Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε νέα στρατηγική για τις εκπομπές οχημάτων, με την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να ανοίγει την πόρτα στη χρήση βιοκαυσίμων και e-fuels. Στόχος είναι η μετάβαση σε οδικές μεταφορές με χαμηλές ή μηδενικές εκπομπές CO₂ έως το 2030 και μετά, διατηρώντας παράλληλα τεχνολογική ουδετερότητα και ευελιξία για τις βιομηχανίες αυτοκινήτων και τα κράτη μέλη. Το νέο σχέδιο της ΕΕ επιχειρεί να συνδυάσει την πράσινη κινητικότητα με την ανταγωνιστικότητα της αυτοκινητοβιομηχανίας, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των κατασκευαστών και τις προτάσεις των κυβερνήσεων.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανοίγει το ενδεχόμενο ένταξης βιοκαυσίμων και e-fuels στους κανονισμούς εκπομπών για αυτοκίνητα και φορτηγά, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του κανονισμού CO₂ που προβλέπει την απαγόρευση πώλησης οχημάτων βενζίνης και ντίζελ από το 2035. Παρά τη δέσμευσή της στους κλιματικούς στόχους, η φον ντερ Λάιεν προωθεί μεγαλύτερη ευελιξία για τα κράτη μέλη και τις βιομηχανίες, επιδιώκοντας να συνδυάσει την πράσινη μετάβαση με την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Η κίνηση της προέδρου αναμένεται να προκαλέσει συζητήσεις μεταξύ των κρατών μελών και των κατασκευαστών αυτοκινήτων, καθώς ανοίγει νέες δυνατότητες για την υιοθέτηση καυσίμων χαμηλών εκπομπών χωρίς να θυσιάζεται η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Η πρόθεση της Επιτροπής να διατηρήσει την τεχνολογική ουδετερότητα σηματοδοτεί μια πιο ευέλικτη προσέγγιση στην πράσινη μετάβαση, αφήνοντας περιθώρια για συνδυασμούς λύσεων που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων μείωσης CO₂ έως το 2040.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δίνει το χέρι της στη βιομηχανία αυτοκινήτου
Μετά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα (E-Car), που ζητήθηκαν ρητά από ορισμένους κατασκευαστές, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποφάσισε, για πρώτη φορά, να ανοίξει μια πόρτα για την ένταξη των βιοκαυσίμων στην επόμενη αναθεώρηση των κοινοτικών κανονισμών για τις εκπομπές αυτοκινήτων και φορτηγών. Το έκανε μέσω μιας επιστολής για την ανταγωνιστικότητα και τις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις, απευθυνόμενης στους πολιτικούς ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εν όψει της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Πέμπτη 23 Οκτωβρίου.
Το άνοιγμα στα προηγμένα καύσιμα
Στην επιστολή, η φον ντερ Λάιεν υπενθυμίζει πρώτα τη διαδικασία αναθεώρησης του κανονισμού για τις εκπομπές, που ουσιαστικά επιβάλλει απαγόρευση της πώλησης αυτοκινήτων βενζίνης ή ντίζελ από το 2035: «Συγκεκριμένα για τον κλάδο αυτοκινήτων, και κατόπιν του τελευταίου Στρατηγικού Διαλόγου, αποφάσισα να επιταχύνω την αναθεώρηση του κανονισμού για τις εκπομπές CO₂ για επιβατικά αυτοκίνητα και φορτηγά», η οποία πλέον «προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους». «Στο πλαίσιο αυτό, παραμένουμε πιστοί στην αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας και της οικονομικής αποδοτικότητας», προσθέτει η πρόεδρος της Επιτροπής, κάνοντας στη συνέχεια το άνοιγμά της: «Κατά την προετοιμασία της αναθεώρησης, αξιολογούμε επίσης τον ρόλο των καυσίμων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών άνθρακα στη μετάβαση προς μηδενικές εκπομπές στους οδικούς μεταφορές μετά το 2030, όπως τα e-fuels – για τα οποία δεσμεύτηκα ήδη στις Πολιτικές Οδηγίες – και τα προηγμένα βιοκαύσιμα». Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για ένα αίτημα που έχει επανειλημμένα υποβάλει η ιταλική κυβέρνηση και οι ηγέτες άλλων χωρών.
Το στοίχημα της ευελιξίας
Με αυτά τα δεδομένα, θα πρέπει να δούμε αν και πώς το άνοιγμα της φον ντερ Λάιεν θα μεταφραστεί σε πρακτική ενέργεια, δεδομένου ότι η πρόεδρος της Επιτροπής συνεχίζει να υπερασπίζεται σθεναρά τις περιβαλλοντικές της πολιτικές παρά τις συνεχείς πιέσεις διαφόρων κυβερνήσεων να αλλάξει την προσέγγιση στη διαδικασία απολιγνιτοποίησης. Σε αυτό το πλαίσιο, η φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε και πάλι τους κλιματικούς στόχους που έχουν καθοριστεί τα προηγούμενα χρόνια, αφήνοντας όμως την πόρτα ανοιχτή σε μεγαλύτερη ευελιξία – ένας όρος που έχει γίνει σχεδόν μάντρα στις τελευταίες δηλώσεις της. «Κανείς δεν θα πρέπει να υποβάλλει τον οικονομικό και κοινωνικό μας ιστό σε εντάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κατάρρευση. Ο συνδυασμός αυτός αποτέλεσε τον πυρήνα της δεύτερης θητείας μου και αποτυπώνεται σαφώς στην πρότασή μας σχετικά με τον στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για το 2040». Για τη φον ντερ Λάιεν, «πρόκειται για έναν φιλόδοξο στόχο: μείωση κατά 90%. Και ευέλικτο: η πρότασή μας προέβλεπε σημαντική ευελιξία για τα κράτη μέλη και τις βιομηχανίες σχετικά με τον τρόπο επίτευξης του στόχου. Για παράδειγμα, ο εσωτερικός μας στόχος μείωσης των εκπομπών μπορεί να είναι μικρότερος από 90%, εφόσον αντισταθμιστεί με παρόμοιες, οικονομικά συμφέρουσες και υψηλά ενσωματωμένες μειώσεις εκτός ΕΕ».