Οι γεωπολιτικές αστοχίες της Άγκυρας, το ρήγμα με Ισραήλ και ΗΠΑ και το στρατηγικό βάθος Ελλάδας–Κύπρου.
Οι γεωπολιτικές επιλογές της Τουρκίας επί Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την έχουν οδηγήσει σε βαθιά απομόνωση στην Ανατολική Μεσόγειο, με ρήξη στις σχέσεις με Ισραήλ και ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, η τριμερής συνεργασία Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ αποκτά στρατηγικό βάθος και μακροπρόθεσμες «ρίζες», όπως επισημαίνει ο Άγγελος Συρίγος.
«Όλη αυτή την κατάσταση τη δημιούργησε η Τουρκία. Η Τουρκία επέλεξε να έχει κακές σχέσεις με το Ισραήλ και το 2010 το Ισραήλ στράφηκε σε εμάς» επισήμανε ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Παντείου Πανεπιστημίου Άγγελος Συρίγος, αναφορικά με την τριμερή Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, μιλώντας στο ΕΡΤnews Radio 105,8 και στην εκπομπή «Ναι μεν Αλλά» με την Ευαγγελία Μπαλτατζή και τον Δημήτρη Τάκη.
Το Ισραήλ δεν εμπιστεύεται την Τουρκία
«Αν δεν υπήρχε η κακή στάση του Ερντογάν, το Ισραήλ δεν θα είχε στραφεί προς την Ελλάδα και την Κύπρο. Από εκεί και πέρα, σε αυτά τα 15 χρόνια που έχουν περάσει από τότε που το Ισραήλ στράφηκε προς εμάς έχουν αλλάξει πολλά δεδομένα.
Το ένα είναι ότι πλέον το Ισραήλ δεν εμπιστεύεται την Τουρκία καθόλου. Δηλαδή και να φύγει ο Ερντογάν από τα πράγματα δεν πρόκειται η κατάσταση να ξαναγυρίσει όπως είναι τώρα.
Το δεύτερο είναι ότι η Τουρκία επιχείρησε μέσω της κατάστασης στη Συρία να αποκτήσει σύνορα με το Ισραήλ χωρίς το Ισραήλ να έχει σύνορα με την Τουρκία. Αυτό ήταν κάτι που δεν άρεσε καθόλου στο Ισραήλ. Και αυτή τη στιγμή το βασικό πρόβλημα της Τουρκίας είναι η Συρία, διότι ό, τι οπλικό σύστημα έχει τοποθετήσει, οι Ισραηλινοί το έχουν διαλύσει σε λίγες ώρες, ό,τι ραντάρ πήγαν να βάλουν οι Ισραηλινοί πήγαν και τα βομβάρδισαν, πήγαν και συνέλαβαν πριν από δύο τρεις εβδομάδες Τούρκους στρατιωτικούς που βρίσκονταν σε βάση παρακολουθήσεως ραντάρ. Πήγαν δύο ελικόπτερα, Ισραηλινά κατέβηκαν, προσγειώθηκαν, τους απήγαγαν, δεν ξέρουμε τι έχει γίνει, αν τους έχουν δώσει αλλά είναι ενδεικτικό ότι η Τουρκία αυτή τη στιγμή πνίγεται μέσα στον βάλτο της Συρίας. Δεν ξέρει τι να κάνει» συνέχισε ο κ. Συρίγος.
«Οι σχέσεις μας με το Ισραήλ και απαντώ και στην αρχική σας ερώτηση αν έχουν στρατηγικό βάθος, για να έχουν στρατηγικό βάθος πρέπει να έχουν και ρίζες. Ρίζες έχεις μέσα από μακρόχρονες κινήσεις οι οποίες δένουν τα κράτη. Να σας δώσω τρία παραδείγματα. Το ένα έχει συζητηθεί τον Απρίλιο του 19, δεν έχει συζητηθεί έκτοτε, αλλά είναι ευκαιρία πιστεύω τώρα, ένα σύστημα ραντάρ που θα καλύπτει Ελλάδα, Κρήτη, Κύπρο, Τελ Αβίβ και θα δίνει εικόνα και στις τρεις χώρες για το τι συμβαίνει σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό είναι ρίζα. Το κέντρο αυτό που έχουν φτιάξει την Καλαμάτα τεχνικής εκπαιδεύσεως των αεροπλάνων, αυτό είναι ρίζα, είναι κάτι που δεν θέλεις να χάσεις, έστω και αν οι σχέσεις σου με το άλλο κράτος εξομαλυνθούν. Είναι δηλαδή να το πούμε λίγο διαφορετικά. Είναι σαν ένα ζευγάρι που είναι παντρεμένο, έχει παιδιά και να χωρίσουν, τα παιδιά είναι ένας συνεκτικός κρίκος. Το καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ θα είναι ένας συνεκτικός κρίκος. Το θέμα της συμπαραγωγής ή και της κοινής επιστημονικής έρευνας για anti-drone συστήματα είναι ένα παιδί, να το πούμε έτσι, που θα γεννιέται στην οικογένεια και αν χρειαστεί μετά να χωρίσει η οικογένεια, τα παιδιά θα φέρνουν κοντά το πρώην ζευγάρι. Tέτοια θέλουμε» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Συρίγος.
Το σχήμα 3+1
Ως προς το σχήμα 3+1, δηλαδή τον συν εταίρο της τριμερούς, τις ΗΠΑ, ο κ. Συρίγος σημείωσε ότι διευκολύνει τον κ. Τραμπ πολύ, το θέμα ενός άξονα ασφαλείας από τρεις χώρες που θα καλύπτουν οριζόντια όλη την Ανατολική Μεσόγειο.
Όσο αφορά το πώς διαμορφώνονται οι σχέσεις Τουρκίας και ΗΠΑ, ο κ. Συρίγος επισήμανε ότι αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που έχει τώρα η Τουρκία.
«Θεωρεί ότι είναι μια ισχυρή δύναμη επιπέδου Γαλλίας, Βρετανίας, Γερμανίας και ξαφνικά βλέπει ότι η Αμερική, της έχει έναν ρόλο που δεν ανταποκρίνεται στο δικό της πιστεύω για το τι πρέπει να είναι στην περιοχή.
Δεν θα πάρει F35 η Τουρκία
Αυτό την ενοχλεί πάρα πολύ και ένας από τους λόγους της ενόχλησής της είναι ότι ενώ φαντασιώνεται ότι είναι αυτοκρατορία, ο άλλος σου λέει έχω ρόλο για εσένα, παραπληρωματικός με τους άλλους, αλλά δεν είναι κυρίαρχος. (…)
Αυτή τη στιγμή τα βασικά ζητήματα που ενδιαφέρουν την Τουρκία είναι τα F-35 που δεν βλέπω να τα παίρνει, οι κινητήρες για τα αεροπλάνα πέμπτης γενεάς και αυτό δύσκολο αν το πάρει η απαίτηση των Αμερικανών να σταματήσει η Τουρκία τη χρήση ρωσικού φυσικού αερίου που θα εκτινάξει τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στην Τουρκία στα ύψη και οι επιθέσεις που δέχτηκε τις τελευταίες μέρες από μάλλον ρωσικά drones σε τουρκικά πλοία που βρίσκονται στη Μαύρη Θάλασσα, συν το ότι έγινε ένα περίεργο περιστατικό. Ένα drone μάλλον ρωσικό, αφήνουν να εννοηθεί οι Τούρκοι, εντοπίστηκε να περνάει από τη Μαύρη Θάλασσα και να μπαίνει σε τουρκικό έδαφος για να εξουδετερωθεί μόλις 250 χιλιόμετρα έξω από την Άγκυρα, ενώ είχε μπει πολύ βαθιά στο έδαφος της Τουρκίας. Εκεί επικαλέστηκε και το ΝΑΤΟ για πρώτη φορά ύστερα από καιρό η Τουρκία» συμπλήρωσε.
Σε ό,τι αφορά τους S-400, ο κ. Συρίγος έκανε την εξής υπόθεση εργασίας.
«Ας υποθέσουμε ότι είμαστε ο Πούτιν και έρχεται η Τουρκία, η οποία είναι μεγάλη χώρα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και σου λέει πάρε πίσω τους S-400 και δώσε μου τα 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια που σου έδωσα για να εξομαλυνθούν οι σχέσεις μου με το ΝΑΤΟ. Ο Πούτιν τι θα έλεγε σε αυτή την περίπτωση; Δίκιο έχεις καημένη, ας εξομαλύνουμε τις σχέσεις σου με το ΝΑΤΟ, πάρε και 2,3 δισεκατομμύρια;
Επίσης επειδή διάβασα κάτι δημοσιεύματα ότι θα τα δώσει σε άλλες χώρες, εδώ υπάρχει ο όρος ότι πρέπει το κράτος που έχει παράξει αυτά τα συστήματα να συμφωνήσει, η Ρωσία εν προκειμένω. Επαναλαμβάνω και πάλι γιατί η Ρωσία να συμφωνήσει για κάτι που θα διευκολύνει το ΝΑΤΟ;».
Ερωτηθείς τέλος, πόσο ισχυρό είναι το βέτο του Ισραήλ, είπε χαρακτηριστικά «πάρα πολύ. Τα F-35 βοήθησαν το Ισραήλ να κυριαρχήσει πάνω από τον εναέριο χώρο του Ιράν. Το Ισραήλ είδε ποιες είναι οι δυνατότητες των F-35 στο Ιράν στην πράξη. Για ποιο λόγο να αφήσει την Τουρκία να πάρει;».
