Η είδηση για την απόφαση πολλών σουπερμάρκετ να τοποθετήσουν αντικλεπτικά στις συσκευασίες του ελαιολάδου και οι εικόνες που τη συνόδευσαν έχουν προκαλέσει πανικό σε εκατομμύρια καταναλωτές που διαπιστώνουν με τρόμο, και κοιτάζοντας με απόγνωση το πορτοφόλι τους, ότι η τιμή αυτού του τόσο απαραίτητου για τις ελληνικές διατροφικές συνήθειες προϊόντος ανεβαίνει ανεξέλεγκτα.
Με τους παραγωγούς να πωλούν πλέον το λάδι στη χονδρική σε τιμή που ξεπερνά τα 8 ευρώ το λίτρο, η τιμή στο ράφι ανεβαίνει ακόμη και στα πρωτοφανή επίπεδα των 14 ευρώ, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι μέχρι να φτάσουμε στην καρδιά του χειμώνα ο καταναλωτής μπορεί να χρειαστεί να πληρώσει ακόμη και 20 ευρώ για ένα κιλό λάδι.
Για να φτάσουμε στο σημείο να θεωρούμε είδος πολυτελείας το ελαιόλαδο έχει συμβεί η τέλεια καταιγίδα στις δύο μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγούς χώρες της Ευρώπης. Στην Ισπανία, η οποία ελέγχει σχεδόν τη μισή παγκόσμια παραγωγή, η ξηρασία είχε ολέθριες συνέπειες. Από τους 1,5 εκατ. τόνους του 2021 η χώρα παρήγαγε φέτος λίγο περισσότερους από 680.000 τόνους. Η παραγωγή μειώθηκε και στην Ιταλία, από 330.000 σε 240.000 τόνους, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ζήτηση για ελληνικό ελαιόλαδο σε μια χρονιά που η παραγωγή του είχε αυξηθεί από τους 220.000 στους 330.000 τόνους.
Ομως αυτό δεν πρόκειται να συνεχιστεί γιατί η φετινή σοδιά αναμένεται να είναι κακή λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών και αυτό αποτυπώνεται προκαταβολικά στις τιμές. Κάπως έτσι, το ελληνικό ελαιόλαδο έχει αρχίσει από το καλοκαίρι να πωλείται σε εξωφρενικές τιμές.
Μολονότι η αγορά του ελαιολάδου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έχει εκτοξευτεί λόγω αυτών των προβλημάτων, οι αυξήσεις στα ράφια των ελληνικών σουπερμάρκετ θεωρούνται αδικαιολόγητες από τους ειδικούς. Ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Αγροτικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων Ελλάδας, Μιχάλης Καμπιτάκης, επισήμανε ότι το τυποποιημένο λάδι που πωλείται αυτήν την περίοδο στα σουπερμάρκετ αγοράστηκε πριν από λίγους μήνες από τον παραγωγό σε τιμή που δεν ξεπερνούσε τα 5 ευρώ το λίτρο και επομένως η τιμή στο ράφι θα έπρεπε να είναι στα επίπεδα των 8-9 ευρώ.
Για τις αυξήσεις που έχουν γίνει στην τιμή του ελαιολάδου μίλησε και ο πρόεδρος Εργαζομένων Καταναλωτών, Aπόστολος Ραυτόπουλος. «Υπάρχει ένοπλη ληστεία κατά του καταναλωτή. Τον Ιούλιο το ελαιόλαδο ιδιωτικής ετικέτας πωλείτο στα 5,55 ευρώ σε σουπερμάρκετ, σήμερα το ίδιο ελαιόλαδο το πουλάνε 9,99 ευρώ. Αυτή είναι η περσινή σοδειά. Υπάρχει δηλαδή 81% αύξηση. Το επώνυμο ελαιόλαδο, το οποίο πωλείτο πέρυσι στα 8,61 ευρώ, σήμερα πωλείται στα 15,48 ευρώ. Ελαιόλαδο τεσσάρων λίτρων πέρυσι επωλείτο στα 26 ευρώ, ενώ φέτος πωλείται στα 50,21 ευρώ» είπε στο Action 24.
Παρέμβαση από Σκρέκα στη Βουλή
Για τις τιμές του ελαιολάδου μίλησε στη Βουλή ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την τροπολογία που έχει σκοπό να περιορίσει τις πληθωριστικές πιέσεις σε βασικά καταναλωτικά αγαθά. Ο κ. Σκρέκας είπε ότι σήμερα το λάδι έχει φτάσει να έχει τιμή χονδρικής στο ελαιοτριβείο ή στον παραγωγό, στα 8 ευρώ: «Γιατί στο λάδι έχουμε 8 ή 9 ευρώ; Φταίει η ελληνική κυβέρνηση; Οχι. Αυτή είναι η τιμή σε επίπεδο Ευρώπης. Εάν βάλουμε μία διατίμηση 3 ευρώ, για παράδειγμα, στην τιμή του λαδιού στον παραγωγό, τι θα γίνει; Την επόμενη μέρα δεν θα υπάρχει λάδι την Ελλάδα. Θα πουληθεί και θα εξαχθεί στην Ισπανία, την Ιταλία και στις υπόλοιπες χώρες. Δυστυχώς έτσι δουλεύει η ελεύθερη αγορά. Αρα τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για το λάδι; Να ελέγξουμε τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας μετά τον παραγωγό, εάν εκμεταλλευτούν την κρίσιμη κατάσταση και προσθέσουν κέρδος παραπάνω από αυτό που είχαν τα προηγούμενα χρόνια. Και αυτό ελέγχουμε».
Ο υπουργός Ανάπτυξης αναφέρθηκε στην πρόταση για μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα και σημείωσε ότι εφαρμόστηκε στην Ισπανία χωρίς επιτυχία. «Η Ισπανία μείωσε τον ΦΠΑ από 4% στο 0% στο ψωμί, το αλεύρι, το γάλα, τα λαχανικά και τα δημητριακά. Μείωσε τον ΦΠΑ από το 10% στο 5% στο λάδι μαγειρέματος και στα ζυμαρικά. Τι πέτυχε; Ο ετήσιος πληθωρισμός στο ψωμί και στα δημητριακά ήταν στην Ισπανία 5,8%, με 0% ΦΠΑ, ενώ στην Ελλάδα 4%. Τι σημαίνει αυτό; Πού πήγε ο ΦΠΑ; Στις τσέπες των ενδιάμεσων σταδίων της εφοδιαστικής αλυσίδας» είπε.