Το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων έρχεται ως επιστέγασμα των διεκδικήσεων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας για νομική ισότητα στις οικογενειακές σχέσεις. Αυτό πιστεύει η συντριπτική πλειοψηφία των φορέων που κλήθηκαν να καταθέσουν την άποψη τους, στο πλαίσιο της διαβούλευσης στις επιτροπές της Βουλής.
Όπως επισήμαναν «το δικαίωμα στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή των ομοφύλων προσώπων και η απαγόρευση διακρίσεων, λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού, επικυρώνεται μέσα από τη δυνατότητα του γάμου, η οποία με τη σειρά της οδηγεί στη δυνατότητα αναγνώρισης των οικογενειών τους. Παρ΄όλα αυτά, το νομοσχέδιο δεν επιτυγχάνει την πλήρη άρση όλων διακρίσεων, κάποιες διατάξεις χρειάζονται βελτίωση, που αν συντελεστεί θα είναι ακόμη πιο συμπεριληπτικό και θα δημιουργήσει ευρύτερο πλαίσιο ισονομίας και ίσης μεταχείρισης».
Από τους φορείς που εκλήθησαν να διατυπώσουν τις θέσεις τους, κατά του νομοσχεδίου δήλωσε μόνο η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδος και η Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων.
Κρίσιμη παράμετρος της σημερινής ακρόασης, είναι η θέση των επιστημονικών φορέων που δήλωσαν ότι τα ομόφυλα ζευγάρια μπορούν να μεγαλώσουν ευτυχισμένα παιδιά, ακριβώς όπως και τα ετερόφυλα ζευγάρια. Επίσης η επισήμανσή τους ότι τα παιδιά των ΛΟΑΤΚΙ δέχονται σήμερα σοβαρές διακρίσεις και το δευτερογενές στίγμα, για τον σεξουαλικό προσανατολισμό των γονέων τους, γι΄αυτό και είναι σημαντικό ότι το σχέδιο νόμου για την ισότητα στο γάμο δίνει ένα σαφές κοινωνικό μήνυμα για την ισότιμη μεταχείριση, την ισονομία και τη συμπερίληψη.
Από τις πιο ξεχωριστές στιγμές, της διαδικασίας ακρόασης φορέων, ήταν όταν η Ελένη Μαραβέλια, η οποία είναι μέλος του ΔΣ του Ευρωπαϊκού Δικτύου Οργανώσεων ΛΟΑΤΚΙ οικογενειών ΝELFA και ζει σήμερα στην Ισπανία με τη σύζυγο και τις δύο κόρες τους, διηγήθηκε την προσωπική ιστορία της.
«Ζω στην Ισπανία με τη σύζυγό μου και με τις δύο κόρες μας. Είμαι η σύζυγος της Κέιτ, η μαμά της Φραντσέσκας και της Αλεξάνδρας, αλλά είμαι και η κόρη του Κούλη και της Δώρας, είμαι η αδελφή της Έλλης, είμαι η ανιψιά του Τάκη και της Χριστίνας, είμαι η θεία της Δωροθέας και του Κωνσταντίνου. Θα μπορούσα να είμαι δική σας συγγενής ή φίλη σας ή γειτόνισσα σας. Αύριο μεθαύριο μπορεί να γίνω και συμπεθέρα σας. Πώς μπορείτε με το χέρι στην καρδιά, να αρνείστε σε εμένα και την οικογένεια μου ίσα δικαιώματα; Γιατί πρέπει η πατρίδα μου να αντιμετωπίζει εμένα και τα παιδιά μου, ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας;» ρώτησε.
«Η Ελλάδα, με την ψήφιση αυτού του νόμου θα γίνει η 21η χώρα, της Ευρώπης και η 37ης στον κόσμο, που ο γάμος ομόφυλων ζευγαριών, θα είναι πλήρως αναγνωρισμένος. Η ισότητα στον γάμο για όλους δεν αφαιρεί κανένα δικαίωμα από τα ετερόφυλα ζευγάρια, απλά δίνει τη δυνατότητα σε όσα ομόφυλα ζευγάρια το επιθυμούν να συνάψουν γάμο, ακριβώς όπως και οι συμπολίτες τους. Το νομοσχέδιο διασφαλίζει τα δικαιώματα των οικογενειών τού εξωτερικού, οι γάμοι που έχουν τελεστεί στο εξωτερικό αλλά και η σχέση μεταξύ παιδιού και γονέα, όπως έχει αναγνωριστεί στο εξωτερικό, θα αναγνωριστεί και στην Ελλάδα. Με αυτόν τον τρόπο παιδιά Ελλήνων που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό, θα μπορέσουν να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια, και δεν θα χάνουν τους δεσμούς με τους γονείς τους κάθε φορά που επισκέπτονται την πατρίδα τους. Η NEFLA αναγνωρίζει ότι, με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα κάνει πράξη τις αποφάσεις του ευρωπαϊκού δικαστηρίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του δικαστηρίου της ΕΕ» πρόσθεσε.
Η κ. Μαραβέλια είπε πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν στην Ελλάδα παιδιά που μεγαλώνουν με δύο γονείς που τυχαίνει να είναι ΛΟΑΤΚΙ. Αυτά τα παιδιά και τα παιδιά που θα γεννηθούν στο μέλλον, δεν έχουν ίσα δικαιώματα από τους συνομηλίκους τους, είναι παιδιά δεύτερης κατηγορίας, που αυτό το νομοσχέδιο επιτέλους, θα τους δώσει ίσα δικαιώματα.
Όπως τόνισε όμως δυστυχώς, αυτό το νομοσχέδιο δεν επιφέρει καμία αλλαγή όσον αφορά στην πρόσβαση στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και τα ομόφυλα ζευγάρια γυναικών και ανδρών, δεν μπορούν να αποκτήσουν παιδί με τη βοήθεια της επιστήμης. Εξάλλου η Ελλάδα έχει νομοθεσία για την παρένθετη κυοφορία, αλλά κάνει διάκριση, λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και φύλου, όταν αποκλείει τα ζευγάρια ανδρών ή και τους μόνους άνδρες. Επίσης θα πρέπει στην περίπτωση που τρανς γονέας έχει κάνει φυλομετάβαση, του έχει εκδοθεί νέα ταυτότητα, να διορθώνεται το όνομα του και στο πιστοποιητικό γέννησης του παιδιού του που είναι και η πιο λογική συνέπεια.
Νωρίτερα, ο Ανδρέας Ποττάκης, Συνήγορος του Πολίτη, επισήμανε ότι δεν προηγήθηκε συνεργασία με τον Συνήγορο του Πολίτη που συνιστά τον εθνικό φορέα για την προάσπιση της ισότητας και της ισονομίας και την προστασία των παιδιών. Εξαιρετικά σημαντική χαρακτήρισε ο Συνήγορος του Πολίτη, τη διεύρυνση της προστασίας ενάντια στις διακρίσεις, αν και όπως τόνισε το νομοσχέδιο δεν καταλαμβάνει όλα τα χαρακτηριστικά των διακρίσεων. «Πρόκειται για μια πολιτική απόφαση που επικροτούμε», είπε ο κ. Ποττάκης που επισήμανε ωστόσο ότι δεν καλύπτονται όλα τα κενά, υφιστάμενα και αυτά που θα προκύψουν, και ιδίως ως προς το ζήτημα της επέκτασης του δικαιώματος προσφυγής στην παρένθετη κυοφορία.
Ο Σταμάτης Άνθης, μέλος του ΔΣ της Εgalite the LGTBI+staff association of the European Institutions, χαρακτήρισε τομή για τα ανθρώπινα δικαιώματα το νομοσχέδιο. Τόνισε ότι δίνονται δικαιώματα σε μια μερίδα πολιτών που τα στερούνταν χρόνια και προστατεύει τα παιδιά τους ώστε να μεγαλώνουν σε συνθήκες ασφάλειας και οικογενειακής ζωής. Είπε επίσης ότι το νομοσχέδιο σταματά την κατηγοριοποίηση των παιδιών, σε παιδιά πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, εξαιτίας του σεξουαλικού προσανατολισμού των γονέων τους. Ο κ. Άνθης επισήμανε ωστόσο ζητήματα που δεν ρυθμίζονται, ιδίως ζητήματα που σχετίζονται με την πρόσβαση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
Η Κατερίνα Χαροκόπου, επιστημονική συνεργάτιδα της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων, καλωσόρισε την νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης επισημαίνοντας ότι από το 2004 η εθνική επιτροπή είχε ζητήσει την ισότητα στον γάμο, ανεξάρτητα από φύλο συντρόφων, με στόχο και την προστασία των παιδιών. Η κυρία Χαροκόπου ζήτησε να αντικατασταθεί ο όρος «ομόφυλα» από τον όρο «ανεξαρτήτως φύλου».
Η Στέλλα Μπελιά, πρόεδρος των οικογενειών Ουράνιο Τόξο, είπε ότι το νομοσχέδιο λύνει πολύ σοβαρά προβλήματα. Παράλληλα όμως αναφέρθηκε εμφατικά στην ανάγκη ισότιμης πρόσβασης στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και ζήτησε διατάξεις για να προστατεύεται και να μην προσβληθεί η γονική συγγένεια.
Η Άννα Απέργη, πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών, επισήμανε ότι με τιθέμενη διάταξη, ένα τρανς πρόσωπο όταν μεταβάλλει τα στοιχεία του, δεν μεταβάλλονται αυτά τα στοιχεία και στο πιστοποιητικό γέννησης του παιδιού του, ώστε να συνάδουν τα στοιχεία του παιδιού με τα στοιχεία του γονέα, με συνέπεια να μην προστατεύεται η σχέση γονέα και παιδιού.
Ο Βασίλης Μποζίκας από την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει κανένα ταξινομικό σύστημα που να συνδέει τον σεξουαλικό προσανατολισμό με κάποια ψυχιατρική διαταραχή. Όμως το στίγμα και το στρες μπορεί να γίνουν σημαντικοί ψυχοπιεστικοί παράγοντες, άρα η άρση ανισοτήτων που υφίστανται σήμερα, κινείται στη θετική κατεύθυνση.
Η Χριστίνα Σκαλούμπακα, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδος, προειδοποίησε ότι το νομοσχέδιο στρώνει τον δρόμο για την εμπορική παρένθετη μητρότητα, για ακραία και βάναυση εκμετάλλευση της γυναίκας, είναι νομοσχέδιο για την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων.
