Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο βρέθηκε εν μέσω δύο πολέμων: αυτόν στην Ουκρανία και τον άλλον στη Μέση Ανατολή. Και όλοι αντελήφθησαν τη σημασία σ’ αυτές τις κρίσεις η Ευρώπη να μην έχει στρατό και κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική, αλλά να έχει πολλές και διαφορετικές φωνές προσπαθώντας να βρει ρόλο στο περίπλοκο γεωπολιτικό πλαίσιο που κινείται μεταξύ των 27. Αυτός άλλωστε ήταν ο στόχος της Συνόδου Κορυφής που ξεκίνησε την Πέμπτη το απόγευμα στον πέμπτο όροφο του κτιρίου Europa και ολοκληρώνεται σε λίγες ώρες (Παρασκευή 27/10) χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς και η εύλογη αντίδραση του Ισραήλ, ο κίνδυνος κλιμάκωσης και διεύρυνσης της σύγκρουσης, ήταν ουσιαστικά το μόνο θέμα στην ατζέντα της πρώτης ημέρας των εργασιών. Η αλήθεια είναι ότι στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ περίμεναν μια αντίδραση αντίστοιχη όπως πχ στην Ουκρανία, που όμως τελικά δεν ήρθε. Σημειωτέον του κλίματος που είχε διαμορφωθεί τις τελευταίες ημέρες λόγω της διαφωνίας μεταξύ της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του ύπατου εκπροσώπου, υπουργού Εξωτερικών Μπορέλ και του πρωθυπουργού Μισέλ, θα μπορούσε να πει κανείς ότι πάλι καλά που υπήρξε ομοφωνία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρόεδρος της Κομισιόν είχε ταχθεί αναφανδόν υπέρ του Ισραήλ και υπέρ της παρέμβασης των ΗΠΑ, όπως ακριβώς και στον πόλεμο στην Ουκρανία. Εν αντιθέσει με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Μισέλ και τον Επίτροπο Μπορέλ που εξέφρασαν επιφυλάξεις. Η συζήτηση στο Συμβούλιο συνεχίστηκε μέχρι αργά το βράδυ. Στα τελικά συμπεράσματα, που θα γίνουν γνωστά σήμερα, οι ηγέτες των 27 ετοιμάζονται να εισαγάγουν στο κείμενο τον όρο «ανθρωπιστικές παύσεις». Ως εκ τούτου, δεν γίνεται λόγος για «κατάπαυση του πυρός» ή «παύση» ούτε για τα «παράθυρα» για τα οποία είχαν μιλήσει ο Μισέλ και ο Μπορέλ σύμφωνα με τη θέση του Γκουτέρες και των Ηνωμένων Εθνών.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», διαβάζουμε στο τελευταίο προσχέδιο που κυκλοφόρησε, «εκφράζει τη μέγιστη ανησυχία για την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα και καλεί για συνεχή, ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση και για βοήθεια σε όσους έχουν ανάγκη με όλα τα απαραίτητα μέτρα , συμπεριλαμβανομένων των διαδρόμων και των ανθρωπιστικών παύσεων». Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, δεν είχε καμία αμφιβολία για τον ορισμό της Χαμάς ως «τρομοκρατικής οργάνωσης που πρέπει να εξοντωθεί». Τούτου λεχθέντος, ο τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ αποφασίζει να απαντήσει είναι ζωτικής σημασίας και αυτό πρέπει να συμβεί σε συμμόρφωση με το ανθρωπιστικό δίκαιο και αξιολογώντας τις ανθρωπιστικές συνέπειες».
Ο Πέδρο Σάντσες, ο Ισπανός πρωθυπουργός που είναι υπεύθυνος για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης μετά από μια κρίση που συνεχίζεται από τον Μάιο και ηγείται του ευρωπαϊκού εξαμήνου, προχώρησε παραπέρα και πρότεινε «μια ειρηνευτική διάσκεψη για τη Μέση Ανατολή εντός έξι μηνών ». Στη διάσκεψη θα πρέπει να συμμετάσχει ολόκληρη η διεθνής κοινότητα για να καταλήξει «οριστικά» σε μια λύση δύο κρατών. Όχι μόνο αυτό: εάν το Ισραήλ έχει την αναγνώριση της πλειοψηφίας των χωρών, «αυτό που πρέπει να αναγνωριστεί είναι αναμφίβολα ο παλαιστινιακός λαός».
Όσο για την πλειονότητα των 27, πιστεύουν ότι ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία για να νικηθεί η Χαμάς είναι να δοθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα στη λύση του παλαιστινιακού ζητήματος, και να ενισχυθεί η Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή. Εδώ πρέπει να επισημανθεί η παρέμβαση του Κυριάκου Μητσοτάκη που είχε και των πρωτοβουλία να επικοινωνήσει με τον Αμπάς ώστε να τον διαβεβαιώσει για τις θέσεις της ΕΕ, τονίζοντας ωστόσο ότι πρέπει να είναι και στον ίδιο σαφές πως δεν μπορεί μια τρομοκρατική οργάνωση όπως είναι η Χαμάς να εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό.
Έχοντας ορίσει κατ’ αυτόν τον τρόπο η Σύνοδος των ευρωπαίων ηγετών τον φάκελο της Μέσης Ανατολής με αυτούς τους όρους, η συνάντηση είχε στην ημερήσια διάταξη τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος αναπόφευκτα βρέθηκε σε δεύτερη μοίρα τις τελευταίες εβδομάδες. Το Συμβούλιο επανέλαβε, παρουσία του Ζελένσκι, τη βοήθεια, τη στήριξη και τα βήματα για την είσοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Καμία αναποφασιστικότητα, καμία αβεβαιότητα, εμπρός μέχρι το τέλος και όπως πάντα», τον διαβεβαίωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Σαρλ Μισέλ. Παραφωνία και πάλι είναι ο Όρμπαν. Για τον Ούγγρο ηγέτη, η ανησυχία για τη σύγκρουση στο Ισραήλ είναι ότι «η αστάθεια στην περιοχή θα οδηγήσει σε περαιτέρω ροή μεταναστών».
«Δεν υποστηρίζουμε αυτό το είδος μεταναστευτικής πολιτικής και δεν θέλουμε να παρέχουμε χρήματα στους μετανάστες. Ούτε θέλουμε να διαθέσουμε κεφάλαια στην Ουκρανία, εκτός εάν λάβουμε μια πολύ καλή πρόταση», τόνισε ο Όρμπαν. Άλλωστε, συνέχισε, «αν διατηρώ ανοιχτούς διπλωματικούς διαύλους με τη Μόσχα είναι ακριβώς επειδή καλλιεργώ μια ειρηνευτική στρατηγική για την Ουκρανία».
Πηγές από το συμβούλιο της ΕΕ διέρρευσαν, στο περιθώριο της συνεδρίασης, ότι ο Όρμπαν γίνεται «ολοένα και περισσότερο ένα πρόβλημα που πρέπει σύντομα να συζητηθεί και να επιλυθεί». Αυτό είναι απίθανο να συμβεί πριν από τις εκλογές τον προσεχή Ιούνιο. Ακριβώς όπως ο νέος πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίκο, ο σοσιαλιστής υπέρ του Πούτιν και φίλος του Όρμπαν, είναι πρόβλημα. Για το «ντεμπούτο» του στις Βρυξέλλες αποφάσισε να παρουσιάσει τον εαυτό του με ένα πακέτο που περιλαμβάνει διακοπή της αποστολής όπλων στην Ουκρανία και όχι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ειδικά εάν επρόκειτο να βλάψει τη Σλοβακία.
