Η γεωπολιτική και οικονομική αναταραχή λόγω της πανδημίας και του πολέμου κάνουν υποχρεωτική την αλλαγή πλεύσης της ΕΕ, κυρίως όσον αφορά τη στρατηγική της αυτονομία και αυτάρκεια.
Οι επιπτώσεις τους, δηλαδή η ανεπάρκεια πρώτων υλών, η εξάρτηση της Ευρώπης σε πολλά προϊόντα από τη μακρινή Ανατολή και, κυρίως, η ενεργειακή κρίση, έφεραν κύματα πληθωρισμού σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Οι Γερμανοί, με τον εθνικό συλλογικό πανικό τους απέναντι στον πληθωρισμό, τον βλέπουν να ξεπερνά τα επίπεδα της εποχής της επανένωσης της Γερμανίας.
Οι Βρετανοί έχουν τον μεγαλύτερο πληθωρισμό των τελευταίων 30 χρόνων, ενώ στη Γαλλία, η οποία έχει σχετικά μικρότερο πληθωρισμό από τις άλλες χώρες, αυτό υπήρξε το βασικό θέμα της προεκλογικής περιόδου.
Η ακρίβεια διαβρώνει το εισόδημα του πολίτη, δημιουργεί ασφυκτικές πιέσεις στην καθημερινότητα της οικογένειας, και όσο συνεχίζει να υπάρχει, μεγαλώνει η φτώχεια και η δυσαρέσκεια απέναντι στις κυβερνήσεις.
Ο πληθωρισμός μπορεί να εξελιχτεί στο νέο εκκολαπτήριο του λαϊκισμού. Ο λαϊκισμός, αριστερός, δεξιός ή και τα δύο μαζί, μπορεί εύκολα να γίνει το εργαλείο έκφρασης της διαμαρτυρίας ενός λαού, που ταλαιπωρείται δεκαπέντε χρόνια τώρα από συνεχείς κρίσεις με μικρά διαλείμματα και αυτό, παρά το ότι πλήρωσε ακριβά την κυβερνητική του εκδοχή.
Το ερώτημα είναι πώς θα εκφραστεί η διαμαρτυρία αυτή. Το σύστημα της απλής αναλογικής, με το οποίο θα διεξαχθούν οι επόμενες εκλογές, μπορεί να διευκολύνει τη διοχέτευσή της σε μεγάλο αριθμό κομμάτων και κομματιδίων, τα οποία θα επιτίθενται σφοδρά στα τρία μεγαλύτερα κόμματα (τα οποία και τα τρία πλέον έχουν κυβερνήσει), εντείνοντας τον κομματικό κατακερματισμό και οδηγώντας σε παραλυτική ακυβερνησία τη χώρα.
Ο συνδυασμός της ακρίβειας που διαλύει τα λαϊκά στρώματα και της απλής αναλογικής, σε μια χώρα που δεν έχει θεσμούς και εμπειρία συνεργασιών και συναίνεσης, μπορεί να γίνει το επόμενο «νταμπλ» μιας νέας μεγάλης κρίσης.
Η αντιμετώπιση των επιπτώσεων του πληθωρισμού απαιτεί άμεση ευρωπαϊκή παρέμβαση με ενίσχυση των ευρωπαϊκών κρατών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, αλλά και μια σειρά άμεσων εθνικών προσωρινών μέτρων για την υποστήριξη των πολιτών. Βεβαίως στη χώρα μας, το πρόβλημα έχει να κάνει με έλλειμμα προσφοράς και όχι ζήτησης. Η αύξηση της ζήτησης υπάρχει κίνδυνος να αυξήσει τον πληθωρισμό και να οδηγήσει εθνικούς πόρους σε εισαγόμενα είδη. Γι’ αυτό και το μείγμα πολιτικής για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, πρέπει να είναι αποτέλεσμα σοβαρής επεξεργασίας και να μη συσχετιστεί με τις επερχόμενες εκλογές.
Αντίστοιχα, το σύστημα της απλής αναλογικής που εύκολα μπορεί να λειτουργήσει ως εκλογικό εργαλείο πολιτικής αστάθειας, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί από τα κόμματα με αίσθημα ευθύνης.
Είναι μια ευκαιρία κατάθεσης προγραμμάτων και θέσεων, ώστε να μπορεί να επιτευχθεί σύνθεση με δημοκρατικές διαδικασίες προς όφελος της χώρας στις πρώτες ή ακόμα και στις δεύτερες εκλογές.
Η ανάγκη και η επικράτηση της πολιτικής σταθερότητας είναι το σημείο – κλειδί για την πορεία εθνικής ισχυροποίησης, προοδευτικού εκσυγχρονισμού και κοινωνικής συνοχής της χώρας. Πιθανή αποσταθεροποίηση θα έχει σαφώς καταστροφικές επιπτώσεις και στα κεντρικά πολιτικά κόμματα, όπως είδαμε στη Γαλλία.
