Το Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη θα εξετάσει από σήμερα και για μία εβδομάδα τις νομικές επιπτώσεις της ισραηλινής κατοχής στα παλαιστινιακά εδάφη, με πρωτοφανή αριθμό 52 χωρών να έχουν κληθεί να καταθέσουν. Ο Παλαιστίνιος υπουργός Εξωτερικών Ρίαντ αλ Μάλικι θα απευθυνθεί πρώτος στο Διεθνές Δικαστήριο, ενώ μεταξύ άλλων θα μιλήσουν εκπρόσωποι των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Κίνας.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2022 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ είχε υιοθετήσει ψήφισμα με το οποίο ζητούσε από το Διεθνές Δικαστήριο μη δεσμευτική γνωμοδότηση για «τις νομικές επιπτώσεις που πηγάζουν από τις πολιτικές και τις πρακτικές του Ισραήλ στις κατεχόμενες παλαιστινιακές περιοχές, περιλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ». Το ψήφισμα είχε υιοθετηθεί με 87 ψήφους υπέρ, 26 κατά και 53 αποχές, με τις δυτικές χώρες να είναι διχασμένες στο θέμα, ενώ οι αραβικές να ψηφίζουν ομόφωνα υπέρ.
Η διαδικασία αυτή είναι εντελώς διαφορετική από την πρόσφατη προσφυγή της Νότιας Αφρικής στο Διεθνές Δικαστήριο. Η Πρετόρια προσέφυγε στο ανώτατο δικαστήριο του ΟΗΕ υποστηρίζοντας ότι οι επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα παραβιάζουν τη Σύμβαση για την Πρόληψη και Καταστολή του εγκλήματος της Γενοκτονίας.
Στις 26 Ιανουαρίου το Διεθνές Δικαστήριο κάλεσε το Ισραήλ να κάνει ό,τι είναι δυνατό για να εμποδίσει κάθε πράξη γενοκτονίας στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά δεν ζήτησε να επιβληθεί εκεχειρία.
Την Παρασκευή απέρριψε δεύτερο αίτημα της Νότιας Αφρικής, η οποία του ζήτησε να επιβάλει νέα μέτρα μετά την ανακοίνωση του Ισραήλ ότι προτίθεται να εξαπολύσει στρατιωτική επιχείρηση στη Ράφα, όπου έχουν καταφύγει περισσότεροι από τους μισούς από τους 2,4 εκατ. κατοίκους της Γάζας.
«Παρατεταμένη κατοχή»
Τον Ιούλιο του 2004 το Διεθνές Δικαστήριο είχε κρίνει ότι το τείχος που έχει κατασκευάσει το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και θα πρέπει να κατεδαφιστεί, ωστόσο παραμένει στη θέση του μέχρι σήμερα.
Τώρα οι δικαστές έχουν κληθεί να εξετάσουν «τις νομικές επιπτώσεις», αυτού που στο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης χαρακτηρίζεται «διαρκής παραβίαση από το Ισραήλ του δικαιώματος του παλαιστινιακού λαού στην αυτοδιάθεση».
Αυτό αφορά «την παρατεταμένη κατοχή» των παλαιστινιακών εδαφών από το 1967.
Θα πρέπει επίσης να εξετάσουν τα μέτρα που έχει λάβει το Ισραήλ «με στόχο να αλλοιώσει τη δημογραφική σύνθεση, τον χαρακτήρα και το καθεστώς της ιερής πόλης της Ιερουσαλήμ».
Από το 1967 το Ισραήλ έχει επεκτείνει σε μεγάλο βαθμό τους εβραϊκούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη, κάτι που, όπως καταγγέλλουν οι Παλαιστίνιοι, δυσκολεύει τη δημιουργία ενός βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους. Επίσης έχει προσαρτήσει την Ανατολική Ιερουσαλήμ, μια κίνηση που δεν έχει αναγνωριστεί από τις περισσότερες χώρες.
Το Διεθνές Δικαστήριο θα εκδώσει απόφαση «επειγόντως» για το θέμα, πιθανόν ως το τέλος του έτους.
