Ο χαρακτηρισμός «δικτάτορας» πρέπει τουλάχιστον να πληροί την προϋπόθεση ότι οι φέροντες τον… τίτλο έχουν ανέλθει στην εξουσία καταργώντας το κοινοβούλιο και τα κόμματα. Σε κάθε περίπτωση ότι κυβερνούν με την ισχύ των όπλων και όχι των ιδεών. Αυτό δεν ισχύει για τον Ερντογάν, τον οποίον ατυχώς ο διορισθείς Πρωθυπουργός της Ιταλίας αποκάλεσε «δικτάτορα».

του Χάρη Παυλίδη

Ενδεχομένως ο Μάριο Ντράγκι, που ειρήσθω εν παρόδω τα συμφέροντά του συγκρούονται με εκείνα του Ερντογάν στη Λιβύη, να ήθελε να πει κάτι άλλο, αλλά επί της ουσίας ο Ερντογάν δεν είναι δικτάτορας. Είναι ο εκλεγμένος Πρόεδρος της Τουρκίας, ο οποίος κυβερνάει αυταρχικά τη χώρα του με εμμονές και στερεότυπα. Και δεν είναι ο μόνος.

Αλήθεια, άραγε ο Μάριο Ντράγκι θα αποκαλούσε τον Πούτιν δικτάτορα; Σε τι διαφέρουν οι πρακτικές του ρώσου Προέδρου από τις αντίστοιχες του τούρκου; Μήπως ο Πούτιν δεν φυλακίζει τους «ενοχλητικούς» δημοσιογράφους και τους πολιτικούς αντιπάλους του όπως ο Ερντογάν; Ή μήπως κι αυτός δεν γράφει εκεί που δεν πιάνει μελάνι την ΕΕ όπως ο Ερντογάν;

Παρ’ όλα αυτά ο Πούτιν, όπως και ο Ερντογάν, δεν είναι δικτάτορας. Εκείνο που θα μπορούσε να πει ο Μάριο Ντράγκι, και θα ήταν σωστό, είναι ότι και οι δύο- όπως και αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες με τους οποίους συνομιλεί ο ιταλός Πρωθυπουργός- δεν είναι δημοκράτες. Άλλο όμως αυτό και άλλο να αποκαλείς δικτάτορα τον Πρόεδρο μιας χώρας που τον έχει εκλέξει ο λαός της.

Αν και οι λέξεις δεν έχουν σημασία όταν μέσα από αυτές αναγνωρίζει κανείς τις προθέσεις, ένας ηγέτης οφείλει να διατυπώνει τις λέξεις με τρόπο που δεν θα ακυρώνουν τη σημασία τους. Γιατί μπορεί θεωρητικά ο Ντράγκι να έχει δίκιο, αλλά το χάνει όταν δεν μπορεί να εξουσιάσει τη λέξη που εκστομίζει. Στην προκειμένη περίπτωση η λέξη εξουσιάζει τον Ντράγκι και όχι ο Ντράγκι τη λέξη.

Καλό είναι λοιπόν όσοι έχουν δημόσιο αξίωμα και αρθρώνουν δημόσιο λόγο να έχουν τον έλεγχο των λέξεων και κατ’ επέκταση των χαρακτηρισμών που αποδίδουν, αφού κατά κάποιο τρόπο διευκολύνουν με την «ειλικρίνεια» τους τις προθέσεις και τις επιδιώξεις των «επαγγελματιών» που προκαλούν κρίσεις. Εν προκειμένω εκείνων που θέλουν τον Ερντογάν απέναντι στην Ευρώπη.

Προφανώς ο Ερντογάν δεν είναι και το καλύτερο παιδί. Αλλά δεν είναι περισσότερο «άτακτος» από τον Πούτιν, ούτε λιγότερο «άτακτος» από τον Όρμπαν. Και με τους δύο διατηρεί στενές σχέσεις ο Ματέο Σαλβίνι που συνεργάζεται και μετέχει στην κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι. Σε τελευταία ανάλυση και εάν ίσχυε ο χαρακτηρισμός του Ντράγκι, τουλάχιστον 7 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ θα είχαν δικτατορία.

Κρείττον του λαλείν το σιγάν…