανατηφόρο ατύχημα. Ο υφυπουργός είπε πως «η Ελλάδα, σε ότι αφορά τα εργατικά θανατηφόρα ατυχήματα κατατάσσεται στην τέταρτη θέση από το τέλος της λίστας των Κρατών -μελών της ΕΕ και είναι πολύ πιο κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο», αλλά «επειδή ακόμα και ένα εργατικό ατύχημα να υπάρχει, είναι σημαντικό καθώς αφορά απώλεια ανθρώπινη ζωή, για αυτό και στο νομοσχέδιο αυτό δίνουμε τέτοια έμφαση και ένταση στα μέτρα υγείας και ασφάλεια». Οι παρούσες ρυθμίσεις είπε ο κ. Καραγκούνης «δεν είναι καθόλου γραφειοκρατικές, όπως τις χαρακτήρισαν ορισμένοι βουλευτές της Αντιπολίτευσης, αλλά ουσιαστικές» και ανέλυσε μια προς μία όλες τις νέες παρεμβάσεις που επέρχονται.
Ειδικά για τον Γιατρό Εργασίας, ο υφυπουργός είπε μπορεί να υπάρχουν ελλείψεις στην ειδικότητα, αλλά οι εκατομμύρια εργαζόμενοι πρέπει να έχουν πρόσβαση σε γιατρό εργασίας όπως και όσα οι γιατροί εργασίας και οι Τεχνικοί Ασφαλείας εντοπίζουν και συμβουλεύουν σε μια επιχείρηση να ακολουθούν για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, αυτά θα είναι εγγράφως και θα αναρτώνται υποχρεωτικά στο πληροφοριακό σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας, ώστε να υπάρχει έλεγχος εάν ακολουθούνται ή όχι. Επίσης, τόνισε, για πρώτη φορά θεσπίζεται η καταγραφή των επαγγελματικών ασθενειών των εργαζομένων, ενώ ταυτόχρονα και ο κατάλογος των επαγγελματικών ασθενειών επικαιροποιείται. Παράλληλα, με καινοτόμο τρόπο η νομοθεσία ασχολείται και με το θέμα της εκτίμησης κινδύνου από την διαμόρφωση των μεθόδων και τους ρυθμούς εργασίας. Πολύ σημαντική πρόσθεσε ο κ. Καραγκούνης είναι ακόμα η πρόβλεψη για της εισαγωγής του Συντονιστή Ασφαλείας για να ελέγχει και να συντονίζει τις εργασίες που γίνονται στα τεχνικά έργα προκειμένου να μειωθούν οι κίνδυνοι των εργατικών ατυχημάτων.
Ο υφυπουργός χαρακτήρισε το νέο ψηφιακό πληροφοριακό εργαλείο, τον «ΗΡΙΔΑΝΟ», για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Ειδικά για την ναυτοεπισκευαστική ζώνη είπε ότι έχουμε πολύ πιο έντονους ελέγχους από την Ανεξάρτητη Αρχή της Επιθεώρησης Εργασίας και αποτέλεσμα είναι ότι υπάρχει μείωση των ατυχημάτων.