Υπάρχουν λόγοι για τους οποίους η δημοκρατία χρειάζεται να επαναπροσδιοριστεί, ο εξής ένας: να απαλλαγεί από την παραδοχή της «σοφίας του λαού».
Αυτό που για τον Ουίνστον Τσόρτσιλ αρκούσε ένα πεντάλεπτο συζήτησης με τον μέσο ψηφοφόρο για να καταλήξει στο καλύτερο επιχείρημα κατά της δημοκρατίας.
Η περίπτωση του Καλίν Τζορτζέσκου –του Ρουμάνου φιλορώσου λαϊκιστή του οποίου απαγορεύθηκε η κάθοδος στις επαναληπτικές προεδρικές εκλογές του Μαΐου– δεν διαφέρει από αντίστοιχες ή παρόμοιες περιπτώσεις σε ευρωπαϊκές χώρες.
Μήπως, όμως, το πρόβλημα της δημοκρατίας δεν είναι ο Τζορτζέσκου, η Λεπέν, ο Μελανσόν, η Βάιντελ, ο Βίλντερς, ο Βελόπουλος και η Κωνσταντοπούλου, αλλά οι ψηφοφόροι; Κι αν ο εχθρός της δημοκρατίας είναι οι ψηφοφόροι, τι κάνει;
Ό,τι άλλο παρά να δώσει τα μέσα στους εχθρούς της να την καταστρέψουν. Κι αυτό δεν είναι ευθύνη μόνο της κυβέρνησης αλλά και της αντιπολίτευσης.
Γιατί το αντιδημοκρατικό χάος, που συνδέεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο με τη ρητορική μίσους και την εχθροπάθεια, ενισχύεται όταν τα κόμματα της μετριοπαθούς αντιπολίτευσης (θεωρητικά το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα) αντί να λειτουργούν ως αντίβαρο στον λαϊκισμό (π.χ. Γερμανία) προς διασφάλιση της κυβερνητικής σταθερότητας, ριζοσπαστικοποιούνται προκειμένου να υπηρετήσουν το ψευδές αφήγημα της «κοινωνικής δεδηλωμένης».
