Πρωτιά με υψηλά ποσοστά για τη Νέα Δημοκρατία δείχνουν οι τελευταίες έρευνες τη στιγμή που η «Αλλαγή» του Αλέξη Τσίπρα δεν έρχεται...
Έρση Παπαδάκη
Αντιγράφοντας ή όχι τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο Αλέξης Τσίπρας ζητάει διαρκώς «αλλαγή» στις εκλογές της 21ης Μαΐου. Πόσο εφικτή είναι όμως μια πραγματική αλλαγή των συσχετισμών που δείχνουν το τελευταίο διάστημα οι δημοσκοπήσεις; Μιλώντας με βάση τα ιστορικά δεδομένα, ουδέποτε έως τώρα οι δημοσκοπήσεις και μάλιστα λιγότερες από δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές έχουν διαψευστεί – τουλάχιστον ως προς τον νικητή των εκλογών.
Διότι αυτό που διαφέρει κάθε φορά και διαμορφώνεται ακόμη και την τελευταία στιγμή ή παίζει ρόλο γι’ αυτό το στατιστικό σφάλμα είναι το ποσοστό αυτού που θα κόψει πρώτος το νήμα και η διαφορά του από τον δεύτερο. Εκεί είναι που κάποιες φορές έσφαλαν οι δημοσκοπήσεις τα τελευταία χρόνια, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν είχαν τραγικές αποκλίσεις και –κυρίως– δεν διαψεύστηκαν ως προς το τελικό αποτέλεσμα.
Τούτων δοθέντων, βεβαίως, ο κ. Τσίπρας και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ καλούνται να υπερασπιστούν έως την τελευταία στιγμή το κόμμα τους και να δώσουν τον αγώνα τους, αλλά στην πραγματικότητα, όσο και να αμφισβητούν τις δημοσκοπήσεις, γνωρίζουν κι εκείνοι πως η νίκη της Νέας Δημοκρατίας είναι μια βεβαιότητα που δεν μπορεί ν’ ανατραπεί.
Από εκεί και πέρα, αυτό που μπορεί ν’ αλλάξει είναι τα δεδομένα αυτής της νίκης – το ποσοστό δηλαδή της Νέας Δημοκρατίας και η διαφορά της από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως και το πόσα κόμματα π.χ. θα καταφέρουν να μπουν στη Βουλή. Η ιδιαιτερότητα μάλιστα της απλής αναλογικής κάνει ακόμη πιο σημαντικές αυτές τις παραμέτρους ως προς το τελικό αποτέλεσμα της πρώτης κάλπης, καθώς θα διαμορφώσει τη δυναμική που θα έχουν τα κόμματα εν όψει της δεύτερης αναμέτρησης.
Ανοίγει η ψαλίδα
Τα πράγματα ωστόσο δεν φαίνεται να είναι θετικά ούτε σ’ αυτήν την περίπτωση για τον κ. Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι κυλιόμενες δημοσκοπήσεις των τελευταίων 24ώρων δείχνουν ότι το ποσοστό της Νέας Δημοκρατίας αυξάνεται διαρκώς και ότι μπορεί τελικά να κινηθεί σε επίπεδα ακόμη και πάνω του 35%, αυξάνοντας αντίστοιχα τη διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ που παραμένει κοντά στο 28%. Με άλλα λόγια, τα νούμερα που καταγράφονται είναι τελείως διαφορετικά σε σχέση με αυτά που έδειχναν οι έρευνες της κοινής γνώμης πριν από έναν μήνα, στη σκιά της τραγωδίας των Τεμπών.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι σωρευτικά η Νέα Δημοκρατία έχει καταφέρει να αυξήσει τη συσπείρωσή της, να κερδίζει ψήφους από τα κόμματα που βρίσκονται δεξιότερα από αυτήν και παράλληλα να πείθει τους αναποφάσιστους. Ειδικά το τελευταίο είναι ένα φαινόμενο διόλου ξένο ως προς τους αναλυτές, καθώς πρόκειται για το λεγόμενο «ρεύμα νίκης» με βάση το οποίο τις τελευταίες μία-δύο εβδομάδες πριν από τις εθνικές εκλογές της 21ης Μαΐου διαμορφώνεται η τελική απόφαση των ψηφοφόρων όταν θα σταθούν μέσα στο παραβάν και θα επιλέξουν το κόμμα που θα ψηφίσουν.
Αντιθέτως, σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, δείχνει πως δεν καταφέρνει να πείσει τους ψηφοφόρους άλλων κομμάτων και πολύ περισσότερο να καρπωθεί τις λεγόμενες «οριζόντιες μετακινήσεις» από τη Νέα Δημοκρατία – την τυχόν διαρροή δηλαδή ψηφοφόρων από το κυβερνών κόμμα, οι οποίοι θα ψήφιζαν ΣΥΡΙΖΑ, αφού το ποσοστό τους μοιάζει εξαιρετικά μικρό και αδύνατο για να επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα. Επιπλέον, η συσπείρωσή του σε σχέση με τις εκλογές του 2019 έχει πιάσει «ταβάνι» και γι’ αυτό βρίσκεται στα επίπεδα του 28%, αφού είναι φυσιολογικό να καταγράφει διαρροές που ανέρχονται στο ούτως ή άλλως μικρό επίπεδο του 3-4% σε απόλυτους αριθμούς.
Τα άλλα κόμματα
Αντίστοιχα, μάχη για το διψήφιο ποσοστό φαίνεται να δίνει το ΠΑΣΟΚ, καθώς η πίεση προς τον Νίκο Ανδρουλάκη έχει ενταθεί το τελευταίο διάστημα και εμφανίζει κυρίως διαρροή κεντρώων ψηφοφόρων προς τη Νέα Δημοκρατία. Αντιθέτως, το ΚΚΕ καταγράφει αξιοσημείωτη συσπείρωση και άνοδο το τελευταίο διάστημα, με αποτέλεσμα να είναι εξαιρετικά πιθανό να υπερβεί την επίδοσή του σε σχέση με το 2019 ή ακόμη και να πλησιάσει το ΠΑΣΟΚ στην τρίτη θέση.
Σταθερά στα επίπεδα του 4% –αλλά με πτωτικές τάσεις– κινείται το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη που φαίνεται πάντως να πληρώνει την (περίεργη) σχέση του με τον κ. Τσίπρα και το «σχέδιο Δήμητρα», ενώ η επίδοση της Ελληνικής Λύσης ενδέχεται να αποδειχθεί το θρίλερ της εκλογικής βραδιάς, δεδομένου ότι καταγράφει σταθερά πτωτικές τάσεις και το ποσοστό της συρρικνώνεται στα όρια του 3% και του πλαφόν εισόδου στη Βουλή.