Είμαι από εκείνους που όχι μόνο συμφωνούν με την ίδρυση και λειτουργία ιδρυμάτων ερευνών από πρώην πρωθυπουργούς, αλλά και που θεωρούν επιπλέον τον ρόλο τους απαραίτητο – τόσο, που πράγματι να δικαιούνται κρατική επιχορήγηση. Τα πράγματα είναι απλά: Οι άνθρωποι αυτοί κυβέρνησαν την Ελλάδα, έγιναν μέρος δηλαδή της ιστορίας της και μας αφορά όλους. Επιβάλλεται, επομένως, το αρχείο τους να διατηρηθεί, και μάλιστα με κρατικά έξοδα. (Tα επιχειρήματα της αντίθετης άποψης μπορεί κανείς να τα βρει εύκολα, με μια απλή ιντερνετική αναζήτηση.)
Αυτός ακριβώς είναι, άλλωστε, για μένα τουλάχιστον, ο λόγος ύπαρξής τους. Το αρχείο ενός πρωθυπουργού είναι πολύτιμο για την Ιστορία, για την έρευνα, για το μέλλον της ίδιας της χώρας. Οφείλουμε επομένως να το διατηρήσουμε. Ιδίως σήμερα, με τα ψηφιακά μέσα και τρόπους επικοινωνίας, το έργο αυτό είναι δύσκολο και θέλει ειδικές γνώσεις και προσπάθεια. Αρχείο ενός πρώην πρωθυπουργού αποτελούν όχι μόνο τα έγγραφά του, αλλά και οι ιστοσελίδες και οι ιστότοποί του, τα e-mails του, ακόμα και οι λογαριασμοί του στα κοινωνικά δίκτυα. Oλα αυτά πρέπει να αποθηκευτούν και να διατηρηθούν με τρόπο που θα εγγυάται την προσβασιμότητα και τη χρήση τους για δεκαετίες ή και αιώνες μελλοντικά.
Στο σημείο αυτό χρειάζονται δύο διευκρινίσεις. Η πρώτη είναι ουσίας: Παρότι ενδεχομένως τον ρόλο διατήρησης του αρχείου θα μπορούσε να τον αναλάβει οργανισμός του Δημοσίου με «κοντινό» αντικείμενο, το είδος και η «ευαισθησία» των δεδομένων επιβάλλουν ειδικό χειρισμό.
Η δεύτερη διευκρίνιση είναι τύπου: άλλο το ίδρυμα και άλλο το ινστιτούτο. Το τελευταίο μπορεί να είναι ερευνητικό και να αναλάβει και όποιον άλλον ρόλο θέλει, πολιτικό ή μη, όμως, στην περίπτωση αυτή, ο σκοπός του δεν μπορεί να περιλαμβάνει τη διατήρηση του αρχείου.
Αν κανείς επισκεφτεί σήμερα το primeminister.gr, το επίσημο σάιτ του Ελληνα πρωθυπουργού, θα διαπιστώσει ότι αρχείο διατηρείται από τον Ιούνιο του 2012. Αυτό το σάιτ όμως, αν δεν κάνω λάθος, λειτουργεί συνεχώς από τις αρχές του 2000. Αν αυτό ισχύει, πού είναι σήμερα εκείνο το αρχείο; Σημειώνεται επίσης ότι δεν αρκεί η διατήρηση των δελτίων Τύπου, όπως γίνεται σήμερα – και τα γραφικά καθώς και το υπόλοιπο σάιτ έχουν τη σημασία τους για την μελλοντική έρευνα. Είναι δουλειά των ιδρυμάτων να διασώσουν το σύνολο της δραστηριότητάς τους. Γι’ αυτό ακριβώς παίρνουν, όπως πρέπει να παίρνουν, κρατική επιχορήγηση: επειδή προσφέρουν μια δύσκολη, μα σημαντική, υπηρεσία σε όλους μας.
*Καθηγητής Νομικής Πανεπιστημίου Βρυξελλών, δικηγόρος, υπεύθυνος Προσωπικών Δεδομένων της ΝΔ
